deel 1.indd - Infopunt Veiligheid

Dat betekent dat de rol van de bevelvoerende aan verdere rationalisering toe
is 30 . Een bevelvoerende heeft het niet druk met fysieke arbeid, maar kijkt,
interpreteert en stuurt bij. Als er standaards zijn, kan hij zelfs volstaan met
het sturen op afwijkingen, omdat de ploegen weten wat ze moeten doen.
Afhankelijk van de toegestane tolerantiegrenzen per situatie kan een team
dus behoorlijk zelfregulerend zijn, zolang de norm niet wordt overschreden.
Goede communicatie is dan van vitaal belang om te voorkomen dat teamleden
andere dingen doen dan de rest verwacht. Het leren communiceren in
een team bij afwijkingen of alternatieve acties zou een van de belangrijkste
trainingsdoelen moeten zijn. Een gezamenlijk gedeeld beeld van de situatie
is van essentieel belang om de juiste acties te nemen, zeker bij grootschalig
optreden.
Als de bevelvoerder meegaat in de productie, bijvoorbeeld met een
binnenverkenning omdat hij geen beeld krijgt van de situatie, is opschaling
noodzakelijk. Niet alleen vanwege een extra voertuig waardoor redundante
slagkracht ontstaat om op afwijkingen te reageren, maar vooral vanwege de
noodzaak een nieuwe stuureenheid in te zetten. Als de officier van dienst
(OVD) gaat produceren in plaats van sturen, is vervolgens een hoofdofficier
van dienst (HOVD) noodzakelijk.
38
De rationalisatie van de taak van bevelvoerenden betekent ook het vervullen
van de rol van incidentmanager: wat zijn mijn doelen, hoe ga ik het aanpakken,
welke mensen en middelen zet ik in, wanneer ben ik succesvol, wat is
het kritieke pad, wat zijn mijn mijlpalen? Zo wordt een brand een project,
en de bevelvoerende een projectmanager, die het gevraagde product aflevert
binnen de afgesproken tijd.
Opwaarderen van de rol van bevelvoerenden betekent ook opwaarderen van
de rol van de brandwachten. Om adequaat zelf te kunnen produceren moet
de kennis omhoog, moeten ze meer inzicht hebben in het systeem en de
onderliggende structuren, moeten ze meer achtergrond hebben over brand
en brandgedrag. Moeten ze meer weten over de sturingsdriehoek en de standaardafwijkingen
en afwijkingen in het eigen verzorgingsgebied. Daarmee
wordt hun verwachtingspatroon beter gericht en daarmee de incidentbestrijding
ook. Als er strakker op doelen wordt gestuurd en minder op middelen,
krijgen brandwachten ook meer ruimte om ter plekke de beste oplossingen
te gebruiken, wat de totale kwaliteit van de incidentbestrijding uiteindelijk
ten goede komt. En niet te vergeten, ook de arbeidsinhoud en arbeidsomstandigheden
kunnen verbeteren.
30 In de vorige paragraaf is leiderschap benoemd als belangrijke as in de sturingsdriehoek. De rol van de
bevelvoerende op basis van de regelkring, gekoppeld aan de sturingsdriehoek, geeft mogelijkheden tot
verdere uitwerking van benodigde competenties voor leiderschap bij repressief optreden. Crew Resource
Management biedt daarvoor interessante aanknopingspunten.