HANDBOEK BESTUURLIjKE AANPAK - Centrum voor ...

het instrument in de praktijk 9
hoofdstuk 1
inleiding
Drugshandel, uitbuiting, illegale prostitutie, georganiseerde hennepteelt, illegale autohandel
en witwaspraktijken zijn voorbeelden van illegale activiteiten die zich overal kunnen manifesteren.
Dergelijke delicten kunnen zich bijvoorbeeld voordoen in of vanuit de horeca, coffeeshops,
belwinkels en seksinrichtingen, maar ook in woningen en bedrijven. Dit brede terrein waarbinnen
criminele praktijken plaatsvinden, maakt dat elke gemeente er kwetsbaar voor is.
Vanzelfsprekend bestaan er verschillen tussen gemeenten wat betreft de vorm en omvang van
criminaliteit die er plaatsvindt. Deze verschillen zijn onder andere gerelateerd aan de grootte
van een gemeente en de geografische ligging. Er is echter geen gouden formule om de vorm en
omvang te kunnen bepalen aan de hand van de grootte en ligging van de gemeente. Dit betekent
dat de aanpak maatwerk vereist.
Wat criminele praktijken gemeen hebben, is dat zij altijd tot doel hebben om winst te behalen.
Veel criminele praktijken zijn verweven met elkaar. Zo kan er crimineel geld worden witgewassen
in een horecaonderneming die tegelijkertijd als dekmantel dient om er drugs te verhandelen.
Hoewel er wel enkele kwetsbare branches zijn aan te wijzen waar criminele activiteiten ontplooid
worden, zoals de horeca en vastgoed, is de problematiek eerder persoonsgebonden dan branchegebonden.
De onderneming is vaak niet meer dan een (noodzakelijk) middel om de criminele
activiteiten te exploiteren. Het exploiteren van een pizzabezorgservice om de logistiek van
drugshandel te vergemakkelijken en het criminele geld wit te wassen, is hier een voorbeeld van.
Criminelen en criminele netwerken zijn afhankelijk van gemeenten voor het verkrijgen van
bijvoorbeeld vergunningen en subsidies. Daarnaast hebben zij behoefte aan vastgoed. Enerzijds
voor de opslag van goederen en voor huisvesting, anderzijds als middel voor het witwassen van
illegaal verkregen vermogen.
schade voor gemeenten
Criminele praktijken hebben op verschillende wijzen hun impact in de gemeente. De meest
manifeste schade die door criminelen op lokaal niveau wordt veroorzaakt, heeft op drie hoofddomeinen
betrekking.
burgers en gebieden
De veiligheid en het woon- en leefklimaat in wijken en buurten verslechteren door overlast en
verloedering die criminele activiteiten met zich meebrengen. De handel in drugs bedreigt
bijvoorbeeld de lokale rust en veiligheid door de toestroom van drugsgebruikers en -toeristen.
Ook meer direct kunnen burgers last hebben van criminele praktijken, bijvoorbeeld wanneer zij
een woning huren van een malafide huisjesmelker.
ondernemerschap
De economische activiteiten van lokale bedrijven raken ontwricht door criminele praktijken.
Illegaal ondernemerschap veroorzaakt concurrentievervalsing. De economische activiteiten van
de legale ondernemers worden aangetast door de criminele praktijken van malafide collegaondernemers,
omdat deze bijvoorbeeld een lagere kostprijs hebben of verliezen kunnen aanvullen