De rol van gezondheidspromotie bij de aanpak van ongelijkheden ...

Hiermee wil men een openbare discussie en sociale planning op gang brengen aan de hand
van informatie over de huidige situatie en trends in levensomstandigheden in Zweden.
De componenten van het onderzoek worden in vier hoofdthema’s onderverdeeld. Voor elk thema
worden telkens gedurende een periode van twee jaar gegevens verzameld om uit te komen op een
reeks geïntegreerde onderzoeken. Elk onderdeel krijgt iedere 7 tot 8 jaar een nadere en
omvangrijkere toelichting.
Deze onderdelen zijn allereerst gezondheid en gezondheidszorg, met metingen van langdurige
ziektes, functiestoornissen, thuiszorg, gezondheidsstatus, gebruik van geneesmiddelen, roken,
eetgewoonten en tandverzorging.
Het tweede onderdeel is het arbeidsleven, waarbij onderzoek wordt gedaan naar het type werk,
beleving van werkloosheid, werktijden, arbeidsomgeving (smerig werk, lawaai, veel tillen, geestelijke
inspanning) en industriële veiligheid.
Het onderdeel over de lichamelijke omgeving verstrekt informatie over huisvesting (type woning en
beschikbare ruimte, voorzieningen en faciliteiten) en ervaring met lichamelijk geweld, diefstal of
beschadiging van persoonlijke eigendommen en verkeersongevallen.
En tot slot gaat het onderdeel over sociale relaties over contacten met familie, vrienden, buren en
collega’s, maatschappelijke ondersteuning, vrijetijdsbesteding samen met anderen en lidmaatschap
van verschillende verenigingen.
De sociaal-economische achtergrondinformatie heeft betrekking op onderwijsniveau, deelname aan
cursussen, individueel inkomen en gezinsinkomen en materiële levensstandaard. Al deze informatie
verschaft een allesomvattend beeld van hoe gezond de mensen in Zweden leven.
De ULF-interviews worden aangevuld met gegevens uit verschillende databanken en archieven. Deze
gegevens kunnen rechtstreeks op de respondenten van de enquête worden teruggevoerd dankzij het
unieke identificatienummer dat inwoners van Zweden (en de overige Scandinavische landen) bezitten.
Dit maakt het materiaal nog beter bruikbaar. De betreffende archieven omvatten het Zweedse
Register van doodsoorzaken, vruchtbaarheids-, huwelijks- en criminaliteitsregisters en gegevens over
inkomen, pensioen, belasting, huursubsidie, sociale bijstand en studiebeurzen. Verscheidene van
deze registers zijn gebaseerd op de hele bevolking. Hierdoor vormen het ULF en de bijbehorende
archieven een uitgebreide databank op basis waarvan de bevolking uitvoeriger en vanuit meer
invalshoeken kan worden beschreven.
De kwaliteit van de ULF-onderzoeken wordt geregeld gemeten aan de hand van herhaalde interviews.
Bovendien bestaat er sinds 1986 binnen ULF een panel van ongeveer de helft van de respondenten
die ook aan latere onderzoeken deelnemen, zodat de "wervingsstroom" van deelnemers kan worden
bestudeerd. Hierdoor kan worden bekeken hoe de kenmerken van de geïnterviewden mogelijk met de
tijd veranderen. De statistische precisie is bij de panelmethode hoger dan bij onafhankelijke selecties.
In 1996 werd het onderzoeksinterview en de steekproeftechniek van het ULF gebruikt om de
gezondheidsbeleving en het gebruik van de gezondheidsdiensten door een specifieke
bevolkingsgroep – een steekproef van in Zweden woonachtige etnische minderheden – te meten. Dit
was het zogeheten “Onderzoek naar de leefsituatie van immigranten”. De onderzoeksgroepen waren
Zweedse ingezetenen die in Chili, Turkije, Polen en Iran waren geboren. De immigranten hadden zich
tussen 1980 en 1989 op 20- tot 44-jarige leeftijd in Zweden gevestigd en woonden, volgens het
Zweedse Bevolkingsregister (RTP) in 1996, nog altijd in Zweden. Zij werden vergeleken met een
steekproef van in Zweden geboren volwassenen die in 1996 in het ULF waren bestudeerd. Het
gebruik van gezondheidsdiensten werd gemeten in de vorm van consulten van artsen, niet bevredigde
behoeften op het gebied van consulten en vertrouwen in de Zweedse gezondheidsdiensten.
Contact persoon: Nina Bergman
National Institute of Public Health
103 52 Stockholm
Sweden
E-mail: nina.bergman@fhi.se
Tel.: +46 8 56613579/3515
Fax.: +46 8 5661 35 05