“Munchausen by Proxy Syndroom”: Huidige ... - vanhoomissen.be

Beste,
III-2
Mijn naam is Kaatje Van Hemelrijk en ik ben laatstejaars studente Bachelor in de
toegepaste psychologie aan de Lessius Hogeschool te Antwerpen. Vanwege mijn
interesse in onderwerpen die zich situeren op het raakvlak tussen psyche en soma,
handelt mijn scriptie over het Munchausen by Proxy Syndroom. Daarenboven
verdient elke vorm van mishandeling tegenover kinderen onze aandacht. Hieronder
volgt ter inleiding een korte uiteenzetting over dit syndroom.
In 1977 introduceerde de Engelse kinderarts Meadow voor het eerst de term
„Munchausen by Proxy‟. Deze benaming werd afgeleid van het Munchausen
syndroom. Bij deze diagnose heerst er bij het individu een drang naar
ziekenhuisopname, het ondergaan van pijnlijke ingrepen en diagnostische
procedures. In de DSM-IV 1 vindt men het Munchausen Syndroom terug onder de
rubriek nagebootste stoornis. De meeste relevante criteria luiden: opzettelijk
veroorzaken of voorwenden van lichamelijke of psychische verschijnselen. De
motivatie voor dit gedrag is het opnemen van de ziekterol. Hiermee onderscheidt
het Munchausen Syndroom zich van hypochondrie, waarbij een overdreven vrees of
overtuiging een ernstige lichamelijke ziekte te hebben centraal staat 2 .
„By proxy‟ is nog niet opgenomen in de vierde versie van de DSM, maar zal wellicht
in de volgende editie aanwezig zijn. „By proxy‟ wordt hier vertaald als „per
volmacht‟. De symptomen bij het kind worden dus systematisch gesimuleerd of
geïnduceerd door een primaire verzorger, voornamelijk de moeder. Het
teweegbrengen van de klachten gebeurt hoofdzakelijk door middel van het
toedienen van medicijnen, toebrengen van infecties of verwondingen. Het
uiteindelijke doel van de moeder is aandacht verkrijgen van het medisch personeel.
De mishandelende zorgfiguur kan zijn kind niet zien als een individu met eigen
behoeften en gevoelens. Het kind wordt gepercipieerd als object om de eigen
noden, namelijk belangstelling van specialisten, te bevredigen. Deze verborgen
vorm van kindermishandeling kan ingrijpende gevolgen hebben.
1 American Psychiatric Association (2000). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders:
DSM-IV-TR. Washington DC: American Psychiatric Association.
2 Emmelkamp, P.M.G., Hoogduin, C.A.L., Vandereycken, W. (2000). Handboek psychopathologie: Deel
1 basisbegrippen. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.