Handreiking Rampenspirit - Impact

Samenvatten van wat de getroffene zegt kan helpen om
iemands gedachten/gevoelens te structureren; geef terug
wat u ziet en hoort, luister.
Realiseer u dat u ‘groot’ moet denken. U bent niet voor een
enkel individu aanwezig, maar voor een grote groep.
Eigen u getroffenen niet toe, meestal gaat het in een opvangcentrum
om kortdurende contacten.
Realiseer u dat mensen niet altijd het Nederlands machtig
zijn. Als gevolg van de schok kan het ook zijn dat mensen
terugvallen op hun eigen taal. Mensen zullen misschien
ook niet altijd expliciet aangeven dat ze u niet helemaal
begrijpen. Vraag er dus zelf naar. Regel eventueel een tolk.
Het is belangrijk om snel aanwezig te zijn; niet om snel een
kant-en-klaar aanbod gereed te hebben. Neem ruimte om te
improviseren.
Geef ruimte aan religieuze en culturele verschillen. U hoeft
niet alles over andere religies en culturen te weten. Vraag
mensen ernaar.
Toon respect en erkenning voor eigen religieuze en culturele
tradities van getroffenen, zonder daarbij uw eigen
geloof of cultuur te verloochenen.
Aan de buitenkant kunt u meestal niet zien welk geloof
mensen hebben, en of ze wel religieus zijn. Wees u bewust
van uw eigen vooronderstellingen. Enkele voorbeelden:
een Turkse man kan moslim zijn, maar ook christen of nietgelovig.
Een Hindoestaan is waarschijnlijk hindoe, maar
kan ook heel goed moslim zijn.
Houd er rekening mee dat er culturele en talige verschillen
bestaan onder moslims. Zij kunnen oorspronkelijk afkomstig
zijn uit bijvoorbeeld Turkije, Marokko, Suriname,
Indonesië of Palestina.
bijlage 5
Geef ruimte aan de chaos, vertwijfeling en vragen. U hoeft
niet te snel alles in te vullen. Vorm een rustpunt. Antwoorden
komen later wel.
Laat het verdriet er zijn. Er wordt niet van u verwacht dat u
het wegneemt.
Maak de ramp niet kleiner dan deze is.
Neem de veerkracht van mensen als uitgangspunt.
Lotgenoten zijn ook bondgenoten. Geef mensen de ruimte
om elkaar bij te staan.
Getroffenen gaan door verschillende fasen heen. Zoek daar
aansluiting bij.
Realiseer u dat mensen heel verschillend kunnen reageren.
Mensen kunnen bang zijn, huilen, woede uiten of heel stil
worden. Temperamentverschillen kunnen zich uitvergroten
in geval van een ramp.
Geef ruimte aan de eigen beleving van mensen. Dat wil
zeggen aan mensen als individuen, maar ook als groep
(bijvoorbeeld: moslims, Surinaamse creolen, maar ook
moeders met kinderen of jongeren). In sommige etnische
gemeenschappen, zoals Kaapverdianen, geeft men
luidkeels uiting aan verdriet. Soms raken mensen zelfs in
een soort trance. Schrik daar niet van. U hoeft niet meteen
te sussen of in te grijpen. Laat het aan leden van de eigen
gemeenschap over. Zij weten zelf vaak heel goed hoe ze
hiermee om moeten gaan. Houd afstand, maar kijk goed
wat zich afspeelt. Houd eventueel de hartslag in de gaten.
Trek u heftige reacties van getroffenen niet persoonlijk aan.
100 101