I !«l - Historisch Centrum Overijssel

Voorbeeld van een skoliose
(foto: N. Aten).
ing van de ruggewervel in voor en achterwaartse
richting) en skoliosen (vergroeiing van de ruggewervel
in zijwaartse richting). Maar deze afwijkingen
kwamen in vroeger tijden veel voor. Veel van
deze afwijkingen werden veroorzaakt door tuberculose.
Vooral de zogenaamde 'gibbus', bochel, is
goed herkenbaar. Zonder twijfel kwam tuberculose
veelvuldig voor onder deze groep. De meeste
opgegraven skeletten uit voorgaande eeuwen vertonen
een min of meer ernstige vorm van artrose
(slijtage) en de veelal daarmee gepaard gaande
verkromming van de gehele wervelkolom.
Dat Aten geen medische achtergrond heeft
blijkt duidelijk uit de gebrekkige beschrijving van
de afwijkingen aan het bovenbeen. Bovendien is
een aantal van de getoonde afwijkingen beslist niet
ontstaan door ontstekingen. Jammer dat de beschrijving
van de afwijkingen niet aan een paleopatholoog
is toevertrouwd. Dat doet beslist afbreuk
aan deze verzorgde uitgave.
Behoudens een belangrijk onderdeel van het
hoofdstuk 'Het onderzoek van de skeletten' is dit
boekwerk een aanwinst voor een vaak veronachtzaamde
tak van de archeologie.
A. Fuldauer
J. Bosch, Het Weeshuis aan de Broerenstraat te
Zwolle. Geschiedenis en herinnering. Doetinchem
(eigen uitgave) 1992. ƒ19,50. Het boekje is te bestellen
door fl. 24,50 (ƒ 19,50 en ƒ 5,- portokosten)
over te maken op gironummer 996417 ten name
van ds. J. Bosch te Doetinchem. Ook is het mogelijk
het boekje na telefonische afspraak tegen con-
ZWOLS HISTORISCH TIJDSCHRIFT
tante betaling af te halen bij mevrouw G. Wijnhoud-Bosch,
Leliestraat 143, 8012 BP Zwolle, tel.
038-219652.
Het Weeshuis aan de Broerenstraat te Zwolle stoelt
voor een belangrijk deel op herinneringen van de
auteur en op gesprekken met oud-inwoners van
het huis. Dit feit maakt deze studie interessant,
omdat de lezer mag aannemen dat voormalige bewoners
ons een kijkje gunnen achter de muren
van het weeshuis.
In de inleiding schrijft ds. Bosch, oud-pupil
van het weeshuis, dat het idee tot het schrijven van
dit boekje ontstaan is op een reünie van oud-bewoners.
In de Broerenstraat werden zij geconfronteerd
met een volstrekt veranderde situatie. Op de
plaats waar eens het weeshuis stond, was een groot
winkelcentrum verrezen. Wellicht geconfronteerd
met de vergankelijkheid en in het besef dat veel
wetenswaardigheden in de zee der vergetelheid
zouden wegzinken, ontstond de behoefte het een
en ander op schrift te stellen. Een dergelijk initiatief
is voor de regionale geschiedschrijving uitermate
belangrijk.
Het boek is in twee delen opgesplitst. Het eerste
deel behandelt het ontstaan en de geschiedenis
van het weeshuis. In het tweede deel staan de herinneringen
uit de periode 1914-1930 centraal. De
schrijver voelt zich in het tweede en grootste gedeelte
het meest op zijn gemak.
Bosch begint met een zeer uigebreid verslag in
de Zwolsche Courant van de brand in het weeshuis
op 30 juni 1960. Een dergelijke weergave had
beter als bijlage opgenomen kunnen worden. Vervolgens
geeft de schrijver een overzicht van de geschiedenis
van het weeshuis. Hij laat zich daarbij
verleiden om onnodig lang zijpaden te bewandelen,
iets wat de eenheid van het werk niet ten goede
komt. De noodzaak om een vrij uitgebreide
verhandeling te geven over de Moderne Devotie,
enkel en alleen omdat de bron van het gebouw ligt
in het Nije Convent, ontgaat mij.
In het tweede gedeelte is Bosch op zijn best.
Aan de hand van een plattegrond laat hij de lezer
rondwandelen door het gebouw. Hij geeft een
goede schets van de behuizing waar eeuwenlang
de wezen van Zwolle hebben geleefd, gegeten en