Museum Praet april 2002 totaal

ffiffiffiffiffiffiffiffiffiffiffiW
Hnff MEE BEWAREIf. ..WORDT DOI{Afg,Un !
Op dit ogenblik wor:dt in de
orngr'ving vln Pritteenhage
.qeschiedenis -uesclrreven.
Dr' \'roegeÍ zo a§rarisuile ge-
Itecille \\'(]frlt in eett itrlemhcnemenil
lcmpo oulgctoro"tl
tot ccn iartilslhap tntl
een industlieel ttiterli.ik en
kri.igt een infrastructuur geiÍ.jkend
op de tondrveg van
Los Artgcles. Allenraal ten
dienste virn de vooruiigang.
Van pittoreske plaatjes zonls
we die van cle schilclet'ijen
van Jan Theuns ke;tnen:
boerderi jtie met koetjes.
kippetje en tuintje erbij, gingen
we fiaal cle zeer Proi'essionele
glastuinbouw die oP
zijn beurt hijna geheel verduenen
is uit het Princethaagse
landschap. Dc tor:-
k,:»nsi'j
Crote tlistributieconrplcren
en daaruan rerbotrdett ciganLische
verkeets- eii goetlerenstromen
die ziclr arrtr.rrlatisch
vizr lrct - tnissc]rien
rvel bel'oelltdste kt-uisPunt
van Neclerlaud "Plinceville " - liiin. i-]ilíll' !)l
langs Princenhage bervegett. Zt»(ltt tc
het dorp ei:ht zten'l Of spreken w e hiei' "
iin
"haasti,c passL:reil"' zoais clc tock()mslig(l
HSI--reizigcr'- die over enkele.j:rt'en. tr ec'n
ilard. de hoogste korenmolett ( \'xn
Errropa) ltoopt te zien )
Nee. dit is geen kritiek op de plarcrlogert.
drt is rle rr:aliteit voor ttr:s dol-D l)r:
Stichting Princenharrgs Mr:seunl u'il iille
her'vonels van Princettha.'qc entholtsiast
maken voor de gcschietLenis viln hun eigen
dr:rp. lttlisschien bent tt eL gel.rorrn ol
het rs de plek r.vaal u traat schooi henl gr'-
gairn. L)w eerstc liefde ci ontltiiret of ,sr-
11p1qrd.) Of btnt u cl' frr: kortiin uotlel:
omdat u r-r een leuke u'oning \'(.rnll iln ()i)L
ri z.ag dat het dorp nrls zo ltr ticl r'liLS] i]e
Lcr kren I in ltc( ttti.l.lcn. !'('l: ,i,.:(!rrir"
rturrkipl,'in c,l \À,rt \\ lrti'tltic. c,l cÈlr rr.'irl
caté-.. l'raditioneler katr het ior ii niul .'
Onze markt rontl 1916. Dit is een ,-an íle Nier ansichtkaaríen tlie u cadeau kriigt bii het dontÍeurschap
vdn stichïing Pincenhaogs Museum
Kunt u zich dit dorpsbeeld voorstellen op
Vine.r-locaties? Dóà' moeten ze er nog
even op wachten. En als u op vakantie
bent, zijn zulke dorpspleintjes als het onze
toch gelijk vertrouwd? U voelt er zich gelijk
op uw gemak. Waarom?
In Engeland ziet u in elk dorp met een iet
wat historische behuizing een bordje
staan: British Heritage, Brits erlgoed. Het
is ook een van de doelen van onze Stichting
om op de historische gebouwen van
Princenhage op een verantwoorde wijze
een plaquette aan te brengeti rvaarop in
koÍt bestek de geschiedenis van het gebouw
wordt beschreven. Vy'e vinden het de
moeite om de kennis in smnd te houden en
de geschiedkundige ontwikkeling van het
dorp op de voet te volgen.
De Stichting Princenhaags Museum verzanrelt
en bervaart foto's, documenlen en
objecten die betrekking hebben op de historie
van Princenhage en orgatiseert tenininste
éénmaal jaarlijks een thema-expositie.
Daarnaast worden interviews met
(oudere) Princenhagenaars op video vastgelegd
en putrliceert de stichting in dit
wijkblad oveÍ feiten ult de geschiedenis
van het dorp. Alles toegankelijk voor een
breed pubiiek, omdat het voor aile bewoners
van ons dorp is besterrd.
Naast de inzet van de bestuursleden van
de Stichting is er ook een financieel piaatje.
Naast enkeie sponsors is er de ondersteuning
van de donateurs, die er voor zorgen
dat we al die activiteiten kunnen
realisercn, broodnodig. Zeker nu. ondat
we het huidige archief/depot in de Luciavilla
lvegens uitbreiding van de Thuiszorg
Breda jammer genoeg mo€ten verlaten en
op zoek moeten naar een nieuwe locatie is
uw steun extra welkom! In dit numrner
kunt u lezen hoe u donateur wordt,
B. van de Calseiide, voorzitter

- _--l
iooilutoui
Stichting Prrnccnhrirllls \luierrm konlt
\'oort uit een r.verkgr'oep I an iie Kontakt
Kommissie Pr-incenhage' De oprichtrngsakte
pas\eerilÈ o1-' 1-i nrei 19!).-i'
Dc .tiehtrng \Àcr'\t itllLJcr :ittrpt. iètt tlltt
cle Dorprraad Pt ineenhage.
Het bestuur wordt gevormd door:
Boudewijn van de Calseijde - voorritter
Frank Nusselein - secretaris
Frits tle Zu'art - penningttteestel
en de leden:
Frans Langen
Piet van cier [,lsL
Kees van Oosterhout
Ab van Olphen
Peter Schoennrakers
Louis de Weelt
Leden interviewgroeP:
Louis de Weert - coiirdinator
Jo Kint
GeÍi1rd de R{'DS
Jolantla de Weert
Stg. Princenltaags Museum werkt
ilauv sflmeil met de werkgroeP Mottu'
,neilteil.
Secretariaat:
Dreel 36
.18 l3 EG Bleda/Pdncenhagr,:
TeleÍiron: 076 - 5 !401 l1
Ook bcreikbaar via:
nu seunr @ priucenhage.net
Bunkrelatie:
Rabobauk HageLre*k
rekeningnr. I 8.2'i.41. X.Í'1
hschr. I(r,K: S 10í1685
lYilt lL' materialen schenken uan htÍ
Princenhaags ilíuseutrt, neem clan
ciiltact op nret:
Àh irli ()lphtn. l{lr:t':rrcr' -ll5
Tetekron: t,rí., - 521i1rrlfl
Ca o rdi natie l,I u s ewnltra e t :
Boudewiin van ilt Calseiide
Piet Flector
Frans Lalgen
Heln'ra Itaaijnrakets
!ïet dank :ratt Rittie Maits en
Adriran van Beek.
7' e chn is c he uitv o e rin g :
Van del Wiingaard. voriïge\ ei's et)
dmkkers
Zonder toestenunittg van de Stichtitrg
.t Princt'nhaags ,llutt'tttrt nag nittt
', x'orden vcnnenigwtldigd n.f eldtrs
. *orden gepuliLeerd
i__:
WTE WAT BEWAART DIE
HEEFT WAT !
dis zaken als deze rie geschiedenis aangaan
van een meer dan 800jaar oud dorp
in Breda zult U begrijpen, dat het om een
belangrijke krvestie gaat'
l'l(i\i: i \li \i,i
\' ÍI-I,.{ \: REDI\BL R(;
Met foto's van Paul van den Bogaert is jaren
geleden door KNOV Princenhage met
medewerking van de werkgroep Haagse
Beemden een kwartetspel uitgebracht.
Op een van de kaalten kornt vilia
Vredenburg voor.In 1898 noemt de eigenaar
Jonkheer van Nispen tot Sevenaer
zelï clez.e woning: Kasteel Vredeburcht
Op rie benedenverdieping van deze zgn.
r.r'iue villa rvil Annelies mc op gezette tijden
deskundig plikken en worden de uitslagen
van dit nredísch onde zoek door de
huisarts zorgvuldig in zijn computer opgeslagen.
Binnenkort krijgt de viila een andere
bestemming.
Bord speciaal gemaukt vottr de 100.000
ítrwoner van Breda.
Voor een geheel ander doel ben ik nu naar
de witte villa gegaal om samen met Louis
de Weert te zien wat het Princenhaags museum
in zijn korte bestaan reeds aan spul-
Ien heeti vergaard en hoe hij deze samen
r.net Fttrnk Nusselein via ccn voor tnii ing.\\rkkil.i
-\\lcPll tt'Pi\lTu('rt in ect) r'rrrt
L.ilit rloci bc-sclrikbaar: ge stelde colnputer.
Trti ratt zaken. r'ariflentl van heiligen
tri'r-kl"'n. biti:toeien to1 kledins vln de hat -
nr,rnic Cecilia zijn el te vinden. Foto's.
distribLrriekaalten. kt'anien. persoonlijke
en vcrenigingslrchieven: het is zo gek niet
o1' I-t-.uis en Frank weten de spulien als
echtc cctnseLvati)l's een plcl< te reven en te
registler-eri. Ook in dc llastbossiraal is een
ruimte loc'tt- de grotere zaken ( b'v. een
nlaquette Ian Princctlhage) en hier is het
Ab van Olphen die de scepte r z-rvaait' iv{en
zal nog lange tijd nodig hebhen om de
rele voot Princenliage beliingrijke ztken
in kealt te bretrgett. Mocht rr (pafticulier oi'
in vcrenigingsverband) r.oor de Princenhxng59:
geschieclenis spullen bezitten, die
g voor cle tockom-st leilig wilt stellen en
Vader en moetler vcn. Gils met de
l0A.000sre"
aan het museum wilt schenken, neem dan
contact op met Ab van Olphen, Haagweg
41-5 (tel. 0?6-5210ó80) of met genoemde
heren Louis de Weert of Frank Nusselein.
Het zou goed zijn als naast cie jaarlijkse
expositie de vaste eollectie van het mu§eum
in een Princenhaagse oudheidkamer
ooit een keer ten toon zou worden gesteld.
Maar daarvoor zu1len meer historisch
waardevolle zaken aan het museum moeten
worden geschonken en za1 een geschikt
pand beschikbaal moeten komen.
Voor de samensteliing v:rn dit artikel in
museilmpÍaet wi1 ik twee zaken uit het
museum-archief lichten.
GEBOORTE VAN DB HONDERD-
DUIZENDSTE.
Tot een mijlpaal in de ontwiktrreling van
vervolg ap ytagina 3

|i,,'l'{)1,q ILtil P0-qi110 2
Breda bchoort zeket' de geboorte t'atl de
10(|.0t)0ste. Op eerste Kelstdag van 1955
u:rs liel Wilhelrila van Cils uit onze eigen
Princenhlagsc- Zr:ilenstraat clie ntet
haar -qeboortÈ
Blecia tot de belangri.ike
groep var grote gernecnten brachr.
Dagblail Dc Stem ku'attr ntet een exlra
rniddag-eclitie. die door 200 r'erkenners
rveld lond.uebracht. Leo Boekraad schreef
de volgende vreugdczang: ''Blcda. als een
jLrwccl ger,at in zjlver-blikkerettde stroiren
\iiln Mark eir Aa, nu is gekunen Uu'
glole-dag van grote siad"l
Vele adr.'elteetders speelden in op cie gcbo()r'tc
vun de 100.0(i0ste. Een lcitke was
dic van muziekhandcl Spronk ntet "Welkom
hlc'ine ukkc-pr.rk! Wii spelen vrttdaa-e
trl cre len jou de rtteest popLrlaire platen
van het o-uenbfik The 1,ellolv rose of ïexas
en Rose N{lrie."(Dan herinnert u zich ntt
welkc piaten tor.n op dc top-honderd stonden).
tsij g.'le-ecnheid van dezc geboorte
heclt dc gemeenteraad van Breda stir:hting
Breda's Stirdieïbnds in het leven gcloeperi.
Tocn ik in i9-57 in Bleda kwarn rverken
u'eld ik onder rncer bellst ntet lrel sc
cretariaat Van dit stLrdielbnds.
ACTIE VOOR Pr\TERS T0U1V
Dat Princenhage z,ich vaak heeti ingezet
voor haar rnissionnrissen er-i andere goede
rloelen is een hekettl Íeit. ln het alchief
van het Plinceniraags rtttlseunt it'of ik ccn
Íbto-repoltagc ailn over ecn tittauciÈile actie
die in rnei 1972 voor de patet-s f)aan en
Wirn Touw in hel loenrnalige parochiehuis
is gcvocrd. Op cen actie-avond onder
Iciding ran Cees Hooserrtans rr"etden aldus
het St. lIartinus Palochienieurvs tal
van trol'eeën van ver'.-
schcidene topspoftcrs
te gelcle gemaakt. Er
warcn attlibuten \,àn
A11e Keulen-Deelstra.
Keer Pellenalrs. Leen
Pflc,mmel en vclc anderen.
Noi.lr1s lJcts
heeli rleze ripertbaar'
vcrkocht sarrcn lret
een clor:rr de Troubaclours
beschikLriial gestelde
big. L)eze actie
hceit uiteindclijk een
bedrag ad tl. 11.000.00
opgeleveld. \\aiu'rnee
bcicle patels zrldus hrur hrieven uit de ntissielanden
zeer gelukkig u,aren.
Goirden herinncringen uit een tijd rvaalin
Prirrccnhage toen en hlrt lnusetllll thans
een plaats hecit.
Zo r.at Èiterr rlic a.urtonen hoe belangrijk
hel is. clat zakerr uit tJe Princenhaagse historie
rloor de colssÍ\'al{}rs valt her
Princenhaags MuscLttn goed worden opgesiagcn
cn ger-c'sisi t eet'cl.
Piet Hector.
Bijzondere aanwinst
Op de dag van de gemeentet'aadsverkiezingen
ontvingen wij r,an Geert Gielen
een bijzondere gili. Ceert Cieleu werd -r:eboren
in Princenhage en woonde veerti-e
jaar op cle lleuvelbrink. Hij was gedure n-
dc een aant;il jaren ,ccnteenteraaclslid.
Sinr"l,s lebruali woont hij in de Burgemcester
r,an Gilsstraat. Ti.idcns de i'erhuizing
kwarn eeu boekll'erk tevoorschi.jn
met daarin de geschreten notulen van de
R.K. Staatspartij. De eerste vcrgadering
die erin beschreven §ordt datecfi van I
oktober 1945 en werd gehottden in 'Dc
Posthoorn'. Bij het verslag van de t,ergaclering
van 1l ianuari.l 946 u,ordt ver--
nreld. da* het,Èaat om eerl biieenkr»nst van
de Katholieke Volkspartij aldeling Princenhage.
Op lJ rnaart 19,16 konit Mr. A.À.M.
Sn'uijc:ken spreken onr plopagiinCtsten tc'
rtelvei) rtxrr tlc K.V.P. Í:r'ert verder:r:trt
dan in her verslag: "Nir r--nderling ()\ el'lcg
is nrcn tot heL besiuit ge komen de pt'opagandistenclub
zelfstandig le rnaken rnet
een eigen hestuur. Dit bestirur zai de volgende
velgadeling de í'unctic aanr,aarden.
De heren R. Hoebink en W. Dirven zullen
r oorlopit het arnhl \ an \'{)r)r'lrltcr crt rt
cretaris ven'ulien."
In liet eersle vere nieings-iazu- na dc oorlo-q
vinden I I vergadelingen plaats. Alles
nloest wce[ van de glond af aan r.lorden
opgchouu,d, want alle gegevens van cle
partij \\'arÈn verlrtren gegaan.
Het laatste ver-siag in dit boekwerk is van
cle vergadcrin-s vtn -i clecentber' 196-5. De
afdcling telt dan -10-l leden en er is een bedrag
in kas van tl. itOil.gt). De r,oorzitler
rnoet helaas constatelen dat cle politiek
niet nreer leeft bij de massa. Op tlczc lergadering
zijn slechts l2 personen aan\\ezig
u,untvrn vii I bcstuuriledr.'n.
Princenhage
toen.... gn nu
In 1975 r,erscheen de eerste uitgave
van Princenhage in oude ansichten.
Stichting Princenhaags lvluseum onderzoekt
momenteel of een ven'olgr:itgave
mogclijk is nret de naanr
Princenhage toen.... en nu.
Het gxat dan ()m foto's van
Princenhage van r'óór .1960. Daarbij
r.r,illen wij uw huip inroepen. Hebt u
nog fbto's vxn straten, landschappen
of van verdlr,enen huizen en u wilt die
ter beschikkins stellen voor het boekweLk,
neem dan contxct op met Ab van
Olphen, bereikbaar onder' teleloonnu1)rrler
-5210680 of in de winkel van
Bachman. Haagsemarkt 29

DE VIDEOGROEP VAT'{ HE,T
P RI T,{ C E TV HAAG§ MU S E U M
Ze vomen de 'har-de kern' van de videogroep:
Louis de Weert. Jo Kint en Gerard
de Roos. Wat in 1995 begonnert was als
gloepje mensen, o.l.v. Piet van den
Kieboom. die vooral oudere Princenhagenaars
ging interviewen om op videoband
hun verhalen en belevenissen van vroeger
vast te leggen, is uitgegroeid tot een professionele
werkgroep. De apparatuur die
de groep inmiddels ter beschikking heett
is verklegen via subsidies van de gemeente
zoals 'Hatl r,oor de buun' en het
Buurtbudget. De aangevraagde sulrsidie
voor een rnicrofoon is ook gehonoreerd.
Jolande de lYeert werkt de verslagen van
vergaderingen en interviews uit en Frans
Langen ondersteunt waar nodig en maalit
foto's. De groep is a1 jaren bezig om his-
Íorische gebeurtenis§en. zoals nu de aanleg
van de HSL, op video op te nemen. De
video over de HSL. lvaarvan ik een stukje
te zien krijg, heeft als titel: 'De verminking
van een stuk Brabants landschap" en
die titel is zonder meer terechtl Het doet
nu a1 onwerkeliik aan om te zien hoe de
familie Sprenkels aan het sla snijden is
aan de Kruisstmat. De groep volgt de ontwikkelingen
van de wertzaamheden voor
de HSL op de voet en gaat eens in de vier
r.veken de werkzaamheden en veranderingen
in het buitengebied van Vinkenburg
tot Effen fiitren.
in opdracht van de werkgroeP
Monumenten ook een videoband
over landhuizen in Pnncenhage
zoals Vtedenburg,
Lindenburg er Lucia gemaakt.
De mensen van het eerste uur
Piet van den Kieboom, Marian
Sprangers en Gerard de Roos
hebben destijds rle ontwikkelingen
van het WestetPark.
wat nu een voltooide woonwijk
is, op video vastgelegd.
Een aatrtal jaren geleden zijn
Gerard en Louis ook begornen
aan het 'inventariseren'
per straat. Zo ziin er gesPrekken
opgenomen met menseo
uit de Heuvelstraat, de
Haagweg en vroegere bewoners
van het Kerkstraatje (nu
Past. van Spaandonkstraat).
Wat bewaard gebleven is aan gebouwen is
ook getïlmd en van commentaar voorzien.
Jo Kint is degene die alles op video vastlegt,
nadat Gerard en Louis de voorbereidende
gesprekjes hebben gehad.
Belangrijke taak
Louis: 'Mensen staan er over het algerneen
nret zo bij stil, maar wij vinden het
een belangrijke taak om alies wat rnet
Princenhage le maken heetl en heeft gehacl.
voor het nageslacht te bewaren. En
ia. wat die HSL betreli, hoe mooi rvas het
L
1.,
I
i
I
I
i
Fl
c\" '!Ë
, ,]:
Prittccttheag-s buirengebied vroeger en hoe
is het lar-rtiscllap nLl lerwortlell 1()t een grotc
bourr.'Fu1, Dat is tocir r,r.lor Princenhage
en \'o()r de iuenscn dic naal elders tltoestcn
terhttizen. een ilrllsttschc en sonii dt a-
matische ontu ikkeling".
Vrn eiLe hand s'ordert drte eremplarcn
.q!'rll;iakt" ce !l 1'0()f de grot'p Vln hct
Princenhaags n)use[il]'i. ceíl v(]t)1' dc geÏlltcrvieu
de cn ccn v(x)r het alchief.
Verschillende Lranden zijn al trvce rlaai in
Ilagir en een keer 1n Wester\\'iek gerilalid'
riit ioL groot -genoegell
vln de beu'0neLs.
J)r' ïideog.rocp heclt ook optrametl eerrrirLt
bi-: cle telttoonltcllingen t'iin ilet
Prinrcnhrags Àluseunr rn de VlartinusLelk
to.;.i. Clruaval. de schilderijen van Jan
fhr'Lrns .:n i'r»'ig jaar drie jubilerende nruzrekr
ereni-singen ).
Jo. Lotii: L'n Geliird hebben er duidelijk
teel pieziel in om vortt de Princetlhaagse
gcrncenschapr ett itet tnuseuln actief te
zijn. miiar zr)tlden a'ttl\'ulling heel goed
kr:nnen gebruiken. De banclen bew'erken
br. is ec-n trjdlovend iets. Het sirevell \ran
rle groep is ecn arntal keren per jaar de
Pri nre nhagen:rars cie gelegenheicl tc gc- r'en
rie video-opnanies tc bekiiken. Bent u
geïntertsseerd orn hij de groep actief te
zijn. klop hi,j LoLiis. -lo of Gerat'd aan '-r1'
Lriees een telctoontje traar I-ot-tis de Weet't
(tel: 51160191 oi Frans Langt'n {le1:
I 1-+3189). Li bent lan harte welkonr.
Helnra Raaijmakers
Een schat van materiaal is op deze manier
al voorhanden, niet alleen van gesprekken
met oudere Princenhagenaars. en nu over
de ontwikkelingen rondom de aanleg van
de HSL, maar ook van al dan niet verdwenen
huizen en boerderiien' De groep heetl
v.l.n.r. GerardtleRoos,LouisdeWeertenJoKíntbeiigmeteenmal|ttS€vanopname
bij de HSL

l
I
I
Gevulde vitrines bii Princenhaags Museum
Het Piincenhaags \ilusttetl L)rganiseel't
iaaLtiiks r-!'n lcntoonstelling.
Ecn paar urclelu'et'Pen itarcn: Schilder'
J;in Theuns. tl.C. 't Atige 4'1 jrtrir'- de
PrrnCenhaegse rlieitlenstand. \'er'dr.l'eneu
tl1ílaf llle[ \ieigeten.
lICt ()uderrvijs
etr .lc
bevlijding('40-
'+-i )
De neestc van
,-iezc exposities
rr,eLileÍi ingelicht
iu dc St-
]\l art irr u -s
kerk.
lJe tenlr)onste1-
linge'n zijn keer'
op kecr. dool
r,elen bezocht.
Een stimuiu.ts
voor de mensen van de Stichting
Princenhaags Museum om door te gaan.
Bovendien heeft de stichting een paarjear
geleden via gelden van het 'Grote-
Stedenbeleid' enkeie vitrinekasten verkregen,
IJe kastcn zi.in ingcncht rlet \'oorwerpcn^
lixo's en docutnenten. Alles natuurlijk
nret hctrekiiing ttx Prilreuiragc. De ruintte
Ln zo n ka-.i is bepcrkt, tlaar door I'requcilt
le veLaittleLe n ert tltltrt tt- tr erkett t-tlel
verschiilende tirer.t.ia's. kunnen q e toch
arrdig u at illcn zicu.
Heeii u thuis tlog spuiicn die u'ij evcntLreei
zoudcn kuunen gehrLrikcn in iic rrttincs
br'. tbto's. i.l()cttnletllcli ttl vtxil',rcipeti Èt1
x'ilt r.i deze ter bcschíkkirtg steiien. hetzij
in bruikleen oi' tet rtirt-r:tittciie (tirtt's en
rlocIme ntcn ). tlan l:rtttt Ll aollt.lul itp]iÈilial)
Il1Lrt Petel Scliirellrtlltktf\. fr:lr:'l'.tlf]
5 2t 1 760.
Omdat we als museum geen permanente
ruimte hebben en we het toch belangrijk
vinden om ook gedurende de r-esi van het
jaar ons gezicht te kunnen laten zien, vinden
we het jammer om de kasten verder
niet te gebruiken. Daarom siaan ze nu op
een aantal velschillende locaties in
Princerrhage.
Eén kast staat in Huize Haga. een andere
kast staat in het raadhuis en ook de gemeenschappelijke
r:uimten van de
Althus\ilodngen en Westerwiek beschikken
over een vitrine van het Princenhaags
Museum.
Biy r,oolbalt d:tnk root urv rtreder','erkirtg
Rabo Telebankieren Extra ook
voor U bii RabobankHoge.,Beek
t
Voor ondernenlers en vereniqingen is Rabo Telebankieren
Extra een prima mogeliikheld on: bankzaken
snel en efficiënt te regelen vai:aí de {amputer.
Rabobank Telebankieren Extra heeit cie mogeiijkheid
van het gewone teiebankieren, naar biedt daarnaast
o.a. de maEeiijkheíd om spaedopdrachten uit
te voeren. Het heeft een ddresbaek en er kan een
koppeling gemaakt worcien van en naar een administratiepakket.
Rabobank Telebsnkieren Extrc kent ftinctiescheiding.
Dat betekend dat tt i"t het Píograffima kunl
aangeven welke bev,oegdhe-ier:'ierschillende ge'
bruikers hebben.
Middels de module incasso kunnen biivoorbeeld
machtigingen worden klaargemaakt en via Rabo
Telebankieren Extra warden doorqestuurd naar de
bank.
lnformeer eens bij
Rabobank Hage-Beek
naar de mogelijkheden
voor uw bedriif of
vereniging.
Rabobank

Príncenhaags Museum
sinds 1993
In 199i olrtslond hij r":nkele nre'nscn rle gedachte
om een tent(unslclting in te richten
over dc geschicdenis vln Princerrhagc.
I)eze Museuniclag die op l2 december
l99l in De Koe werrd gehouden rvas de
aunleiding tot tle opriclrting t,an stichting
Princenhaags Museurn. De akte passeercle
op 23 mei 1995 bij notaris yiln Arendonk.
Kees van Oosterhout en Ah vln Olphen
zetten l'run handtekening onder het docurnent
waarin beschrever: staat op rvelke
wiizc'de stichting haiu taak zal vervullen.
In arlikel twce staat o.a. vermeld:
"De stichting heeft ten doel het stichren.
instandhouden en beheren yirn €€n mlllieurn
te Princenhnge, alsurede het verwerven
en beheren van reprcsentatieve goederen,
ter bevordering van de kennis en rie
beiangstelling voor de Princenhaa-ese geschiedenis
en cultuur en vo{)rts al hetgeen
nret een en ander rechtstreeks of zijdelings
verband houdt ol'daartoe Lrcrvorderlijk kan
zrjn...."
Vanaf hct l:egin van de oprichting werd
Boudewíin van de Calseijde voorzitter en
Frank NusseJein see rclalis.
Veel verloop is el niet geweest onder de
lcden van de stichting. Wel lvarcn er discussie
s over de miinier waarop moest worden
sanrengewerkt nret de Ínoilumentelrglroep
van de toenmalige KKP en hoe de
vcrhouding moest zijn nlel de ïiLleogror.p.
Nu vornren heide rvcrkgroepen één gcheel
rnet rle stichting.
Op de lbto ziet u de huidige sarrenstelling
van siichting Princcnhaags Museunt rnct
uitzorrdering van Pict i,an der List.
Zittend het dagelijks bestuur met vlnr.
:ijn van de Caiseiide, vou'zitter.
: Zwart. penningmeester. Frank
. secrelaris. Staand ylnr. cle levan
O()sterhoul, Frans Lan-een.
Weert. Peter Srheienmakers en
) I pl1t',,
Helaas heeli de stichting een eigen
Princcnhaagr Museum nog niel kunnen
realiseren.
Wel slaagde nren erin een aantal tentoonstellingen
te realiseren o.a.: 50jaar bevrilding,
Schildels uit Princenhagc.
Vcrdrr encn nlailr niel verqeten.
Overzichttentoonstelling i an Theuns.
Ook heeft Stichrin-_r l)rincenhiiags
Museum een r ie flal krrrtÈ,1 uireegr\e n
met schitterende atleeldingcn ritn schilderijen
van Jan Tlreuns. Speciaal vool donateurs
ziin er vier ansichtkaanen van
rond 1916 als reproductie aangemrakt.
El

Wordt donateur van het Prirucenhaags Museum
en ontvang GRATIS deze ansichtkaarten
(v erkleinde v o orb e elde n)
tr
it
* :: :,
t,.
I
Onderstaande machtigingskoetrt kurtt rt
$-
inleveren bij Bachntan of Jan en Lia Nooiiens
lk mochtig de Stichfing Princenhoogs Museum eenmolig
tr
tr
het minimumbedrog € 17,50
een onder bedrog € .,
t
r
von miin rekening fe schriiven von bonk-/gironummer
voorleffers
odres
huisnr.
postcode
E-moil
datum
i!....,_...r:,.....,,. jr..,_,,... j
Iln[ Nocm InI[IIlUlInlIInIn[nIInn
NIIIT[I N IN[[TTTI[TI IIII IT[NTt]NTTT
111f
r-
t_lr
i ll ll
IL_]II woonplools
hnndrckening

Beelden uit Princenhage - 5
Maria op het Esserplein
On

à ir\ ^l\,
_r (íl
OI§S DORPKE nr. 6
-'(
t;\
^ tY-JÏ5 ltll
"I OT,{ KHE E R VAT{ ITISPETT TOT S EVE --|]-;
TVAE R
In het Prir-rcenhage van weleer zag men
hem gedurende de zeventien jaal dat hij ,
hitr u oundc uit hct struikgc$ rs opduiken.
ln ruitjesbroek. ntel het jachthemd onr de :
lendenen, een kijker op de bolst en een l
schcpnctjc in de hand. ''Potjandrietjes. een I
Dlura pruri tjc. r^, is ert dric 1". hourde lnett
en clan wist rrren hel zeker: het is lentel. .
De jonkheer van Nispen tot Sevenaer
hceft "de kolder in zijn kop". En wiidt
zich aan de vlindcrvangst. In het struikgcwas
hoorde men een druk gernompel.
Naderbii getreden zag men een man gelukzalir.r
tebogcn ovcr ziin ttclie u rrrin
eer pas ()ntpopte lall' zíjn vleugeltjes
strekte. Van Nispen tot Sevenaer bekeek ,
zi.in rrngst mct ecn l,rep. Mut de jrrrrkhecl
rroprr' dc vlrndcl rrict in ctn lampotje
rrct ccn blaadjc crin zoal-s Lt ct.l ik in onze
ieugJ. Hi1 liet dc r linLlel r I i.1. 'Zu zou ik
willen vliegen''. riep de jonkheer als een
kind relrukt. "O1r vleugels run gerchept
papicil'.
Fen d rclrterl ij ke r rnthoezemin§. \ ot r1'w11i11.
een regel die nog is nageaapt door'
Boudervijn de Groot. De adellijke Prinecrrhagenaar
qa. in 1838 gcboren in
levetruar. Bijrru villtig jrdr later rn I)lt{fr
huwde hij met Gabrièl1e Pauline Vedustine
Jospehine Neurnans. Zij overleed r:ok
weer reeds in 1ti91. Het echtpaar bleel
kinderloos. Van Nispen tot Sevenaer leef- '
cle van 1838 «rt 1910. Zo'n naam stelt niks
r,oor'. Bij ons tn de buuri rvoonde vroeger
dc melkboer Kees van Nispen aan de
F-ellenoordstraat. Veel Ptincenhagenaars
zullen "op weg naar de stad'' zijn tabakswinkeltje
rvel herinneren. Daarnaast girg
Kees met dc kar Iangs de deur zoals Jan
Mar-ijnisscn in Princenhage met groenten
en Í'ruit. Kees heeli het eeuwig verdonrd
Ons Dorpkr: een verhalenserie van één
pugina vonrlien van tcnminsle één illu:stratte
geschreven door Rinie Maas. De
verhalen zijn gestoeld op lristorische feíten.
Le?,ers kwuten tx;k ideeën aJ'onderw'erpen
voor de:e rubriek aandragen.
De schrijver sÍaat open voor ídeeën,reacties
en/af aan,-allingen op zijn ,"erhalen.
Stuur deze naar het secrerariaaÍ vart
stg. Princenhaags Museum, Dreel 36,
48t3 EG Breda. E-mail kuttr u :enden
naar nuse um @ p rinrenha ge. ner
zich "Van Nispen
tot Fellen«)rd" te
noemen. Zoniet onte
Princenhaagse
jonkheer. IIij was
dol op aandacht en
dat is als rnen zijn
leven in ogenschouw
neeml ve[-
klaarbaar'. De jonF
heer had blauvo'
bloed. En dat wilde
hij weten ook. In
het lamiiiervapen
van deze ridder van
Gelderland zien we
dus de klaurvende
leeuw. een rvapen
Nassaus suggereefi.
De Princenhagenaar spreekt mij orn tal van
redenen zéeÍ tot de verbeelding. Hij fantaseerde,
droomde. wrocht, bedroog aangenaam,
bestelde hontlerden illuminatielampies
voor de tuin achter zijn huis
Vredeburcht aan de Liesboslaan, tils hij jarig
*as. Hij benroeide zich met alles in
Princenhage. stak ovcr"al zijn neus in. ook
waal' wespen zaten, zodat hij zich soms
deerli.ik trezeerdc: kottom ccn nlan n.lzir'
miln hart. De .jonkheer rvas ook kunstcnaar.
Hij maakte tijdens zijn leven zo'n
driehonder:d schildelijen en schonk enigszin"
"vlij vertaald'' oudet' de vor-rLrvaai'cie
daÍ ze later "d'n ziel \an een collectie van
meerdere kunstenaars" zoudel r,otlten
uegentig doekcn aan de getreenie Breda.
In 1911 heeft men in de gemeentclaad
drr:k beraadslaagd een Museunr Ie stichten
met de gili van de jonkheer als ketn. j\4aar
na een c.intra expertise. omdat nren niet
geheel zeker was van zijn zaak. drior
"trvee deskundigcn uit Amstcrdanr" heeft
rnen dll niet durrgezct. Dai Breda lrenr
niet als schilder waardeerile is achter af de
zaak vau dezc gemccntc. f)e jonkheer is
mrj sympathiek! Zoals ierler kunstcnaar
rvist hij dat de aancjacht rlloest vragen om
niet in de vergetelheid te geraken. Dat
deed hii dau ook.
De gedenknaald kennen ra,e allentaal. Ook
om deze naald hangt i.le geest van van
Nispen en niet zo rveinig ook. Degene drc
een kijkje neernt :ran tlc Hcuvelslraat zal
De nuuitl nog op de nutrkÍ. Frtttt t'ttrt t ottr 1920
de naam van Nispen ook outdcklicn aan dc
voet van de zLril. ln 1901 n,erd et rond cle
ilat hanrlen met de -sc-denknaald.
opgericht op 6 september
1ll9E ter inhuldigin-u van koningrn Wilhelnrina.
een schutting geplaatst. I)at gebeurde
met toestemrnin-9 r'an het gemeenteLrestrir.lr
van Princenhage. "Het uiterlijk van
den naalcl is velen niel naar wensch". liet
de jonkheer weten. "IIet kr.instwerk moet
ri oldcn sefrrlij'1 en tle Ietter's t'pnieuu
lerguld. rvelke werkzaamheden oncler
rnijn au spiciën zullen plaatsvinderr".
Zo gcschiedde. Maar een jaar later bleek
tot consternatie v:rn de vroede i'lrderen
r,rir \irpe;r 1()l Se\ eniler zi.in nlanr in eert
plaat ran de Gedenknaald te hcbben verr,,,er-kt.
naar ik lecentelijk uit gocdc Lrlon
vernam, zichtbaar tot aln de clag van virndaag.
Op een dirg had van Nispen tot
Sclenacr bi1 Kolk tt Bt'ctlr'-r,ror strpcrieure
kleding narr maat" tvnaalfiroeden gekocht.
Ze krvamen in dozen aan. Kcnnili"il\
\\xlcn z.'de i,rnkheer nier nllrr zijn
ziu. Hij pakte ze uit. hing ze in de liiin in
de pr'renboom r:n schr:nt tloor alle hoeden
lrct eilfl llron'ning. een zaknodel pisto,.,ri
dat ook dcor dc Koninklijke \'larecheussee
u,etd gebruikt, een kogel door loot-en
acliterkairt \r,aarrnec zi.i n,aardeloos il erdcn
om ie dragen.
De rvèek claanp kocht de jonkheer een gerr"rite
pet. die hij ophield in bed. Kornt u
iangs het prachrige pand Vredebulcht. het
tlronuurent nret d3 toren. dat zo gevormd
is door val Nispen tot Sevenaer denkt u
ilirn even: chapcau voor- de.jonkheerl Hij
is eer zoon van 't Aogjel
Rilie Nlars