Agressief gedrag in het verkeer - Swov

1. Inleiding
In opdracht van de Adviesdienst Verkeer en Vervoer werkt de SWOV aan
het project 'Inzicht in agressief en riskant gedrag'. Voor deze activiteit zijn
de volgende doelstellingen geformuleerd:
- Aanscherpen van het beeld dat weggebruikers hebben van agressieve en
riskante gedragingen.
- Beschrijven en analyseren van de Nederlandse activiteiten ter voorkoming
van agressief en riskant gedrag.
Plaatsen van de opvattingen die ten grondslag liggen aan voornoemde
Nederlandse activiteiten en de opvattingen levend bij het publiek, in een
relevant theoretisch kader, waarmee oorzaken kunnen worden opgespoord
en beïnvloedingswijzen kunnen worden ontwikkeld.
Suggesties doen voor oplossingen, rekening houdend met bereidheid en
inzet van actoren, en op basis van de vaststelling van de omvang van de
gedragingen en de relevantie van deze gedragingen voor verkeersveiligheid.
Kort samengevat is de bedoeling van deze activiteit om op basis van
opvattingen van weggebruikers en van experts, en met gebruikmaking van
een theoretisch kader, te komen tot een goede definiëring van verkeersagressie,
tot een beschrijving van oorzaken en motieven, en tot vaststelling
van de relevantie die verkeersagressie heeft voor de verkeersveiligheid.
Dit alles moet uitmonden in beleidsaanbevelingen.
De eerste fase, waarvan hier verslag wordt gedaan, behelst behalve
genoemde begripsbepaling ook de vaststelling van het (al of niet in
voldoende mate) bekend zijn van indicaties omtrent motieven voor
verkeersagressie, en de relevantie ervan voor de verkeersveiligheid.
Een tweede fase zal zich, indien noodzaak gebleken is, richten op verdere
uitwerking van deze indicaties omtrent motieven en hun relevantie. en op
suggesties voor preventieve acties.
De opbouw van dit rapport weerspiegelt hoe de activiteit in de tijd is
uitgevoerd. Eerst is in kaart gebracht hoe agressie in het verkeer in
Nederland aan de orde is geweest, in de media, in preventieve actie en in
onderzoek (hoofdstuk 2).
Vervolgens wordt hieraan toegevoegd wat men elders in de wereld aan
activiteiten en onderzoek ontplooid heeft (hoofdstuk 3).
Dan volgt informatie gebaseerd op uitkomsten van een expertmeeting
(hoofdstuk 4).
Elk van deze drie hoofdshikken mondt uit in een discussie van de aangetroffen
begripsbepaling van agressief verkeersgedrag, van gesuggereerde
oorzaken, van relevantie van het probleem, en van voorstellen voor
preventieve actie.
Hoofdstuk 5 ten slotte, vat de bevindingen samen en formuleert aanbevelingen
voor verder onderzoek en voor preventie.
Als gevolg van deze chronologische opbouw zijn herhalingen onvermijdelijk;
er worden immers steeds nieuwe gegevens gelegd naast eerdere
bevindingen.
10