meer - Fietsersbond Amsterdam

wrakken en vroegen wat dat voorstelde.Dat waren fietsen die we hadden opgevistmaar tot nu toe zat zijn fiets er nietbij. De volgende vraag lag voor de hand:wat we met die fietsen van plan waren.Niets dus. Maar die konden we niet zomaar laten liggen op de openbare weg,vonden de agenten. We boden aan omze weer terug in de gracht te gooien zodrawe de goeie fiets gevonden hadden.De agenten vonden dat geen goed plan,je mag geen fietsen in het water gooien,zeiden ze, we moesten de wrakken afvoeren.Daar waren wij het niet meeeens, de fietsen waren niet ons eigendomen we konden ze dus niet zomaarmeenemen, dat zou diefstal zijn. Of zeeen suggestie hadden.De agenten keken hulpeloos rond, hetwaren vermoedelijk geen Amsterdammersen ik denk dat het daarbij behorendegedrag hun onbekend was. Zegingen informeren bij de centrale wat ermoest gebeuren. Daarna liepen ze naarhun auto en begonnen in de telefoon tepraten. Daarbij hielden ze ons scherp inhet oog.Wat het antwoord van hun collega aande andere kant van de lijn is geweest kanik slechts vermoeden. Ik denk iets in detrant van: jongens, niet mee bemoeien,maak dat je daar weg komt, dat wordtdrie keer niks. In ieder geval stapten zein en reden weg zonder iets te zeggenen zonder ons nog een blik waardig tekeuren.We gaven de moed op om nog eenbruikbare fiets op te dreggen en gingenterug naar de werkplaats. De stapelwrakken op de stoep bleef achter. In dedagen daarna droogde de modder enveranderde de fietsenberg in een soortkunstwerk dat door de toeristen met verbazingwerd bekeken. Het duurde tweeweken voor hij verdwenen was, eenmodderige vlek achterlatend.Guus de MolFietshelmenMet enige regelmaat wordt er inde media gesuggereerd dat we inNederland toch aan de fietshelmzouden moeten. Er zitten volgensmij een paar heel foute elementenin deze discussie. Daar wil ik hier deaandacht op vestigen.Allereerst het altijd anekdotische van devoorbeelden uit de dagelijkse praktijk.Vaak wordt Fabio Casartelli aangevoerddie in 1995 zonder helm in een afdalingverongelukte. Wouter Weylandt deedhet hem helaas na in 2011, met helm.De betrekkelijkheid van een helm heb ikzelf gezien op een mountainbike tour –helm verplicht –op een Canarisch eilandwaar iemand in een afdaling viel, buitenbewustzijn raakte, en een paar dagenmet een hersenschudding mocht thuiszitten.Er zijn gewoon geen onomstotelijke enovertuigende gegevens die aantonendat het gebruik van een fietshelm de veiligheidvoor de fietser verhoogt. Het isook buitengewoon lastig, zo niet onmogelijk,dat bewijs te leveren, en daarombeperken bijna alle onderzoeken naarhet effect van een wettelijke helmplichtzich tot cijfers over het feitelijke helmgebruik.Het gebruik van slagzinnen als“Coole kop, helm op” waarmee in Zeelandkinderen in groep 1 nu een fietshelmkrijgen aangereikt, en het oproepenvan groepsdruk moeten dit gebrekaan overtuigende gegevens verhullen.Maar het idee dat het dragen van eenhelm een grote bijdrage levert aan deveiligheid en tot aanmerkelijk minderdoden leidt, is net zo’n dogmatische legendeals het advies dat je nadat je gegetenhebt twee uur moet wachten metzwemmen.O P I N I EHet tweede foute element is dat defietshelm discussie helemaal niet gaatover de veiligheid van de fietser. Het iseen goedkope manier om het gewetenvan de automobilist en de overheid af tekopen. In Noord-Amerika is dit ‘blamingand shaming of the victim’ tot een warekunst verheven.Alle gegevens over de veiligheid vanfietshelmen zijn statistische gegevens,en statistische gegevens kunnen heelhandig gepresenteerd worden. Als eenkans van 2 op 100.000 gereduceerdwordt tot 1 op 100.000 denken we “Ach”;als het gesteld wordt als “De kans is met50% afgenomen”, worden mensen ineensovertuigd. Deze statistiek-fetishkomt uitstekend van pas in een Noord-Amerikaanse cultuur waar de automobilistop geen enkele wijze ruimte wilmaken voor andere weggebruikers. Elkgetalletje wordt dan aangegrepen omervoor te zorgen dat de ánder wat moetdoen.Ik heb van 2005 tot 2008 in Vancouvergewoond en in Brits Columbia geldt eenhelmplicht. Bike safety = wear your helmetis de mantra. Nadat een vrouw op de fietswerd doodgereden door een meisje van17 die tijdens het autorijden zat te smsen,antwoordde de verantwoordelijkeminister op mijn vraag of het verbiedenvan het gebruik van mobiele telefoonsgeen optie was, dat automobilisten metdit soort afleidingen (het bedienen vande radio, de cd-speler, op de kinderenletten, etc.) moeten kunnen omgaan(brief is in mijn bezit).Na een paar dode-hoek-ongevallen inOregon, heb ik voor de fetsersbond vanVancouver een rapport geschreven overzij-afscherming bij vrachtwagens. Eenverzoek tot het initiëren van wetgevingdienaangaande werd door het ministeriein Ottawa negatief beantwoord:onder meer omdat het aantal fiets-truck‘ontmoetingen’ relatief laag is, en − werder aan toegevoegd − materiële maatregelenop zichzelf zijn geen garantie voorsucces; voorlichting en training van fietsersis noodzakelijk. Maar fietsers moetenwel een helm dragen, die materiëlemaatregel geldt onverkort.Mocht je dus denken dat voor de beleidsmakerselke dode fietser minder er éénis, dan geldt dat in ieder geval in Noord-Amerika alléén als het om de helmplichtgaat: dat is goedkoop, de fietser betaaltzelf de helm en eventueel de boete als hijof zij hem niet draagt, en het vraagt geengedragsverandering van andere weggebruikers,noch investeringen in veiligewegen voor de fiets. Dáárom moet hetgevaar van fietsen zonder helm als ex-22