Download het artikel [PDF, 32 blz., 237 kB - VKW

gebruikt. Een wijziging van de loonkost heeft in hetstatische model onmiddellijk een impact op de vraagnaar arbeid.Bij een dynamische vraagfunctie naar arbeid (zie tabel1) daarentegen, zal de tewerkstelling in ondernemingi in jaar t, L it, afhangen van de tewerkstelling in deonderneming in jaar t-1 en in jaar t-2. De rationalisatiehiervoor heeft te maken met aanpassingkosten.Wanneer er een economische schok plaatsvindt, zal heteventjes duren vooraleer bedrijven hierop reagerenwegens allerlei vaste kosten om de grootte van hetbedrijf aan te passen (ontslagvergoedingen, kosten vanpersoneel op te leiden, etc.). Verder kan ook deveronderstelling van perfecte concurrentie op dearbeidsmarkt afgezwakt worden en aangenomenworden dat lonen tot stand komen viaonderhandelingen. In dit geval hangt de vraag naararbeid ook af van de loonkost in jaar t, W iten in t-1,opnieuw om dynamische elementen, zoalsloonsonderhandelingen, in rekening te nemen.Daarenboven dient in de schatting rekening gehoudente worden met het feit dat de loonkost op zich eenfunctie is van tewerkstelling. Ondernemingen met meerwerknemers kunnen zich beter organiseren invakbonden en zullen dan ook meer druk kunnenuitoefenen op het loon. Hiermee dient rekeninggehouden te worden in de schattingsmethode via hetgebruik van instrumentele variabelen (zie hieronder).Ten slotte zal de vraag naar arbeid ook afhangen vande output die de onderneming wenst te producerenen het machinepark of kapitaal dat de onderneminggebruikt, K it. Onderstaande vergelijking vat dit allessamen, waarbij α 1tot en met α 6parameters zijn diegeschat dienen te worden. Merk ook op dat er eenondernemingsspecifiek effect gemodelleerd wordt, α i.Dit effect is niet observeerbaar, maar wellicht welbelangrijk. Het vat alles samen wat niet varieert overde tijd, zoals managementcapaciteiten en meeralgemeen de heterogeniteit van ondernemingen.In tabel 1 rapporteer ik de schatting van bovenstaandemodellen. In de eerste kolom rapporteer ik het statischemodel, waarbij de lonen als exogeen wordenbeschouwd. In de tweede kolom rapporteer ik hetdynamische model, waarbij bovenstaande vergelijkinggeschat wordt in eerste verschillen. Dit heeft tot gevolgdat het onobserveerbare vaste effect, α i,weggedifferentieerd wordt zodat de andere parametersop een consistente manier kunnen worden geschat.Verder worden de loonkost en de vertraagdetewerkstelling als endogeen beschouwd en dus dienendie te worden geïnstrumenteerd. Hiertoe wordt detechniek van Arellano en Bond (1991) gebruikt, eenpopulaire schattingstechniek voor dynamische paneldata modellen (zie ook Konings en Roodhooft, 1997).Uit vergelijking (1) kan ook onmiddellijk de korte- ende langetermijn-vraagelasticiteit berekend worden. Dekortetermijn-vraagelasticiteit verwijst naar de directeimpact van een loonkostwijziging op de tewerkstelling,of die is gegeven door α 3. Dit geeft aan wat het effectis van een procentuele verandering in de loonkost opde procentuele verandering in de tewerkstelling. Delangetermijn-vraagelasticiteit verwijst naar de impactvan een loonkostwijziging wanneer de volledigeaanpassing van de schok is uitgewerkt, dus na rekeningte houden met de aanpassingskosten. Die is gegevendoor(α 3+ α 4)/(1- α 1- α 2)en die zal doorgaans hoger liggen dan dekortetermijnvraagelasticiteit.De gegevens die gebruikt werden om bovenstaandemodellen te schatten komen uit de jaarrekeningen vanmiddelgrote en grote ondernemingen actief in deindustrie in België, Nederland, Duitsland en Frankrijk.De schattingen verwijzen naar de periode 1993-2002.De gegevens werden bekomen uit een gegevensbank,Amadeus, die informatie over de financiële gegevensvan alle middelgrote en grote Europese ondernemingenrapporteert op een consistente manier en die wordtgecommercialiseerd door Bureau Van Dijck 4 . Een4Deze gegevensbank wordt de jongste tijd vaak gebruikt voor verscheidene academische toepassingen, zie bv. Budd et al. (2005); Helpman et al.(2004).16 - VKW Denktank • Beleidsnota 2 - november 2004