Bouwen aan Vlaanderen 04 2020

Bedrijfspresentatie Botec Onderwijs
Voor regeling en energiemanagement geldt dat dure investeringen in de energie-efficiëntie van de HVAC-installatie staan of vallen met de goede inregeling van
de installatie. (Beeld: Christophe Van Couteren)
“In schoolgebouwen geniet
een ventilatiesysteem D met
zeer energieperformante
ventilatoren de voorkeur”
Wat het type ventilatiesysteem betreft, wordt in een schoolgebouw doorgaans
ventilatiesysteem D toegepast. Dit is een ventilatiesysteem met
toevoer- en afvoerlucht, waarbij de warmte van de afgevoerde lucht voor een
groot deel gerecupereerd kan worden door middel van een warmtewisselaar.
Het eenvoudigere ventilatiesysteem C, met enkel geforceerde afvoer, is
moeilijker toepasbaar binnen scholen gezien de grote luchtdebieten en de
bijbehorende tochtproblemen. Bovendien wordt er geen warmte gerecupereerd
en wordt de ‘vervuilde’ lucht dus op lokaaltemperatuur afgevoerd naar
buiten. “Een ventilatiesysteem D met zeer energieperformante ventilatoren
geniet dan ook de voorkeur”, concludeert Botec.
Niet evident voor veel scholen
Het type naregelingen bepaalt of de verse lucht terechtkomt op de plaatsen
waar het nodig is. Om dit te garanderen, kan het kanalennet dat voor de
luchtverdeling zorgt uitgerust worden met vele vormen van intelligentie. “Zo
kan je er via aanwezigheidsdetectie, CO 2
-voelers of klokken per zone of lokaal
voor zorgen dat je kan inspelen op het totale luchtdebiet. Het luchtdebiet
per zone wordt dan gesnoerd met gemotoriseerde kleppen of VAV-dozen,
waardoor het totale luchtdebiet van de luchtgroep kan zakken. Aan de hand
van de derde ventilatorwet weten we dat het te leveren vermogen van de
ventilator zich tot de derde macht verhoudt ten opzichte van het luchtdebiet.
Een halvering van het luchtdebiet zal leiden tot acht keer minder elektrisch
toegevoerde energie. Ook het verbruik voor verwarming en koeling zal dalen
voor de conditionering van de lucht.”
Toch blijkt dat deze toepassing voor veel scholen niet evident is. Na een
eindwerk van een student professionele bachelor Klimatisering – begeleid
door Botec – blijkt dat de meerinvestering niet terug te verdienen is binnen
afzienbare tijd. Zelfs voor grotere klassen met een nominaal luchtdebiet
van 1 500 m³/u wordt de meerkost na vijftien jaar niet gecompenseerd
door het lagere energieverbruik. Oorzaken zijn de beperkte draaiuren van
de luchtgroep en de quasi uniforme bezetting van de lokalen gedurende
de bezettingstijden. “Bijgevolg stellen we eerder voor om verschillende
luchtgroepen te plaatsen per functie of een kanalensysteem te ontwerpen
met slechts enkele hoofdaftakkingen met een naregeling per functie
(bijvoorbeeld: klassen, refter, turnzaal)”, aldus Botec. “We moeten ons er
ook van bewust zijn dat een school of scholengroep slechts een beperkt
aantal vaklui in dienst heeft voor de opvolging en het onderhoud. Hoe
meer naregelingen en elektronica, hoe meer nazorg en benodigde kennis.”
Nazorg is cruciaal
Tot slot geldt voor regeling en energiemanagement dat dure investeringen
in de energie-efficiëntie van de HVAC-installatie staan of vallen met de
goede inregeling van de installatie. Daarom is de nazorg van de installateur,
de regelfirma, het studiebureau en de bouwheer zo belangrijk. “Bij
comfortklachten tijdens uitbating wordt de systeemintelligentie nog al te
vaak uit gemakzucht beperkt, zonder de werkelijke oorzaak van de klacht
te onderzoeken. Dat het dan bijvoorbeeld gaat om een niet (goed) werkend
onderdeel in de installatie, wordt pas jaren later of soms zelfs helemaal niet
ontdekt”, weet Botec. “Onze conclusie voor schoolgebouwen: ventileer met
een ventilatiesysteem D, deel je gebouw op in bepaalde bezettingsfuncties
met eventueel een luchtgroep per functie, voor een groep van lokalen met
dezelfde bezettingstijd bieden naregelingen weinig voordelen en hou de
installatie overzichtelijk en beheerbaar op maat van de eindklant.” ❚
BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 17