deel 1.indd - Infopunt Veiligheid

“Doorrijden, daar zijn we brandweer voor.”
Emeis, Brand in Mokum, 1974.
“Bij een binnenaanval kan de brand heel gericht worden bestreden. De
vuurhaard bevindt zich immers vaak op een heel andere plaats dan de rook
en vlammen doen vermoeden. Het is daarom verstandig om de brandhaard
eerst op te zoeken en er vervolgens voor te zorgen dat het water daar terecht
komt.”
Module Brandwacht Repressie, pag. 150 e.v., Nederlands Instituut Fysieke
Veiligheid Nibra, juli 2003.
36
Binnenaanval is gereedschap
Met zo’n historische achtergrond kun je niet van de brandweer verwachten
dat ze eenvoudig even de binnenaanval aanpast. Toch heeft de discussie over
de binnenaanval de afgelopen jaren wel effect gehad. Er is het bewustzijn
ontstaan dat niet alles kan blijven zoals het altijd was. Daarbij speelt dat er
niet echt alternatieven zijn voor de binnenaanval. Zonder discussie op macrostrategisch
niveau over de rol van de brandweer is er ook geen urgentiebesef
om af te stappen van een inzetmodel waarvan de brandweer zelf vindt dat
het goed werkt. Bovendien zijn de praktijkmodules nog steeds met name
gericht op de binnenaanval en draagt ook de dominante leerstrategie op
micro-operationeel niveau, socialisatie (zie deel 3), niet bij aan een soepele
verandering van de werkwijze.
Er is overigens geen noodzaak tot revolutie. Van mij mag de binnenaanval
blijven, het is een waardevol gereedschap. Maar er moet wel iets bij komen,
er moeten alternatieve bestrijdingswijzen worden uitgewerkt. Daarvoor
is het noodzakelijk dat de brandweer tot diep in de poriën het besef krijgt
dat de binnenaanval een middel is en geen doel op zich. Het zou één van de
gereedschappen moeten zijn die ter beschikking staan om je inzetdoelen
te halen. In deel 3 ga ik daarop verder in, want het benoemen van doelen
en het kunnen kiezen van middelen moeten wel worden gefaciliteerd door
onder zoek, het opstellen van hulpmiddelen, opleiding, bijscholing en oefening.
Het opstellen van standaards, zoals in de vorige paragraaf beschreven,
speelt daarbij een grote rol.
Regelkringen en zelfsturing
Een ander belangrijk aspect van gereedschapskeuze is de regelkring. Een
regelkring kan gebruikt worden als model voor het besluitvormingsproces,
zoals in de volgende figuur is weergegeven. Waarneming van de bevelvoerende
is de input voor zijn besluitvorming. Deze waarneming wordt gestuurd
door het mentale model dat al in het geheugen zit.