Inkijkexemplaar KIJK 1-2021

Tekst: Leo Polak
In juni 1976 kaapten terroristen een vliegtuig
met ruim honderd Israëlische passagiers aan
boord en brachten het naar het land van een
Afrikaanse dictator. Het leek een uitzichtloze
situatie, maar binnen twee dagen maakten
commando’s een plan om de gegijzelden te
bevrijden. In deze aflevering van de serie
Terugvlucht: de meest gewaagde
luchtlandingsactie uit de geschiedenis.
CREDIT
H
et viel te doen, maar als er één
kink in de kabel kwam, was
het bijna onvermijdelijk dat de
hele onderneming een gruwelijke mislukking
zou worden. Deze woorden van
legerchef Mordechai Gur zorgden voor
felle discussies tussen de leden van het
Israëlische kabinet. Ook premier Yitzhak
Rabin vond dat de risico’s enorm waren;
een nationale catastrofe kon het gevolg
zijn. Hij en zijn ministers stonden voor
een van de zwaarste beslissingen in de
woelige historie van hun land.
Toch stemden ze unaniem in met het
uitvoeren van een nog nooit vertoonde
militaire operatie: in het diepste geheim
vliegtuigen vol manschappen en materieel
naar een luchthaven sturen die bijna
4000 kilometer verderop lag, in het hart
van Afrika. Daar moesten deze soldaten
De passagiers van het gekaapte Air
France-toestel werden vastgehouden
in het oude terminalgebouw van het
vliegveld van Entebbe (Oeganda).
dan ruim honderd gegijzelde Israëlische
burgers uit de handen van een groep terroristen
bevrijden – en ze ongeschonden
terugbrengen naar het vaderland. Op
papier was dat gekkenwerk, maar een
andere uitweg zag de regering niet.
Terminal als gevangenis
Het begon allemaal op zondag 27 juni
1976, tijdens een door Air France uitgevoerde
vlucht van Tel Aviv naar
Parijs. De meeste passagiers hadden een
Israëlisch paspoort. Kort na een tussenlanding
in Athene, waar nog enkele
tientallen mensen waren ingestapt,
namen met vuurwapens en handgranaten
uitgeruste kapers de Airbus A300
over. Het waren Fayez Abdul-Rahim
al-Jaber en Jayel al-Arja, twee leden van
het Volksfront voor de Bevrijding van
Palestina, en Wilfried Böse en Brigitte
Kuhlmann, die tot de Revolutionaire
Cellen behoorden, een extreem-linkse
terreurgroep uit West-Duitsland.
Via het Libische Benghazi, waar het
toestel werd bijgetankt, ging de reis naar
het vliegveld van Entebbe in Oeganda.
Daar, aan de noordelijke oever van het
Victoriameer, brachten de kapers de 248
passagiers en twaalf bemanningsleden
over naar een terminalgebouw dat niet
meer in gebruik was. Ze werden hierbij
geholpen door Oegandese soldaten.
De opperbevelhebber van deze troepen,
president Idi Amin, gold vlak na zijn
machtsgreep in 1971 als een vriend van
Israël. Sterker nog, Israëlische militairen
hadden zijn leger getraind. Maar
op een gegeven moment was Amin
pro-Arabisch geworden. De reden: Israël
weigerde hem wapentuig te leveren voor
een aanval op het buurland Kenia.
Een dag na de kaping maakten de terroristen
hun eisen bekend. Ze wilden
5 miljoen dollar losgeld voor de
Airbus, maar bovenal de vrijlating
1/2021 63