Commissie Cohen: deelrapport media - EenVandaag

7. Crossmedia: de interactie
tussen sociale media, massamedia,
mobiele telefonie en offline
mobilisatie op weg naar Haren
7.1 Inleiding
Dit hoofdstuk gaat over de interacties tussen de diverse media die een rol hebben gespeeld bij
de mobilisatie van Haren, bij de gebeurtenissen in Haren zelf en bij de publieke aandacht hiervoor
naderhand. Hier komt naar voren hoe veelzijdig en complex de hedendaagse communicatie over
dit soort gebeurtenissen is. Er zijn een toenemend aantal communicatiemiddelen en publieke
omgevingen bij betrokken. Ofschoon het medialandschap op deze wijze bijzonder gefragmenteerd
wordt, blijkt het toch mogelijk dat ‘iedereen’ in een bepaalde maatschappij het
tegelijkertijd over ongeveer hetzelfde heeft. Er kan zelfs een krachtige mediahype ontstaan die
ervoor zorgt dat vrijwel niemand het gebeuren in Haren op 21 september 2012 ontgaan is. Deze
mediahype is in dit geval zeker niet alleen een zaak geweest die de traditionele massamedia
hebben veroorzaakt en gedragen maar ook de andere media, van de nieuwe telecommunicatiemedia
tot gesprekken tussen mensen, dat wil zeggen zowel online als offline media.
Wij beschrijven nu eerst een tiental fasen die herkenbaar zijn in de hele ontwikkeling van het
concept voor een feest in Haren dat begon met een bepaalde film en eindigde met een
alomvattende mediahype. Zoals steeds het geval is in dit rapport, krijgen de jongeren die
gemobiliseerd hebben voor Haren de centrale aandacht. Er wordt nagegaan welke media zij in
deze fasen achtereenvolgens gebruikt hebben.
Deze fasen worden afgebeeld in een figuurlijk model (7.1). Hierin staan ook algemenere
begrippen als mediahype en publieke ruimte. Deze worden kort uitgelegd. Bijvoorbeeld door aan
te geven waarom mediahypes zoals die rond Haren zich in landen met een zeer grote mediadichtheid
zoals Nederland steeds vaker voordoen. En door aan te geven dat in deze landen het
toenemende aantal publieke ruimten innig met elkaar verbonden blijft ofschoon de sociale en
culturele heterogeniteit groeit.
Tenslotte geven we meer gedetailleerd aan hoe de massamedia en de sociale media op elkaar
gereageerd hebben en welke thema’s daarbij een rol gespeeld hebben. Het derde soort medium
in het spel van interactie is de offline mobilisatie die gebruikt maakt van face-to-face
communicatie en mobiele telecommunicatie. Hier weten we het een en ander van dankzij de
websurvey die beschreven werd in Hoofdstuk 4. Helaas was het niet mogelijk de inhoud van deze
private communicatie te registreren voor dit onderzoek.
COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN | 83