330 gedeeltelijk gesloten. Van de havens dezer provincie werd die te Blokzijl bezocht door 494 geladen vaartuigen, metende 23,757, en 464 ongeladen, metende 19,594 tonnen; aan havengeld werd betaald/995.73. Door de schutsluis aldaar zijn gekomen 235 geladen vaartuig·en. meten de 10,628, en 859 ongeladen, metende 32, 730 tonnen, welke hebben betaald/539.86. De haven te Emmeloord op Schokland werd bezocht door !~70 schepen, die/201.35 aan havengeld betaalden. In die te Genemuiden kwamen 1,192 vaartuigen, terwijl het havengeld bedroeg }'244. Te Groningen wordt de dingsdagsche weekmarkt van jaar tot jaar levendiger. Ook de voorjaarsmarkt te Tolbert, gemeente Leek, was vrij belangrijk. Onder de paardenmarkten bekleedt de voornaamste plaats die te Appingedam. De drie markten te Uithuizen werden druk bezocht, niet slechts door kooplieden uit deze, maar ook uit aangrenzende provincien, wegens het puik vette vee dat op die markten wordt aangevoerd. De herfstmarkt in deze gemeente , welke sedert 1795 bestaat, regelt, als de eerstgehoudene, voor een deel de prijzen van het vette vee. Slechts enkele gemeenteverslagen doen opgave van de ter markt gebragte hoeveelheid, als: Midwolda 3,250 m. tarwe, 3, 100 m. rogge , 24,800 m. gerst, 'l 5.200 m. haver, 500 m. boekweit, 1,000 m. paardenboonen, 9,600 m. aardappelen, 2,700 m. kool- en houweelzaad, 18 m. geel mosterdzaad, 25 tonnen boter, 96 vette, 80 vare koe~jen, 11 weide-ossen en 150 schapen; Nieuwolda 2,850 m. tarwe, 23,900 m. gerst, 25,300 m. haver, 2,300 m. paardenboonen, 3,560 m. kool- en houweelzaad, 180 m. mosterdzaad, 20 tonnen boter , 55 vette , 86 vroeg melksche koeijen , 45 slagtossen, 75 schapen en 66 lammeren; Zuidbroek 1,053 m. tarwe, 3,542 m. rog·ge , 4, 120 m. haver, 377 m. boekweit , 29,252 m. aardappelen, Q!i.!~ m. koolzaad, 13.5 m. mosterdzaad en 115 koeijeu. Omtrent de veemarkten te Appingedam , Slochteren en Uithuizen, de belangrijkste in de provincie, die te Ezinge, Uithuistermeeden, Ulrum, Warffum, Bellingwolde , Nieuwe Schans , Haren, Loppersum, Baflo. Eenrum, Middelstum , Scheemda en Veendam, alle van weinig beteekenis , bestaan geene opgaven. Ook de veemarkten te Bedum en de stiermarkt te Onderdendam, opgerigt in 1857 en g·ehouden op den derden dingsdag in September, worden weinig bezocht. Op de volgende markten werden aangebragt: in het najaar te Delfzijl 380 runderen; te Grijpskerk op de voorjaarsmarkt in Mei 175 koeijen, 83 schapen, 120 lammeren en 11 varkens; op de najaarsmarkt in November 102 koeijen, 7 schapen en 5 lammeren; te Grootegast in September 75 koeijen, 20 paarden en 150 schapen; te Tolbert, gemeente Leek, op de vo01jaarsmarkt 1, 100 tot 1 ,200 runderen en 500 schapen , op de najaarsmarkt 500 tot 600 runderen, veel schapen en lammeren; te Mensingeweer , g·emeente Leens, in het voorjaar 400, · in het najaar ruim 600 runderen; te Wehe , gemeente Leens, 51 paarden; te Noordbroek in Augustus 230 koeijen, ld paarden en 109 varkens; op de drie veemarkten te Oude Pekela 163 paarden, 812 koeijen en 1,023 varkens; te Wedde 350 runderen en omstreeks 200 schapen; te Wildervank in April 235 runderen: 24 paarden , 508 oude en jonge varkens, in October 261 runderen, 19 paarden en 1 H oude èn jonge varkens; te Winschoten op de week- en jaarmarkten 2,575 runderen, 176 paarden, 5,523 varkens en 73 schapen ; te Zuidbroek 113 en te Winsum 500 runderen. In deze laatste gemeente, ·vooral bestemd voor ossen, die hier veel en best geweid. worden, werden in 1858 weinig ossen ter markt gebragt wegens gebrek aan voeder. De veemarkt te Nieuwe Pekela werd zeer gedrukt door die in de omliggende streken. Voorts bestaan nog twee veemarkten te Maartenshoek, gemeente Hoogezand, waar veel vee werd aangevoerd, doch weinig kooplust bestond wegens de lage prijzen en het gebrek aan voeder. Uit Aduard werden dit jaar vervoerd 271 melkkoeijen, 523 vette runderen , waaronder een dertigtal naar Polen verzonden, 1,01~1 schapen, 4'14 lammeren en 80 paarden. In die gemeente werden dit jaar omstreeks 721 kwart tonnen boter gekarnd en in den handel gebragt , waarvan een aanzienlijk gedeelte van de huizen is opgekocht en regtstreeks naar Friesland is vervoerd. Slechts 60 voeren hooi zijn uit
- 332 - BUITENLANDS CHE. Uit Noordbrabant werd veel vet vee en boter naar Belgie uitgevoerd. Ook was de handel op Engeland in kalveren en boter van zeer veel belang. Te Bergen op Zoom bepaalde zich de buitenlandsche handel tot den uitvoer van kunstwol naar Engeland. Uit Eindhoven werden groote partijen amerikaansche tabaksbladeren, karotten, verwerkte tabak en snuif, sigaren en koffij naar Belgie en Luikerland verzonden, slechts eene geringe hoeveelheid snuif naar de Oost-Indie. Te Tilburg was de aanvoer van rog·g·e uit Belgie vrij aanzienlijk. Die rogge is zeer gezocht door de bakkers, welke eenen hoogeren prijs dan voor de inlandsche hiervoor besteedden. Uit Helmond werden van de katoendrukkerij naar Oost-Indie met certificaten van oorsprong verzonden 519,974 ellen goederen. De expeditiehandel heeft zich in Gelderland eenigzins verbeterd. Langs het kantoor van de rijnvaart te Lobith zijn opgevaren 5,431 schepen 15,434,299 centenaars belaadbare grootte met eene lading van 7,539,799, afgevaren 5,570, groot 16,270,362, met eene lading van 10,521,529 centenaars. Daarenboven 96 houtvlotten met 34,68011 4 kub. ellen, of 138.721 centenaars eiken- en 48,395 1 /2 kub. ellen, of 96,791 centenaars dennenhout, wier inhoud onder het totaal cijfer der lading bij de afvaart is begrepen. Met schepen is dit jaar aangevoerd, eveneens onder het geheele getal centenaars voor de afvaart beg-repen, aan eiken- 64,219, aan dennenhout 39,797, zoodat de geheele aanvoer van bouw- en timmerhout heeft bedragen 339,528 centenaars of 173,662 minder dan in 1857. Bij 9-e opvaart betaalden 2,694,285 centenaars vol regt, 4,094,633 kwart, 308,300 één twintigste, 442,581 waren vrij van regt; bij de afvaart 1,235,883 vol, 807,71'1 kwart, 7,099,0'16 één twintigste , 1,288,919 geen regt. Van deze goederen kwamen 1,094,453 (U.5 °1 0 ) uit Amsterdam, 5,577,721(74°1 ) 0 uit Rotterdam , 3fH,589 (l~.8°/ 0 ) uit Dordrecht, 395,4'11 (5.2 %) uit de overige nederlandsche havens en H0,625 (1.5 °1 ) 0 uit Belgie in regtstreeksche doorvaart. Onder de opgevoerde goederen bekleedden de eerste plaats: ijzer, koffij , suiker, granen, zaden en katoen; onder de afg·evoerde: steenkolen, hout, tuf- en bruinsteen, steenen en aarde van allerlei soort, granen en zink. In de opvaart deelden van de passagiers-stoom booten de nederlandsche voor 183,822, de rijnen ijsse1- voor 66,581 , de gelrlersche of nijmeegsche voor !17 ,275 , de keulsch-dusseldorpsche voor 81 ,638 en die van P. J. BERGER voor 2L678 centenaars; van de stoom- , sleep- en goederen-stoombooten de rotterdamsche voor 1,750.180 , de dordrechtsche voor 631 ,630, de keulsche voor L007,024, de dusseldorpsche voor 1,208,159, de frankforter voor 629,655, de mainzer voor 437,117 , de ludwighavener voor 447-,765, de mannheimer voor .!J,53 ,4.. rn , de heilbronner voor 6,'1 ,689, de Rheinland sleepbootmaatschappij voor 82,061 , de Adolph-Stäelin voor '1 ,21 O, de vVennmakers voor 18,394. In de afvaart: van de passagiers booten de nederlandsche voor 119,234, de rijn- en ijssel- voo r 48,224, de gelderschc voor 11,005 , de keulsch-dusseldorpsche voor 47 ,398, de kleef-arnhemmer voor 68 en die van P.J. BERGER voor 5,24G centenaars; van de sleep- en goederen-stoom booten de rotterdamsche voor 47,199, de dordrechtsche voor 13,2ï5, de keulsche voor 6'11 .. 279 , de dusseldorpsche voor 25,029, de frankforter voor 306,490, de mainzer voor 'l 42 ,255, de ludwighaveuer voor 119,915, de mannheimer voor 99,630, de heilbronner voor 6,160 en Rheinland voor !1,817. Er werden opgevaren 3,035,422 centenaars (40.3 °/ ) 0 met 3,359 nederlandsche en 4,504,377 (59.7 °1 0 ) met 2,072 schepen van het Tolverbond; afgevaren 6,138,948 (58.3 °1 ) 0 met 3,511 nederlandsche , 4,382,476 (41.7 °1 0 ) met 2,058 schepen van het Tolverbond en 105 met 1 zwitzersch schip. Hieruit volgt, dat 9.174,370 centenaars (50.8 °/ 0 ) met nederlandsche schepen en 8,886,853 (49.2 °1 ) 0 met schepen van het Tolverbond zijn op- en afgevaren. Vergeleken met 1857 geven de nederlandsche schepen eene vermeerdering met 2,209,551 , de duitsche met 838,055 centenaars. Te Rotterdam zijn van Java binnengekomen 97 schepen tegen 89 , van Padang 8 tegen 2 in 1857 en van Makassar 1. Van de eersten waren 70, van de tweeden 3, als ook de laatste beladen voor de nederlandsche handelmaatschappij. De aanvoeren voor partikuliere rekening waren, wat suiker en kofüj aangaat, niet onvoordeelig, in de overige artikelen, vooral r~jst, zeer verliesgevend. Daar in het vorige jaar te Amsterdam de koffij gedeeltelijk was opg·ehouden, werd dit jaar door de nederlandsche handelmaatschapp~j meer dan immer te voren in veiling g ebragt. In het voorjaar werd alleen te Amsterdam, in het najaar alleen te Rotterdam geveild. Alles werd grif verkocht. Van Colombo werd eene lading koffij door de maatschappij aangebragt. Voor bijzondere personen zijn 56,000 balen oostindische en 7 ,200 westindische koffij aangevoerd. Suiker werd vooral van Java veel meer aangevoerd dan het vorige jaar. Ter zee werd, vooral naar Rusland, veel minder verscheept. Naar Belgie en vooral naar den Rijn was de uitvoer veel aanzienlijker. Van indigo werd door de handelmaatschappij ongeveer even zooveel als in 1857 , door bijzondere personen belangrijk meer aangevoerd. Zulks was ook het geval met de huiden, vooral van Java , die echter wegens de lage prijzen g-rootendeels onverkocht zijn gebleven. Van arak werd , met zwaar verlies, veel meer aangevoerd dan in vorige jaren. In java-tabak verschilde de aanvoer niet veel van het vorige jaar; de hoedanigheid liet echter veel te wenschen over. Wegens de lage prijzen kwam van r~jst veel minder herwaarts , het meeste om toch eenige vracht te maken. Op dit artikel werd veel verloren. De handel op Padang heeft zich meer en meer uitgebreid; vooral werden meer voortbrengselen van daar regtstreeks aangevoerd. Behalve voor de handelmaatschappij zijn vier ladingen koffij voor bijzon~ clere rekening aangekomen. Ook die op de Kaap de Goede Hoop heeft zich eenigzins uitgebreid. Door de handelmaatschappij werd wol van daar aangevoerd , terwijl twee schepen met jeugdige landverhuizers daar heen zijn vertrokken. In den uitvoer van l~jnwaden naar de oostindische bezittingen was Rotterdam dit jaar voor eén veel grooter deel dan vroeger betrokken. De ondernemingen werden dit jaar aangemoedigd door de belangrijke rijzing van de hoofdprodukten onzer inlandsche katoennijverheid op de java-markt. Men beg·int zich in Rotterdam meer toe te legg·en op de opleiding van jonge lieden voor dei.en handel. Op de westkust van Afrika werd de handel door twee huizen gedreven. Naar de Rust van Guinea zijn 6 schepen nitg·ezonden , waarvan -- 333 -- 2 over Brazilie, terwijl 5 terugkeerden. Daar de markten overvoerd waren moesten de schepen zeer lang uitblijven , hetgeen, gevoegd bij de lagere prijzen van de hoofd-terugvracht, de palmolie, ongunstig werkte. De onderneming op de meer zuidel~jke streken van de westkust van Afrika en de rivieren werd dit jaar voortgezet. Van daar zijn aangekomen drie ladingen bestaande uit palmolie, gom , ivoor, orseille, huiden en was, terwijl een vierde schip met dergelijke artikelen geladen is vergaan. Naar die bestemming vertrokken 3 schepen met manufakturen, ijzerwerk en kramerijen. De handel op Noord-Amerika was vrij levendig. Zoowel de aanvoer der hoofdartikelen, als vooral de uitvoer was grooter dan in 1857. Van tabak werden van daar aangevoerd 16,012 vaten tegen 10,200 in 1857. De handel in dat artikel was bevredigend, daar het grootste gedeelte van het aangevoerde spoedig tot voldoende prijzen werd afgezet. Slechts in het laatst van het jaar was zulks minder het geval. Katoen werd meer aangevoerd dan in 1857, vooral regtstreeks door de handelmaatschappij. Van Noord-Amerika kwamen vijf geheele of gedeeltelijke ladingen en twee van Bombay. De schepen naar Noord Amerika hadden in den reg·el eene voldoende uitvracht , niettegenstaande slechts 24·5 personen als landverhuizers derwaarts vertrokken. Van Suriname kwam slechts ééne lading suiker, van
- Page 1 and 2:
. '. ' '• I STATISTISCH JAARBOEK
- Page 3 and 4:
1 ·( BEVOLKING, De loop der bevolk
- Page 5 and 6:
- 4 ..__ U 0 • Ten aanzien van he
- Page 7 and 8:
...... 1 GEMEENTEN. WETTIGE BEVOLKI
- Page 9 and 10:
GEMEENTEN. 1- KRIJGS-1 ST Ai\'r van
- Page 11 and 12:
ê' !!!. !!! .. !!!!!!!!!!!! .. _!!
- Page 13 and 14:
STAAT van den maandelîJkschen loop
- Page 15 and 16:
"24 - STAAT der huwelijken naai· d
- Page 17 and 18:
Ondel'linge reden tusschen de versc
- Page 19 and 20:
- ; - _,...,.., Evenredig aandeel v
- Page 21 and 22:
" - 36 ----, -· 37 -- Reden afgele
- Page 23:
--~- r- - - STAAT van den maandelij
- Page 26 and 27:
Reden tusschen de vel'schillende be
- Page 28 and 29:
Onderlinge reden tusschen de versch
- Page 30 and 31:
Onderlinge reden tusschen de mschil
- Page 32 and 33:
STAA'r van den loop der bevolking i
- Page 35 and 36:
- 64 - - 65 - STAAT der huwelijken
- Page 37 and 38:
~ r ~ - - = "'"·--··-'-··-- --
- Page 39 and 40:
Evenredig aandeel van elk bestandde
- Page 41 and 42:
1 1 1 1 1: - 76 - - 77 - \ li Heden
- Page 43 and 44:
- 80 - S'rAA'r del' stel'fte naai'
- Page 45 and 46:
l ,, - 84 - d.ie ziekte zich ook in
- Page 47 and 48:
88 - --- 89 - ' 1, I: 1, en duideli
- Page 49 and 50:
- 92 - - 93 - il lli li; 'lû'l l s
- Page 51 and 52:
- 96 - 97 - .. 11. li verpleeg·dag
- Page 53 and 54:
-- 101 -- il ir j1 i! I• I! •
- Page 55 and 56:
= I• I• Il I• -- 104 - mannen
- Page 57 and 58:
· ,, ~uderdom - 108 - der overlede
- Page 59 and 60:
- 112 -- STAU van den loop der bevo
- Page 61 and 62:
STAAT van beschaving van de, in elk
- Page 63 and 64:
I! - 121 - I ~ Il l!i 1• ONDERWIJ
- Page 65 and 66:
,, 1 li I• ) de schoolkaart van N
- Page 67 and 68:
... 1: ,, 1, 1 - 128 -- vereischt z
- Page 69 and 70:
1 I• - 132 - - 133 - - 1 1: [1: z
- Page 71 and 72:
li - 136 ---- -- 137 I• li Il kun
- Page 73 and 74:
- 14
- Page 75 and 76:
144 - -- 145 11 11 li 11 roeive7'ee
- Page 77 and 78:
- 148 tuingronden voor geringen pri
- Page 79 and 80:
... ---·. - - -- - - ....,.. -- --
- Page 81 and 82:
--- 156 - 157 .:....,,_ srl'AAT van
- Page 83 and 84:
I· 1 ~ 11 11 160 ~ tevens huisvest
- Page 85 and 86:
~,~- \ .,· - 164 --- 165 ! Il li i
- Page 87 and 88:
1: 11 li - 168 - opgerigt. Van de i
- Page 89 and 90:
., 11 1 li 11 1 Ij 1! 1 1 l·i fh
- Page 91 and 92:
Instellingen van weldadigheid tot h
- Page 93 and 94:
. Banken van leening. BEHEERD DOOR
- Page 95 and 96:
Spaarkassen over 1857. UllLA.GEN PR
- Page 97 and 98:
1 - 189 - De werkzaamheden der vie1
- Page 99 and 100:
~ 192 - De volgende stáat leert de
- Page 101 and 102:
- 196 - - 197 AARD DER W .A.NBEDRIJ
- Page 103 and 104:
- 200 - - 201 - PROVINCIEN. BEKLAAG
- Page 105 and 106:
- 204 --,- · De volgende staat gee
- Page 107 and 108:
.. - 208 - - 209 - \Ve1·kzaamheden
- Page 109 and 110:
- 212 j; ·.raqmaoaa JB do U9J{UZ a
- Page 111 and 112:
Hoedenm.akers ... .................
- Page 113 and 114:
- 220 - Het getal recidivisten crir
- Page 115 and 116:
Strafgevangenissen in 1857. GEVANGE
- Page 117 and 118: - 229 - LANDBOUW OVER 1858. De toes
- Page 119 and 120: - 232 - · bijna 675 b., waarvan 35
- Page 121 and 122: -, - 236 - - 237 - r· de oogst rui
- Page 123 and 124: ~ 240 ~ . " . koolzaad estaan heeft
- Page 125 and 126: - 244· - In de provinc1e Utrecht s
- Page 127: .. -- 248 - - 24~ - verschroeid. Vo
- Page 130 and 131: g g ~~ ~ ê.: g' g; g. g. ~ ::i 8.
- Page 132 and 133: .. . - 258 - -- 259 - ~ TARWE. ROGG
- Page 134 and 135: ,.... - 262 - - 263 -- LINZEN EN WI
- Page 136 and 137: ,... r - Z6o overig·en , vooral de
- Page 138 and 139: ,... 270 --- 271 - zich van hun vee
- Page 140 and 141: ,.. =-= r - 275 - BIJENTEELT OVER m
- Page 142 and 143: -- 278 -- Schoterland werd de eerst
- Page 144 and 145: - 282 ---~ In sommige waterschap?.e
- Page 146 and 147: - 286 -- 0 0 00 AllBACHTS- EN FABRI
- Page 148 and 149: - 290 - moutwijnstok_erij, tevens b
- Page 150 and 151: - - -=..c - 294 -- stoom-koornmolen
- Page 152 and 153: - 298 ·~werkten 12 personen, tegen
- Page 154 and 155: -- 302 ~ voorde werkte geregel
- Page 156 and 157: - 306 ~ van tapijten , van saaijet
- Page 158 and 159: ,.. ,.. 1: 1 310 Was minder gunstig
- Page 160 and 161: ---· '" - 314 - weekloon van f 4.5
- Page 162 and 163: '• - 319 ~ HANDEL EN SCHEEPVAART
- Page 164: -- 322 - Gorinchem, Gouda, Heenvlie
- Page 167: - 328 - en de slechte afneming door
- Page 171 and 172: - 336 - George's Sound in Australie
- Page 173 and 174: , -- 340 - deze sluis geschut 993 m
- Page 175 and 176: - 344 - - het buitenland uiterst be
- Page 177 and 178: - 348 - De algemeene uitvoer vermee
- Page 179 and 180: ,.. -;:- 1. STAAT van den in-, uit-
- Page 181 and 182: - WAARDE IN GULDENS. BENAMING DER G
- Page 183 and 184: ,.. l Noorwegen. 111. STAAT van den
- Page 185 and 186: ,...... -·· 364 - - 365 - S'rAAT
- Page 187 and 188: 1' 1 VIII. 368 - STAAT van het geta
- Page 189 and 190: -------- ....., 1 1 ~ 372 - - 373 -
- Page 191 and 192: f ' - 376 - - 377 - XIII. V1•acht
- Page 193 and 194: HANDEL EN SCHEEPVAART OP JAVA EN MA
- Page 195 and 196: P'."- - -----:- ------ - - l - --,
- Page 197 and 198: ,..... - 388 - De gouvernementsinvo
- Page 200 and 201: ------------ - 394 - 395 ....;__ Ge
- Page 202 and 203: ~ I'- -, Overzigt voor elke station
- Page 204 and 205: -· -.,.-- --,c'P. , Oveiizigt voor
- Page 206 and 207: -- 407 - 1 'S BIJ K S GELD Il ID DE
- Page 208 and 209: ~ -- ~ Ove1·zigt van 's Rijks schu
- Page 210 and 211: - 415 - TELEGRAFIE OVER t858. Het n
- Page 212 and 213: Verkeer en opbrengst aan de kantore
- Page 214 and 215: ·- 422 - Katwijk, de beide Noordwi
- Page 216 and 217: - 426 - 427 - Begrooting van enkel
- Page 218 and 219:
- 430 - - 431 -- Rekening van de en
- Page 220 and 221:
- 434 - f 750,248.23 minder, voot h
- Page 222 and 223:
{ - 0 et> a,Q !B Cl> • Cl> l:::l
- Page 224 and 225:
f' ~ 442 - - 443 - Stei·kte der ze
- Page 226 and 227:
\ B L A D WIJ Z E R. - ,, BLADZ. Be