2019 11 08-10 Ongehoord Bruckner

More documents

Info

vrijdag 8 november | 20.15 uur geslaagd was. Daarom kan volgens Cooke, ‘er geen sprake zijn van terugkeren’ naar die oerversie. Vanavond kunt u daarover zelf oordelen. Fortissimo en verstilling Een van de ingrijpendste wijzigingen zit aan het slot van het eerste deel. Waar de muziek in de courante versie wegsterft in verstilling – wat in de Bruckner-folklore vaak in verband is gebracht met een voorgevoel van de dood dat de componist zou hebben gehad – volgen er in de oerversie na een korte stilte nog tientallen maten fortissimo. ‘Alsof er een dieseltrein langs dendert’, in de woorden van Frank Teunissen, de geestelijk vader van dit Bruckner Festival, ‘het gaat maar door.’ Teunissen vroeg ook dirigent Sieghart naar zijn ideeën over dit radicaal andere slot van het openingsdeel, dat de hele perceptie ervan op z’n kop zet. Iedere dag probeerde hij de betekenis ervan te doorgronden, antwoordde Sieghart, maar dat was hem nog altijd niet helemaal gelukt. Fascinerend blijft het. Geruchtmakend is ook een prachtig verstilde passage in de aanloop naar de grootse climax van het Adagio, ingeklemd tussen twee voorbereidende climaxen. Bruckner schrapte de passage bij zijn herziening, maar musicoloog Robert Haas, de redacteur van de ‘oude’ Gesamtausgabe van Bruckners werken, vond het kennelijk zo’n mooi stukje dat hij het tóch in zijn editie van de 1890-versie verwerkte, die daarom bekendstaat als een ‘mengvorm’. Om de verwarring nog wat te vergroten. Het is inderdaad een schitterende en in de dramatische opbouw zeer effectieve luwte, maar de enige plek waar deze maten echt thuishoren is in Bruckners oorspronkelijke versie van 1887. Luistertips Initiatiefnemer Frank Teunissen noemt desgevraagd zijn favoriete momenten in de oerversie van de Achtste symfonie. Het eerste is de ‘doorwerking’ van het eerste deel, de passage die in de traditionele symfonievorm volgt op de introductie van de hoofdthema’s, waar de componist zijn materiaal verder ontwikkelt. Dit moment komt na ongeveer zeven minuten. ‘Bruckner zoekt zijn weg en blijft maar moduleren. De muziek lijkt tussen twee werelden in te hangen. Wanneer de verlossing eindelijk komt is het alsof er licht begint te schijnen’, aldus Teunissen. Eenzelfde moment doet zich voor in de doorwerking van het Adagio, waar Bruckner met extreme modulaties de uithoeken van het tonale spectrum opzoekt. Een ander hoogtepunt zit aan het slot van de symfonie. De aanloop naar de coda is in vergelijking met de herziene versie in de oerversie zowel rauwer als lieflijker, aldus Teunissen: ‘Het koper lijkt uit de oergronden te komen, terwijl de strijkers naar de hemel reiken.’ Bijzonder is ook dat Bruckner aan het begin van de climax een paar maten gas terugneemt, waarna de muziek met hernieuwde kracht wordt opgestuwd naar het einde. zie voor biografieën pag. 35-39 10
vrijdag 8 november | 20.15 uur Noord Nederlands Orkest Martin Sieghart foto: Goran Andric 11
Page 2 and 3: Ongehoord Bruckner Festival 8-10 no
Page 4 and 5: De verborgen erfenis van Bruckner O
Page 6 and 7: De verborgen erfenis van Bruckner v
Page 8 and 9: Programma Noord Nederlands Orkest B
Page 12 and 13: Programma Dudok Quartet + Lilli Mai
Page 14 and 15: zaterdag 9 november | 15.00 uur ‘
Page 16 and 17: Programma Residentie Orkest Den Haa
Page 18 and 19: zaterdag 9 november | 20.15 uur van
Page 20 and 21: Programma Ere Lievonen Bruckners or
Page 22 and 23: zondag 10 november | 11.00 uur een
Page 24 and 25: Programma Panelgesprek Bruckner Ong
Page 26 and 27: Programma Het Gelders Orkest & Orke
Page 28 and 29: zondag 10 november | 15.00 uur van
Page 30 and 31: Anton Bruckner en zijn Symfonieën
Page 32 and 33: Anton Bruckner en zijn symfonieën
Page 34 and 35: Anton Bruckner en zijn symfonieën
Page 36 and 37: Biografieën waaronder 33 portrette
Page 38 and 39: Biografieën Residentie Orkest Den
Page 40 and 41: Colofon Inleiding en concerttoelich
Page 42 and 43: Verwacht November zo 10 nov / 13.00

2019 11 08-10 Ongehoord Bruckner

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?