147098 Tijdschrift Orthopedagogiek 5 bladerversie
Al bijna 60 jaar fungeert dit tijdschrift als brug tussen de theorie en praktijk in het domein van de orthopedagogiek, onderwijs, gehandicaptenzorg en jeugdzorg. Een domein dat volop in beweging is en waarvan dit vakblad een onmisbaar onderdeel vormt. Het tijdschrift biedt verdiepende inhoud met artikelen die zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, waarbij een vertaalslag wordt gemaakt naar de praktijk. De wetenschappelijke resultaten worden op een leesbare en toegankelijke manier opgeschreven, zodat u er gelijk mee aan de slag kunt. De artikelen zijn actueel en sluiten aan bij wat er in de praktijk speelt.
Al bijna 60 jaar fungeert dit tijdschrift als brug tussen de theorie en praktijk in het domein van de orthopedagogiek, onderwijs, gehandicaptenzorg en jeugdzorg. Een domein dat volop in beweging is en waarvan dit vakblad een onmisbaar onderdeel vormt.
Het tijdschrift biedt verdiepende inhoud met artikelen die zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, waarbij een vertaalslag wordt gemaakt naar de praktijk. De wetenschappelijke resultaten worden op een leesbare en toegankelijke manier opgeschreven, zodat u er gelijk mee aan de slag kunt. De artikelen zijn actueel en sluiten aan bij wat er in de praktijk speelt.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
vO TvO TvO TvO
vO TvO TvO TvO
Dit gold ook voor de vooruitgang van voor- naar
nameting. Na training waren er in beide groepen
kinderen die veel, gemiddeld of weinig vooruitgang
lieten zien. Daarnaast waren er duidelijke
verschillen in de mate waarin de kinderen de
geleerde vaardigheden konden toepassen in een
andere context (transfer). De groep hoogbegaafde
leerlingen is dan ook geen homogene groep, maar
een diverse groep met uiteenlopende individuele
onderwijsbehoeften. Met behulp van dynamisch
testen kunnen deze behoeften beter in kaart
worden gebracht (Vogelaar, 2017).
Dynamisch testen kan ook inzicht geven in de
invloed van testangst en executieve functies
(Vogelaar, 2017; Vogelaar et al., 2019) op testresultaten
voor en na training. Zo maakten (hoogbegaafde)
leerlingen die erger last hadden van
testangst, een grotere verbetering door als gevolg
van training dan leerlingen bij wie minder sprake
was van testangst. Daarnaast hadden leerlingen
met minder goed ontwikkelde metacognitieve
(Vogelaar, 2017) en planningsvaardigheden
(Vogelaar et al., 2019) relatief veel profijt van
de training. Statische intelligentietests zouden
het potentieel van deze leerlingen in dergelijke
gevallen weleens kunnen hebben onderschat
(Vogelaar, 2017).
Uit de verschillende onderzoeken valt af te leiden
dat 1) hoogbegaafde leerlingen een zeer heterogene
groep vormen, en 2) ook zij kunnen profiteren
van op hun behoeften afgestemde hulp.
De mate waarin ze die hulp nodig hebben en
hiervan kunnen profiteren is individueel bepaald.
Dit pleit er dan ook voor om bij het gebruik van
tests niet alleen te kijken naar het uiteindelijke
product (het IQ), maar ook naar de manier waarop
deze prestaties tot stand komen. Welke instructies,
ondersteuning, strategieën gebruiken leerlingen
om taken op te lossen? Welke metacognitieve
vaardigheden zetten ze in? Wat is de rol van motivatie
en testangst? Informatie hierover maakt verdere
differentiatie mogelijk en biedt kansen voor
het individualiseren van instructie.
Het potentieel van
dynamische tests
Helaas zijn er in de praktijk nog een aantal obstakels
te overwinnen. Het belangrijkste obstakel
O TvO TvO TvO
is dat er maar weinig dynamische tests beschikbaar
zijn voor gebruik in de praktijk. De weinige
instrumenten die in het Nederlandstalig
gebied beschikbaar zijn, zijn veelal ontwikkeld
voor het gebruik bij kinderen met leer- en ontwikkelingsstoornissen.
Bovendien zijn er vaak
geen normen of andere richtlijnen beschikbaar
om de resultaten te interpreteren. Voorbeelden
O TvO TvO TvO
van testen die wel beschikbaar zijn, zijn het
Learning Propensity Assessment Device (LPAD)
van Feuerstein en de Dynamic Assessment
of Young Children-instrumenten van Tzuriel.
Het LPAD bestaat uit een batterij aan testen die
TvO TvO TvO
volgens een specifieke methode worden afgenomen.
Hiervoor moet de afnemer een training
volgen. Zowel afname als training zijn niet gestandaardiseerd.
Tzuriel heeft een aantal testen ontwikkeld
waarmee verschillende domeinen kunnen
worden getest. De meeste hiervan zijn gericht op
jonge kinderen. Ook bij deze tests zijn training en
afname niet gestandaardiseerd. Bovendien zijn ze
TvO TvO TvO T
niet specifiek ontwikkeld voor gebruik bij de hoogbegaafde
doelgroep.
Voor wetenschappelijk onderzoek zijn wel enkele
dynamische testinstrumenten beschikbaar. Zo is
een digitale dynamische test ontwikkeld, specifiek
voor gebruik bij hoogbegaafde kinderen
TvO TvO TvO T
(Vogelaar & Resing, 2020). Deze test is succesvol
ingezet bij onderzoek naar het leerpotentieel
van hoogbegaafde kinderen, maar is momenteel
alleen beschikbaar voor onderzoeksdoeleinden.
Naar ons weten zijn er in het Nederlands taalgebied
nog geen dynamische tests beschikbaar
voor de praktijk die specifiek gemaakt zijn voor
TvO TvO TvO Tv
het werken met leerlingen bij wie sprake is van
(een vermoeden van) hoogbegaafdheid. Hoewel
de ontwikkeling van dergelijke tests van belang
is, is het misschien nog wel belangrijker dat we
hoogbegaafdheid gaan benaderen met een nuance
die past bij de complexiteit en diversiteit die hierbij
horen (zie ook Vogelaar & Hoogeveen, 2020).
TvO TvO TvO Tv
2020 NUMMER 5 9
Change language