Museum Praet maart 2001

\
-Fjie,e I ile,n ïtl,1ii Pr[1r,9 g-iltrilg e : X.WarÍa ,trl-r e i iJ e i< erts
In de afgelopen anderhalfjaar is de belangstelling
voor sierende elenrenten in
het algemeen en bt'eltlhouwwcrken in
het bi.izonder, flink toegenomen. De genrcente
Breda is al geruime tijd druk
doende met het opsÍellen van een notitie
over Sierendc Elementen en in tsN/De
Stem hebben beelden in Breda ruime
aandacht gehad. De buitengebieden' en
daarmee een belangrijk deel '-an
de
voormalige gemeente Princenhage, en
bcelden die binnen §taan, zijn bii deze
initiatieven letterlijk en figuurlijk buiten
beeld gebleven. I)at gaan lYe Yoor een
deel goedrnaken. Vanaf nu in elke aÍIeve'
ring ran 'NluseumPraet' een fbto met
beschri.iving van een beeld uit tle voormalige
gemeente Princenhage.
Een overzicht van beelden en andere sierende
elenrenten met aandacht voor de
maker en voor (cultuurhistorische) achtergronden.
In deze afleverilrg vàn
'NluseumPraet' het eerste deel van deze
r"ris. flrv opmerkingen en strggesties ziin
uitcraard van harte rvelkotu.
Nlaria met de kerk
Alrr lret begin ran rleze set'ie eelr 'echt
Prirrcenlraags' beeld, gcrnaakt door ecn echte
Pnncenhaagse bcetdhouwer. Op initiatief
varl pastu)r Boumatl vart de \'Íartinusparochie
in Princenhagc wotdt er in li)'lE
een nreL-r clan levertsgtoot Maliabeeld sepliratst
in cle I)reef. r'otx' de JozeÍ.schtxrl
(huisnr.,1l. \,Ieria heeÍi het (ihristtrskintl t4r
haar alrl cn de Princcnlrltagse N{altinuskerk
aln haar \/L)cten. s)'il)bool r'tlttt lritar [rcschcrrning
en toe\\iiding.
AI op I nrei 19'15 rocpr dc Katholickc
Acrtic St.N,lartinLrs iu cett builetin cle geltvigen
op 1ot giÍ'1en \'oor eell l\'laria
rronulncnt. In de oorlog is de hclc patoclric
ottdel bescherrning van NIalia
ge5ield cn de piaatsing van dit beelcl past
-l[j,eS
in een lii vln eerbetonen en drtrkzeggirt-
\oor htl uc.p:tatil hliiren v,rrrr rxrt'
SCn
logsgcweld. ln 1954 velhujst het beeld
naar het schoolplein vun rlc Ntaliaschool.
Er kontt dat iaal cen nietttv. nog groter
Ivlariabeelcl in de Dleei.
Eincl zcventiger jaren woldt dc schcol af'
gebroken cn \ervangen clotlr uietts'btltlw.
de huidigc Sintc Nlaerteschool en dc
Openbarc ,school. Hct bccld konlt dan achter
in de Nlirrtinuskerk te :itaan. Psstor Rud
Smit vindt. I 985. dat hct hceld binncn cigenlijk
overhodig is. er staat al ccn rnooi
i\4ariabeeltl in de kelk. ln mei 198ó krijgt
\4iiria dan ook ccn plaats op hct crasveld
iran tle zuidzi.ide van dc kerk (op een rl'cl
hecl ccnr,ouciige sokkel). De hotrtcn N'Íalia
in clc kr-rk gilat viln voorin ttailr achtcr- Na
cle restauntie in I993 I99:l komt z-e itl een
specraal ingerichte Maliakapcl achtel ln
de kerk. Bcn heku'erk. aÍknrnstig uit cle
Grote Kelk. muakt ltet nrt:ge lijk lvlaria te
trez-oeken zonder de helc kcrk open tc hoer"en
stellcn. N{aria buiten. innriridels rnidrlen
in een hescheiden ttrintje. is hoognodig
aan een opknapbeLrrt toc.
Vool de ven,aardigin-q van dit beeld bena
derde pastot»-Bottnran cen kutrstcnaar rlie
hii pcrsoonlijk kende: Jac, van Poppci.
V:rrr Poppc) \\or(l !ch,)lcn 1l9l)9t 11itn tl.'
Dreef in Princenhage en volgde na dc
kweek-rchcxrl. aan het Irtgenhttusz-plein,
een opleiding aan tie lccrgallgcn in
Tilburg. Naast ziin u'erk als tiocettl aan
diezclÍile instelling in TiibLrrg en aan clc
Sociirle Acaclemic in Brcrla tr'elktc hi.i rtls
zelfstandig kunsietraitr. Hij was beeldhouwer.
rredaillcur en keranrisL clie trct steen.
blons. kopcr, httttt en teI'ra.cotta rverktc.
Zr jn *elken uaren in de jaren vtlorcn viitk
na cie oollog roorlrl religieus van aat'd.
L;iter \1 crkte hij rrok nrct ondet'werpcrr uit
hct dirgclijk: lL-\ L'rt cl1 rllilaktc hii gevelvers
ieri rt-qe n c lt lt1otlLi1]lclltiial''r'e rk. Bckencl
zi.jn zi.jn oot'logstnontrnrdlllcrr in Oostcrhout
(1955i en Ouclcnbosch (lt)5[l). Jac.
van Poppel nraakl in opdlaeht de u'audvcr
sielirtg voor het vooltnaiig SVB gcbourv
op tlc hoek van de Nlarkendaiilsetteg en dc
Kiu'ucln(.lk.lt.r.rt i tr Rrrrl:,.
I )c krrrr:tcltl[tr r,\ dIlt'c(1. lrlJilr\']l rttct zl.jrr
r,nruu. in 197(r in Tilburg ratt de scvolgen
van een verkeersclnger"al.
Adriaan van Bcck
Reottie.s rtttttt : Príni:t'ttltattg.s MttscLtttt,
Dree.l .|6, 181-i [('; R*'dtt ot't,t'r L-tnail
P rint e nhuu g sill Lt se urn (