De Rozengaarder marke - Historisch Centrum Overijssel

45
•
van ketters, die markegrond "angegraven" hebben. niet
minder dan 23 gevallen. De meesten moeten een kleine ver ..
goeding betalen. of ze pachten het aangegraven land voor
tien jaren; aaneen enkelewordt alles "um Gades wyllen"
kwijt gescholden. Soms staat er bij. dat iemand door de
markerichter gewaard is. of men hem waartal gedaan heeft
"tot syne beesten". Volgens een contract van dit jaar tussen
Frederick van Twickeloe's weduwe. de erfmarkenrichterse,
en Rolo£ Schroer betekende dit. dat de betrokkene twee
koeien op de marke houden mocht tot opzeggens toe. Het
goede hart sprak. toen in 1558 een arm man met zijn kinde ..
ren een "hutken" in de marke mocht opslaan; ..Hie salt so
maken dat hyemans over hem en klage".
Er waren dus ongewaarde ketters, al. of niet in het
bezit van het recht om een paar koeien op de marke te
drijven. Het woord brinkzrtter, waarmee deze markkotters
ook in de Vechtstreek. b.v. te Heemse en Kollendoorn. werden
aangeduid. kwam ik niet tegen 7). Evenmin is er sprake
van erfkotters of bijzitters: mensen die woonden op grond.
welke tot een gewaarde hoeve behoorde.
In de loop van de tijd zijn er waren gesplitst en
erven gedeeld. Reeds op de oudste warenlijst is dé Hulset
gesplitst. Op de duur zijn enige erven geheel verdwenen. De
oude Westerhof S) ging te niet; ook Asselink verdween. In
de 1ge eeuw kon men zich nog herinneren. dat het erve
Bouwmeester een steen met de laatste naam gedragen had.
7) Provine. Overijss. en Zwolsche Courant van 10 Februari 1940.
In overeenstemmtng met Van Engelen van der Veen en Sn~if noem
ilt de brinkzitters markkotters: de Duitse schrijvers Riepenhausen
en Prove doen desgelijks. Maar Pleyte noemde ze erfkotters, evenals
de Duitse schrijver Wenzel. Pleyte zag in de brink het bij een
gewaarde hoeve liggend en behorend terrein, terwijl het evengoed
betekenen kan: dorpsbrink of een andere open plek of rand in de
marke.
8) Racer, Overijss. Gedenkst. VI 294. Dumbar, Analecta n,323.