KRING VOOR PSYCHOANALYSE van de New Lacanian School

IV. GEORGANISEERD DOOR LEDEN VAN DE KRING
Naast de activiteiten georganiseerd door de NLS en het Bureau van de Kring zelf
zijn er verschillende initiatieven van leden, in nauwe samenwerking met het Bureau
van de Kring. Het werkseminarie School en passe verdiept zich al twaalf jaar in de
problematiek van het einde van een analyse en van de School als lotsbestemming
van de overdracht. De werkgroep Psychoanalyse en kinderen werkt al meerdere jaren
rond de specificiteit van de lacaniaanse oriëntatie in het werken met kinderen.
Sedert enkele jaren is een werkgroep Psychoanalyse en maatschappij actief rond
de maatschappelijke relevantie van de psychoanalyse. De nauwe samenwerking met
het Bureau belet uiteraard niet dat iedereen afzonderlijk daarvoor de volle verantwoordelijkheid
behoudt: "iedereen onderwijst op eigen risico en gevaar" (chacun
enseigne à ses propres risques et périls).
Werkseminarie: Lacans School en de passe
Twaalfde reeks (2011-2012): Het symptoom, het meest reële van het
spreekwezen
De psychoanalytische kuur is geen psychotherapie. Ze neemt geen vrede met de
zin, ze stopt niet bij de semblant, ze is gericht op het reële. In zijn colleges heeft
Jacques-Alain Miller deze oriëntatie doorheen de jaren op verschillende manieren
vertaald en uitgewerkt. Het heeft ons vertrouwd gemaakt met concepten als de
tegendraadse interpretatie (l‟interprétation à l‟envers) en het reële onbewuste.
Het is dezelfde spanning tussen semblant en reële die de rode draad vormde van
zijn college van het voorbije jaar L‟Être et l‟Un, waar hij de oppositie tussen zijn
(Être) en bestaan (existence) centraal stelde. Voorbij het Zijn dat in de eerste
plaats het niet-zijn of het zijnsgemis evoceert, situeerde hij het bestaan, het Ene.
Het overdrachtelijke onbewuste (l‟inconscient transférentiel) is van de orde van
het (niet-)zijn. Het is hypothetisch, het bestaat door het geloof erin, het doet
„zijn‟ wat niet bestaat binnen de dimensie van de (subjectieve) waarheid. Het reële
onbewuste ligt daar voorbij.
In zijn voorstelling van het Congres van Tel Aviv herneemt Miller deze oppositie en
nodigt uit om van daaruit het symptoom te bestuderen, of beter: te lezen. Want de
psychoanalyse is niet louter een praktijk van goed-zeggen (bien dire), het is een
praktijk van weten te lezen (savoir lire), met name het symptoom weten te lezen
(savoir lire le symptôme). Dit „lezen‟ viseert dat aspect van het symptoom dat
voorbij de onbewuste betekenis ligt, voorbij de ontcijferbaarheid, daar waar het
symptoom geen vluchtige formatie van het overdrachtelijke onbewuste is. Het viseert
de onherleidbare rest ervan.
37