VvE 3-2017

4
VvE INTERVIEW
5
VvE Magazine # 3 | augustus 2017
Ed Nijpels, voorzitter SER-Commissie
Borging Energieakkoord:
“ENERGIEBESPARING
IS EEN FEEST VOOR
DE PORTEMONNEE!”
“HET IS UITGESLOTEN
DAT 27 PROCENT VAN
DE KOOPSECTOR NIET
WORDT BETROKKEN
BIJ HET NEMEN VAN
DUURZAAMHEIDS-
MAATRGELEN”
Even valt het gesprek met Ed Nijpels stil. “Dat wist ik niet: 27 procent van alle
woningeigenaren is lid van een VvE, zegt u? Dat is veel meer dan ik dacht. Het
lijkt me uitgesloten dat we zo’n substantieel deel van de gebouwde omgeving
niet betrekken bij de besluitvorming over het nemen van duurzaamheidsmaatregelen.
Maar ik denk ook dat veel beleidsmakers niet eens weten dat appartementen
zo’n groot deel van de woningmarkt vormen. Dat is wat mij betreft de
boodschap die VvE Belang aan het nieuw te vormen kabinet moet meegeven. Ik
zou zeggen: zet jullie wensen op een A4’tje en ga ermee naar Den Haag. Het is
voor mij volkomen duidelijk dat de Nederlandse VvE’en een belangrijk aandeel
kunnen hebben in het streven naar energieneutraliteit in 2050.”
Ed Nijpels, oud-leider van de VVD en
voormalig minister van o.a. Milieu, is
nu - naast een groot aantal andere
functies - voorzitter van de SER-Commissie
Borging Energieakkoord. Hij
laat er geen misverstand over bestaan:
de snelheid waarmee energiebesparing
de afgelopen jaren is aangepakt,
is behoorlijk tegengevallen. “Maar de
partners, zoals Bouwend Nederland
en Uneto-VNI, zijn nu eindelijk aan de
slag gegaan. Dat moet ook wel, want
we hebben dringend behoefte aan
een Energieakkoord 2.0. We moeten
grote stappen vooruit maken.
De aanpak van energiebesparing in de
gebouwde omgeving is cruciaal, want
die is verantwoordelijk voor 40 procent
van de CO2-uitstoot. We hebben die
gebouweigenaren - waaronder VvE’en
- dus hard nodig om de doelstellingen
van het Energieakkoord te halen.
Het nieuwe kabinet moet met een
fors pakket maatregelen komen. Uit
onderzoek blijkt dat energiebesparing
uitermate effectief is: één eenheid
energiebesparing leidt tot een besparing
van drie eenheden energieopwekking.
Hoe dat kan? Onder andere
doordat bijvoorbeeld het transport van
energie ook verlies oplevert. Besparen
op energie is dus absoluut de basis.”
Waarom krijgen bestuurders van
VvE’en dan nooit een briefje of
een mail van een aannemer of een
installatiebedrijf met de vraag of ze
eens mogen kijken wat de mogelijkheden
zijn voor hun complex?
“Ik ben het helemaal met u eens: de
meeste bedrijven en sectoren hebben
gewoon jarenlang op hun handen
gezeten. De economische en financiële
crisis van de afgelopen jaren heeft
natuurlijk voor vertraging gezorgd en
je ziet ook dat bedrijven worstelen
met de vraag hoe woningen kunnen
worden verduurzaamd. Een groot
bedrijfspand verduurzamen is veel
eenvoudiger. Maar die uitdaging
moeten we snel aangaan.”
Veel aannemers en installatiebedrijven
vinden de VvE een lastige klant.
De besluitvorming duurt lang; langer
dan bij eigenaren van grondgebonden
woningen.
“Dat is geen excuus om niets te doen.
Geld is er genoeg: als je alles optelt, is
er één miljard euro beschikbaar voor
het nemen van energiebesparende
maatregelen. Ik heb er alle vertrouwen
in dat een man als Doekle Terpstra
(sinds kort voorzitter van brancheorganisatie
Uneto-VNI) het proces flink
gaat versnellen. Zijn leden zullen wel
moeten. Dat geldt ook voor de andere
betrokken branches; de bouw voorop.”
Voor de VvE speelt dan ook nog het
probleem van de financiering. Voor
het nemen van duurzaamheidsmaatregelen
is een gekwalificeerde
meerderheid nodig. Dat wordt lastig
als een lening zoals de VvE Energiebespaarlening
in maximaal 15 jaar moet
worden terugbetaald. Verhoging van
de periodieke bijdrage maakt besluitvorming
wel heel erg problematisch.
“Ik begrijp het. Als een oudere appartementseigenaar
hoort dat hij moet
meebetalen aan maatregelen waarvan
hij voor zijn gevoel nauwelijks profiteert,
heb je een probleem. Dat blijkt
ook wel: de SEEH-subsidie voor energiebesparende
maatregelen is nog
lang niet uitgeput en het Nationaal
Energiebespaarfonds heeft ook nog
veel geld beschikbaar. Die mogelijkheden
zijn kennelijk niet voldoende
om de VvE echt de helpende hand
toe te steken.
Je ziet ook dat de regelgeving nog
niet is ingericht op de financiering van
de energietransitie. Een garantstelling
zoals hier en daar wordt bepleit, kan
een instrument zijn waarmee een
VvE haar complex gemakkelijker kan
verduurzamen. Met zo’n garantstelling
kan de VvE een langlopende lening
bij een bank afsluiten. Dat kost de
overheid in principe niets. Wat wil je
nog meer? Maar het is natuurlijk aan
de politiek om zulke maatregelen te
nemen.
Waarom stappen jullie niet met zo’n
verzoek naar de verantwoordelijke
beleidspersonen? Jullie hebben een
mooi, sympathiek verhaal en het is
duidelijk dat jullie een bijdrage aan de
energietransitie willen leveren. Zo’n
garantstelling zou heel goed passen
in het pakket aan maatregelen dat het
nieuwe kabinet hopelijk gaat presenteren.
Ik zou zeggen: op naar Den Haag!
En zorg dat je op de voorpagina’s van
de kranten komt! Dat geldt trouwens
ook voor alle andere partijen die ideeën
hebben om de energietransitie te
versnellen.”
In 2050 moet de gebouwde omgeving
‘gasloos’ zijn. Zijn gesocialiseerde
warmtenetten de oplossing?
Of hebben we meer te kiezen?
“Warmtenetten zijn heel belangrijk om
in de toekomst de warmtevoorziening
vorm te geven. Ik vind het ook prima
als we de aanleg van die warmtenetten
via de belasting socialiseren (net
zoals de gasnetten en de elektriciteitsvoorziening),
ook al heeft maar
een deel van Nederland er profijt van.
Warmtenetten zullen immers nooit
de hele warmtevoorziening voor hun
rekening kunnen nemen. In Zuid-
Holland kan dat: met de warmte
die verloren gaat in de Rotterdamse
haven, kun je de hele provincie verwarmen.
Maar dat kan lang niet overal.
We moeten dus ook vol inzetten op
all electric en bijvoorbeeld op geothermie.
Minister Henk Kamp heeft
eind juni aangekondigd dat gemeenten
voortaan zelf mogen weten of ze
nog een gasnet aanleggen in nieuwbouwwijken.
Ik kan me niet voorstellen
dat ze dat nog op grote schaal zullen
doen. Ze zullen toch gaan kiezen voor
duurzame alternatieven.”
In VvE Magazine van mei jl. zegt Taco
van Hoek, directeur van het Economisch
Instituut voor de Bouw, dat het
maar de vraag is of we moeten streven
naar energieneutraliteit in 2050. Hij
zegt:“Om de woningvoorraad richting
2050 energieneutraal te krijgen, is ca.
210 miljard euro nodig; om in 2030
op label A++ te komen, is een inspanning
vereist van 130 miljard euro. Uit
onderzoek blijkt dat energiebesparingen
in de bovenkant van het spectrum
(van label C naar A of hoger) bijzonder