“Munchausen by Proxy Syndroom”: Huidige ... - vanhoomissen.be

Daarenboven wordt het syndroom gekenmerkt door de afwezigheid van externe
bekrachtiging voor het gedrag, met name het verkrijgen van financiële en justitiële
voordelen, alsook het vrijstellen van bepaalde verantwoordelijkheden (American
Psychiatric Association, 2000).
„By proxy‟ is nog niet opgenomen in de vierde uitgave van de DSM, maar zal
wellicht in de volgende editie aanwezig zijn (American Psychiatric Association,
2000; Vecht, 2000). „By proxy‟ wordt hier vertaald als „per volmacht‟
(Adriaenssens, 2000; De Mol et al., 2002). De symptomen bij het kind worden
zodoende intentioneel en systematisch nagebootst, geaggraveerd of geïnduceerd
door een primaire verzorger. Met dit geheel van activiteiten lokt de zorgfiguur
reacties uit bij de medische wereld, zoals allerhande ingrepen bij het kind met als
intentie aandacht voor de eigen persoon. Daarenboven wordt alles in het werk
gesteld om het contact met het medische milieu te onderhouden, aldus
Adriaenssens (2000).
In 85% tot 90% van de gevallen vindt de mishandeling plaats door de moeder
(Adriaenssens, 2000; Dubois et al., 2001). Er zijn eveneens zeldzame casussen
opgetekend waarin de vader, de grootmoeder of verpleegkundigen de rol van dader
opnemen (Schreier, 2004). Casussen waarin artsen zelf MBP-moeders zijn, heeft
men nog niet beschreven (Vecht, 2000).
In de literatuur heerst er geen eensgezindheid over de term MBPS. Sommige
auteurs prefereren de benaming „Factitious Illness (disorder) by Proxy‟, wat
„nagebootste ziekte door naasten‟ inhoudt (Dubois et al., 2001; Hall, Eubanks,
Meyyazhagan, Keeny & Cochran Johnson, 2000; Schreier, 2004). Volgens
voorstanders verwijst deze benaming beter naar de definitie van het syndroom
(Jones & Bools, 1999; Pankratz, 2006). Andere auteurs vinden deze uitdrukking te
breed, en pleiten ervoor om, in overeenstemming met andere vormen van
kindermishandeling, de verzonnen ziekte te beschrijven (Donald & Jureidi, 1996).
In deze scriptie wordt de term MBPS gehanteerd, daar dit de meest gangbare
benaming is in de vakliteratuur. Daarenboven zal in dit werk worden uitgegaan van
de moeder als dader, aangezien dit nagenoeg immer het geval is. Daarbij dient in
beschouwing te worden genomen dat men in uitzonderlijke gevallen „moeder‟
tevens kan vervangen door „zorgfiguur‟.