De strategie van de beursgoeroes

BIZZ DOSSIER STRESSHOOGLERAAR ERIK PEPER ANALYSEERT HET MENSELIJK GEDRAGInzichten voorminder hoogspanningDe manier waarop we verkrampen in een stresserende situatie, heeft ook eenbiologische verklaring. Met deze vijf inzichten kunt u uw eigen gedrag analyserenen voorkomen dat u eronderdoor gaat. GOELE GEERAERTErik Peper is als hoogleraar verbondenaan de San FranciscoState University. Hij is docentaan het Nederlands ParamedischInstituut (NPI), voorzittervan de Biofeedback Society Europe(BFE) en heeft als auteur studies en boekenop zijn naam. Peper is psychofysioloogen onderzoekt in die hoedanigheidde biologische basis van menselijk gedrag.Hij is een autoriteit in holistische gezondheid,stressmanagement en biofeedback.De expert geeft vijf belangrijke inzichtenover werkstress en stressmanagement.1 Te veel stress doodtde creativiteit.“Volgens psycholoog en biomedischexpert Stephen W. Porges kan onszenuwstelsel onze omgeving op driemanieren ervaren: als veilig, gevaarlijkof levensbedreigend. Afhankelijk van dieperceptie zal het anders reageren. Wordtje context als gevaarlijk of levensbedreigendgezien, dan geeft je zenuwstelsel jehersenen geen tijd om rationeel te denken,maar zal het onmiddellijk reageren.In die reactie val je terug op gewoontes.Wordt je omgeving als veilig ervaren ener doet zich een nieuwe situatie voor, dankrijgen je hersenen de tijd om na te denkenen nieuwe ideeën te ontwikkelen.Stel, je huis staat in brand. Mensenervaren dat als een gevaarlijke, misschienwel levensbedreigende situatie. Als gevolgzullen ze niet rationeel, maar in een reflexreageren. Ze staan soms een minuut aande knop van een gesloten deur te draaien,in plaats van een andere vluchtweg tenemen. Omdat ze terugvallen op eenbekend gedragspatroon. Stel dat je baasvraagt om een oplossing voor een probleem.Voel je je veilig in je werksituatie,dan zal je de tijd en ruimte nemen omeen creatief antwoord te bedenken. Creativiteitimpliceert dat je ook fouten magmaken en dat riskeer je niet als je in eenonveilige omgeving bent. In dat laatstegeval wil je je zo snel mogelijk uit de voetenmaken en kom je nooit tot een originele,‘nieuwe’ oplossing.”2 Je taalgebruik kan stressverhogendof- verlagend werken.“Je kan je werk op twee manieren bekijken:als iets dat je moét doen, of als ietsdat je wíl doen. In het eerste geval ervarenmensen doorgaans meer stress enhebben minder energie om aan de slagte gaan. Hetzelfde geldt voor mensen diegeloven dat ze iets niet kunnen. Wie steltdat hij een opdracht niet kán uitvoeren,ervaart doorgaans meer stress dan iemanddie vaststelt dat hij de taak niet wil uitvoeren,niet over de juiste ondersteuningbeschikt of er niet de tijd voor heeft. Inhet eerste geval lijkt het alsof je totaalgeen controle hebt, terwijl dat in hettweede geval niet zo is. Wie het gevoel“Een gezonde portie stress is niet slecht.Het zet je aan om ’s morgens uit je bedte komen en actie te ondernemen”Prof. Erik Peperheeft dat hij een taak moet uitvoeren, vertoontook meer uitstelgedrag.”3 Werkstress is niet per definitienegatief, maar er moetperspectief op ontspanning zijn.“Een gezonde portie stress is nietslecht. Het zet je aan om ’s morgens uitje bed te komen en actie te ondernemen.Zelfs te veel werk in een te korte tijd,hoeft niet problematisch te zijn. Je moetwel licht aan het einde van de tunnelzien, anders loopt het mis. Onderzoekwijst bijvoorbeeld uit dat kinderen diezorgen voor hun dementerende oudersveel meer ziek zijn dan hun broers ofzussen die daar misschien niet zo mee88 28 MAART 2013 | WWW.TRENDS.BE