You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EEN BETERE LEEFWERELD CREËREN?<br />
NERGENS BETER DAN IN DE BOUW<br />
De bouw is een belangrijke ‘driver’ in het licht van de klimaatuitdagingen. Als we ten volle<br />
inzetten op de Europese green deal worden niet alleen onze huizen energiezuiniger, maar<br />
krijgen we ook een forse stijging van hernieuwbare energietoepassingen en creëren we<br />
heel wat nieuwe jobs in de bouw. Maar ook efficiënt (her)gebruik van materialen en de focus<br />
op circulair bouwen tout court zijn essentiële onderdelen van de doelstellingen waarmee we<br />
de volgende decennia als maatschappij een kentering willen verwezenlijken. En dat telkens<br />
met duizenden medewerkers binnen de bouwsector als ‘problem solvers’ van dienst.<br />
Tekst VCB | Beeld Shutterstock<br />
Een goed voorbeeld van succesvolle urban<br />
mining, dat bovendien inspiratie kan bieden <strong>aan</strong><br />
andere sectoren binnen de chemische industrie,<br />
is de recyclage van pvc. Producenten zetten<br />
dit materiaal steeds vaker in als grondstof voor<br />
nieuwe profielen van onder meer ramen en<br />
deuren. Het volume gerecycleerd pvc is intussen<br />
opgelopen tot duizenden tonnen per jaar.<br />
Daardoor is de vraag naar primaire grondstoffen<br />
<strong>aan</strong>zienlijk verminderd, met een gigantische<br />
reductie van de CO 2<br />
-uitstoot als gevolg. Sterker<br />
nog: urban mining kan op gelijkaardige wijze<br />
de recyclage van materialen zoals (vlak)glas,<br />
metalen, elektronica enzovoort een boost geven.<br />
Nieuwe initiatieven om materialen uit de sector<br />
te recycleren, schieten intussen als paddenstoelen<br />
uit de grond. Daarnaast zien we heel wat projecten<br />
ontst<strong>aan</strong> om hergebruik in de sector te<br />
stimuleren. Elementen die steeds vaker een<br />
tweede leven krijgen zijn bijvoorbeeld bakstenen,<br />
dakpannen, modulaire tussenwanden, deuren,<br />
verlichting, sanitaire voorzieningen en vloerbedekkingen<br />
zoals tegels, hout of tapijt. Ook in andere<br />
sectoren komen nieuwe en duurzame grondstoffen<br />
voort uit recyclageprocessen. Denk onder<br />
meer <strong>aan</strong> geperste leem, kalkhennep, zaag- en<br />
katoenresten en gemalen kurkstoppen die dienstdoen<br />
als grondstof voor isolatiemateriaal.<br />
Waar we in ons gebouwenpark met behulp van<br />
energetische maatregelen 40 % van de broeikasgasuitstoot<br />
kunnen vermijden, kunnen we dankzij<br />
de toepassing van circulaire principes in de bouw<br />
meer dan 60 % van al het afval dat we als samenleving<br />
produceren nuttig hergebruiken. De bouw<br />
heeft niet stilgezeten. Zo recycleren we vandaag<br />
al meer dan 90 % van al het bouw- en sloopafval.<br />
Binnen dit segment horen we daarmee bij de koplopers<br />
in Europa. Maar er is nog heel wat marge<br />
voor verbetering in de vorm van hoogwaardige<br />
recyclagetoepassingen. Om de kringloop verder<br />
te sluiten, zijn gedegen tracering en vertrouwen<br />
in bouwafval als grondstof cruciaal. Daar zetten<br />
vandaag honderdduizenden bouwprofessionals<br />
op in. Een betere leefwereld creëren, lukt nergens<br />
beter dan in de bouw.<br />
Duurzaam ontwerpen, meer hergebruik van materialen,<br />
minder nood <strong>aan</strong> primaire grondstoffen<br />
en hoogwaardige toepassingen die op hun<br />
beurt volledig hergebruikt kunnen worden. De<br />
bouwsector is een trendsetter in Vl<strong>aan</strong>deren en<br />
zet alle zeilen bij om de toepassingen voor bouwafval<br />
verder uit te breiden. Niet alleen door van<br />
selectief sloopbeheer een belangrijk speerpunt<br />
te maken en verder in te zetten op green deals<br />
met de Vlaamse overheid, maar ook via verdere<br />
digitalisering. Denk maar <strong>aan</strong> het gebruik van<br />
BIM – het bouwinformatiemodel om duurzamer<br />
en modulair te bouwen met minder bouwafval –<br />
een beter gebouwenbeheer, minder onderhoudskosten<br />
enzovoort. Ook het maximaal hergebruiken<br />
van bouwmaterialen is een prioriteit voor de<br />
sector om afval te voorkomen en waardevolle<br />
bouwelementen een tweede leven te kunnen bieden.<br />
Belangrijk bij sloopafval is dat gevaarlijke<br />
stoffen zoals asbest niet in het circuit terechtkomen<br />
en gericht worden verwijderd. Daarom<br />
heeft de bouw werk gemaakt van gedegen kwaliteitscontrole<br />
en traceringssystemen. Recyclage<br />
vergt een hoge graad van technische kennis en<br />
een doorgedreven organisatie om de eindklant<br />
en het milieu de nodige garanties te kunnen<br />
bieden. Voorts zal materiaalherkenning een<br />
steeds grotere rol spelen binnen het sloopproces.<br />
Meer knowhow en expertise van de mensen in de<br />
keten en de doorgedreven digitalisering van het<br />
proces bieden soelaas. Denk <strong>aan</strong> het centraliseren<br />
van databanken, artificiële intelligentie, slimme<br />
sensoren, 3D-scanning van gebouwen en het<br />
inzetten van drones.<br />
Ook in het verduurzamen van grondverzet is die<br />
evolutie niet te stoppen. Sinds vorig jaar wordt<br />
eveneens bagger- en ruimingsspecie uit Vlaamse<br />
waterlopen getraceerd om de kwaliteit bij hergebruik<br />
zorgvuldig te kunnen waarborgen. Vl<strong>aan</strong>deren<br />
heeft jaarlijks 10 miljoen ton bagger- en<br />
ruimingsspecie voorhanden. De bouw gebruikt<br />
meer dan 60 % voor hoogwaardige toepassingen<br />
zoals funderings- en stabilisatielagen. Voorts<br />
verkent de sector tal van nieuwe pistes. Het zand<br />
dat vrijkomt bij baggerwerken kan gebruikt worden<br />
als bouwstof voor dijkwerken. Baggerspecie kan<br />
worden benut om oevers te verstevigen. Er zijn tests<br />
om filterkoeken – dat is het residu van slib – als<br />
cementvervanger in te zetten. Enzovoort.<br />
De bouw is de alfa en omega van de circulaire economie.<br />
De sector speelt een cruciale rol in de hele<br />
materiaalketen en heeft een <strong>aan</strong>zienlijke impact<br />
op de maatschappelijke, economische en milieuambities<br />
in Europa. Daarbij zet de sector sterk<br />
in op energie-efficiëntie, hernieuwbare energie,<br />
innovatie in groene technieken en digitalisering,<br />
maar ook op kennis en onderwijs. Wie dag, in<br />
dag uit de klimaatuitdaging wil <strong>aan</strong>pakken en wil<br />
inzetten op duurzaamheid, vindt zeker zijn gading<br />
in de bouw. De Vlaamse Confederatie Bouw heeft<br />
dan ook de campagne #werfze gelanceerd om de<br />
cruciale maatschappelijke rol van de sector in de<br />
verf te zetten. Zo vind je heel wat over werken <strong>aan</strong><br />
circulair bouwen via www.werfze.be. ❚<br />
BOUWENAANVLAANDEREN.BE | 133
Change language