Parmenides binnen de linguistic turn - Filosofie.info

“Want wij stellen deze vraag niet omdat wij soorten kennis willen optellen, maar
om te weten wat kennis eigenlijk zelf is.” 6
Socrates laat hier duidelijk merken dat hij niet op zoek is naar verschillende soorten van
kennis, maar naar de noemer waaronder het vele één kan worden genoemd. Dat filosofie
het zoeken en vinden van namen betrof wordt duidelijk waar Theaetetus vertelt, dat hij
samen met Theodorus heeft ontdekt, dat er oneindig veel wortels (dunameis) voor
getallen zijn. Theaetetus geeft aan dat het daarom bij hem opkwam te proberen ze onder
één noemer te brengen. 7
Op de vraag van Socrates of zij ook iets dergelijks gevonden hebben, antwoordt
Theaetetus bevestigend. Theaetetus geeft aan dat zij hiervoor het aantal getallen in twee
soorten verdeelden (dialambanô). De ene soort noemden ze vierkant, en kunnen als een
vierkante oppervlakte worden voorgesteld. De vierkante getallen zijn wortels. 8 De andere
soort noemden ze rechthoek, en worden voorgesteld door de langwerpige zijde van de
rechthoek. 9
Het voorbeeld uit de Theaetetus laat zien dat namen volgens Plato niet willekeurig zijn.
Theaetetus bedenkt geen namen, maar vindt ze. Dit komt omdat namen volgens Plato iets
zeggen over hoe het is. Hoe doen zij dat? In de Cratylus legt Plato dit uit met behulp van
de weefspoel. Een weefspoel is een instrument om schering en inslag te scheiden. Er
bestaan verschillende soorten weefspoelen, al naar gelang de te weven wol. De weefspoel
lijkt niet op de wol waarmee geweven wordt, maar is er op aangepast. 10
Als iemand een weefspoel moet maken voor een dun of dik, linnen of wollen, of
wat voor soort kleed dan ook, dan moeten alle de eidos hebben van een weefspoel
zoals deze het best van nature is. 11
6 Plato, Theaetetus, 146e8-10
7 Plato, Theaetetus, 147d
8 Zo zou het getal 16 door de oppervlakte 4 bij 4 voorgesteld kunnen worden.
9 Plato, Theaetetus, 147d-147e
10 Oudemans, Wat is waar?, p. 23: “Die lijkt niet op het weefsel, past er niet op, representeert het niet,
maar is erop aangepast.”
11 Plato, Cratylus, 389b8
8