Nederlands Tijdschrift voor Obstetrie & Gynaecologie vol. 129, mei 2016 www.ntog.nl 2 1 1 4 200 5 9 7 10
Nederlands Tijdschrift voor Obstetrie & Gynaecologie vol. 129, mei 2016 www.ntog.nl Figuur 1. Portret van Andreas Vesalius door Jan Stevens van KalKar. In: ‘De humani corporis Fabrica libri septem’. Basel: Oporinus, 1543. Figuur 2. De aula van de Universitas Lovaniensis. Gravure in J.-B.Gramaye: Antiquitates illustrissimi ducatus Brabantiae. Brussel: Momartius, 1610. Figuur 3. Eén van de Tabulae anatomicae sex , getekend door Jan Stevens van Kalkar met tekst van Andreas Vesalius (Venetië: San Marco Bibliotheek). Figuur 4. Anatomische Tafel, met afbeelding van het portale bloedvatenstelsel, en er naast de mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen (Venetië: San Marco Bibliotheek). Figuur 5. Titelpagina van de ‘De humani corporis Fabrica libri septem’. Basel : Oporinus, 1543. 3 Figuur 6. Afbeelding van de buikholte, zoals voorgesteld in de Fabrica, Boek V, figuur 24. Bemerk de uterus (L), de beide ovaria, de tubae en de schede (S), met vooraan de blaas (T) en de doorgeknipte Aa.umbilicales en de urachus. Figuur 7. Afbeelding van de buikholte in het ‘Anthropologium’ van Magnus Hundt uit 1501. 6 8 Figuur 8. Afbeelding van het urogenitaal stelsel bij de vrouw, in Vesalius’ Fabrica, Boek V, figuur 25. Figuur 9. Afbeelding van uterus met adnexen uit de Fabrica, Boek V, figuur 26. Bemerk het rechtstreeks zicht op de portio C, de schedewand B en het ovarium met aanvoerende bloedvaten en afvoerende eileider (A: fundus uteri; B: vaginale wand; C: cervix uteri; D: orificium uteri; E: ligamentum latum uteri; F: linker ovarium; G: vasa ovaricae; H: takken van de vasa ovaricae voor de uterus; I: takken van de vasa ovaricae voor het ovarium; K: wormvormig ‘vat’ dat het ‘semen’ van het ovarium naar de uterus brengt; L: geopende blaas; M: insertie van de ureteren; N: doorgeknipte ureteren). Figuur 10. Afbeelding van de opengesneden uterus , samen met vagina en vulva, in de Fabrica, Boek V, figuur 27. 201 11 Figuur 11. Afbeelding van de foetus, respectievelijk in en buiten de vruchtzak, met de (nog foutieve) gordelplacenta (zoals die voorkomt bij de hond), in de 1543-uitgave van de Fabrica, Boek V, figuur 30. Figuur 12. Afbeelding van de vrouwelijke genitalia, zoals voorgesteld zowel in de Fabrica , als in de Epitome van Vesalius. 12 13 Figuur 13. Afbeelding van de (correcte) schijfvormige humane placenta op de vruchtzak, zoals geïllustreerd in de 1555-editie van de Fabrica.