Parmenides binnen de linguistic turn - Filosofie.info

Ferrari laat zien, dat Parmenides bezig is met zijn verhouding tot de dingen. Aan de hand
van de dubbele betekenis van phôs maakt ze duidelijk dat het bij Parmenides enerzijds
gaat om de zon waarmee wij kunnen zien; anderzijds gaat het om de zon als het licht
waarin wij kennen. 134
Ferrari identificeert in de frase hodos daimonos de zon dan als de daimôn. 135 Dat wil
zeggen: de daimôn is het ‘tussen’, het licht waarbinnen de mens en de dingen elkaar
kennen. Hiermee gaat zij in tegen Coxon’s interpretatie. Coxon identificeert in de daimôn
de godin: ‘Het is onmogelijk om te twijfelen dat het verwijst naar de thea van regel 22
die, wanneer de weg naar het huis van de goden haar toebehoort, verheven is tussen hen’,
aldus Coxon. 136 In de frase hodos daimonos leest Coxon de genitivus als een bezitsrelatie:
de weg is volgens Coxon de weg van de godin. 137
Wanneer we de frase hodos daimonos (daimon’s road) in het licht van Ferrari lezen,
blijkt dat er sprake is van iets anders. De weg is het licht van de zon als het juk tussen de
mens en de dingen. 138 De weg als het licht waarbinnen wij kennen is niet iets menselijks
en is ook niet iets van de mensen. 139 Wanneer mensen kennen zijn ze allang door dit licht
worden opgevat in de zin van ‘heeft gezien’. Deze stelling wordt ondersteund door aanwijzingen in de
tekst. Daarin wordt eidenai in verband wordt gebracht met zien: de eidota ouden worden als niet-ziend
(tuphloi) bestempeld (fr. 5); ook gebruikt Parmenides het woord om vertrouwd te raken met visueel
gebonden doksai. Cosgrove identificeert op grond hiervan een tegenstelling tussen eidota phôta aan de ene
kant met de woorden nous en noein die de godin gebruikt, waardoor inzicht wordt verkregen aan de andere
kant. Deze gedachte wordt volgens Cosgrove versterkt door de voorafgaande zinsnede kata pant’ atê.
Dat betekent volgens Cosgrove: door alle steden. Voor deze betekenis grijpt Cosgrove naar de uitdrukking
die eerder in Homerus´ Odyssee wordt gebruikt.
134 Ferrari, ACS, p. 47: “The wordplay that phôs allows enables the expression eidota phôta to signify both
the Sun’s power of vision, which resides in his rays, and his role as quintessential witness.”
135 Ferrari, ACS, p. 47 voetnoot 78.
136 Coxon, FP, p. 157: “...but it is impossible to doubt that it refers to the thea of 1.22, who will, if the road
to the habitation of the gods belongs to her, be pre-eminent among them.”
137 Coxon, FP, p. 157: “...: the genitive is possesive; the way ‘belongs to’ the goddess.”
138 Ferrari, ACS, p. 47: “In the proem, the relative clause ê kata pan tatê pherei eidota phôta (3) - at once “
carries the rays that witness” and “carries the one who knows” – specifies the sense in which the road
belongs to the daimon: it is the road he travels with his light.”
139 Ook volgens Cosgrove heeft de daimon noch te maken heeft met de godin die later verschijnt; noch
verwijst het zelfstandig naamwoord hê naar daimonos, maar naar hodos. Volgens Cosgrove kan de daimon
worden geïdentificeerd met de zon in de dubbele betekenis: zowel het licht waarin wij zien als het licht
waarin wij kennen. Volgens Cosgrove staat er dan bij Parmenides het volgende: de phôs eidôs wordt
gedragen op de weg van de daimôn die als de zon in de dubbele betekenis, het licht geeft over alle steden
van de mens. Wanneer we de proloog in het licht van Cosgrove lezen, dan verschijnt de kouros in eerste
instantie als een beginneling in de historie. Hij raakt op de een of andere manier van dit pad en wordt een
ander persoon wanneer hij de godin hoort, hij ondergaat een transformatie, zodanig dat de kouros die de
godin begroet het tegendeel is van de eidota phôta. Ons bezwaar tegen deze interpretatie is dat bij
48