deel 1.indd - Infopunt Veiligheid

uitgegeven aan de brandweer. Een hele snelle rekensom zou nu kunnen zijn
dat om 10 procent minder doden te krijgen er 10 procent meer budget bij
moet. Oftewel, 7 doden minder door brand kost dan 62 miljoen euro meer.
Dat is niet echt een koopje, ik denk dat je voor 62 miljoen euro elders meer
levens kunt besparen. En dat is precies waar ik heen wilde, beste lezers, naar
een discussie over de meerwaarde van meer geld. Voor ik daarover een conclusie
kon trekken, bleek er op 6 september een nieuw CBS-persbericht te zijn
verschenen over de productiecijfers van de brandweer, nu over 2003. En wat
zien we daar: er vielen 85 doden bij brand, dus 15 meer dan in 2002, ruim 20
procent. Waren we dan ook 20 procent goedkoper geworden in 2003? Nee, in
2003 kostte de brandweerzorg in Nederland 711 miljoen euro.” 23
28
Nu worden deze kosten niet alleen gemaakt voor de basisbrandweerzorg, ook
de rampenbestrijding wordt ervan bekostigd. Omdat het merendeel van de
eenheden dat betrokken is bij basiszorg ook de rampenbestrijding uitvoert,
kan gesteld worden dat het overgrote deel van de kosten voor basiszorg
wordt betaald. Bovendien blijkt er geen duidelijke relatie te zijn tussen de
meerkosten van brandweerzorg en het aantal slachtoffers bij brand. In 2000
vielen er 62 dodelijke slachtoffers, tegen 73 in 2001. Daarbij waren de kosten
respectievelijk 522 miljoen en 585 miljoen. Al met al is het aannemelijk dat
ook financieel gesproken het repressief systeem aan zijn maximum zit. Nu
de gevolgen van het arbeidstijdenbesluit volop duidelijk worden, is de vraag
extra pregnant geworden of er nog meer geld uitgegeven moet worden voor
de repressieve redding. Het effect van het arbeidstijdenbesluit is zo’n 10 procent
extra personeel voor de beroepskorpsen, terwijl er wellicht nu al meer
wordt ingezet op repressieve redding dan het systeem feitelijk kan waarmaken.
Het is dus onvoorspelbaar hoeveel meer of minder slachtoffers er vallen
als de opkomsttijden verschuiven van 8 naar 10 minuten. Hoogstwaarschijnlijk
zijn er geen significante veranderingen te verwachten. De echte winsten
verliesrekening in brandveiligheid wordt namelijk in andere schakels van
de keten opgemaakt.
Conclusie van 2.2
Ik heb in deze paragraaf willen aantonen dat de vanzelfsprekendheid van de
redding door repressie aan het einde van haar bereik is gekomen. Nog meer
mensen redden met actieve interventie lijkt zowel onmogelijk als te duur.
Daarvoor in de plaats zouden aanvullende maatregelen moeten komen op
het gebied van regelgeving, voorlichting en preventie. Men moet dit natuurlijk
niet opvatten als een pleidooi om dan maar niet meer te redden. Repressie
kan nog steeds primair gericht zijn op redding, maar de brandweer zal de
klant, de maatschappij, wel moeten inlichten over de beperkingen daarvan
om misverstanden te voorkomen. Binnen de maatschappij zelf bestaat namelijk
ook een verwachtingspatroon over de taak van de brandweer en dat zou
wel eens anders kunnen zijn dan de brandweer in de praktijk feitelijk aan
kan.
23 Tien jaar Ome Ed, pag. 80.