Bouwen aan Vlaanderen 06 2020

Brussel Gare Maritime
OVERDEKTE STAD MET 11.000 KUBIEKE METER HOUT
Maak kennis met het nieuwe, kloppende hart van Brussel: Gare Maritime op de site van Tour & Taxis. Een stad in de stad, maar dan wel eentje
waar het nooit regent. Dit project is in vele opzichten een schoolvoorbeeld van hedendaagse Europese architectuur. Niet in het minst door
het duurzame karakter van het complex. Wij kregen een exclusieve rondleiding.
Tekst Anastasia Verleysen | Beeld MBG
Het voormalige goederenstation is getransformeerd tot een overdekte stad met een mediterrane sfeer.
Ooit was dit het grootste station van Europa.
De treinen kwamen aan in de imposante hallen
en aan de zijgevels stopten vrachtwagens om de
goederen verder te transporteren. Het oorspronkelijke
gebouw, dat dateert uit 1907, is intussen
getransformeerd naar een stad binnen onze hoofdstad,
waarin alle functies door elkaar lopen. In de
zeven hallen – goed voor een oppervlakte van drie
voetbalvelden – zijn twaalf paviljoenen gecreëerd.
Er is plaats voor een open, publieke ruimte met
boulevards, steegjes, planten en bomen, kantoren,
showrooms en handelszaken.
Toonbeeld van ecologie
Tijdens de renovatie werd maximaal rekening gehouden
met de historische elementen. Volgens
architect Willem Jan Neutelings ‘een cadeau’
voor het ontwerp. In die oude bogen en portalen
zijn op zestien plaatsen toegangen naar Gare
Maritime en de rest van de stad voorzien. De
Nederlandse architect wilde een doorwaadbare
stad creëren, die openstaat voor haar omgeving.
“Neutelings haalt de Ramblas in Barcelona graag
aan als voorbeeld. Dankzij de gebruikte technieken
en materialen bevind je je ook in dat gemoedelijke,
mediterrane klimaat. Het is er in de winter vijf
graden warmer en in de zomer tien graden koeler
dan buiten”, vertelt Filip Focquet, projectleider bij
aannemer MBG.
Gare Maritime is niet alleen een knap staaltje
architectuur, maar profileert zich ook op bouwtechnisch
vlak als een Europees referentieproject.
Zo is het gebouw volledig zelfvoorzienend op het
vlak van energie. “Enerzijds door het gebruik van
geothermie, anderzijds door de zonnepanelen die
zijn verwerkt in de gevel”, licht Filip Focquet toe.
“Ecologie is de rode draad doorheen het gebouw.
In een eerste fase hebben we de bestaande
elementen gerenoveerd. De staalstructuur werd
hersteld waar nodig en helemaal opnieuw behandeld.
De dakstructuur bestaat uit een houten
framework, dat in samenwerking met studiebureau
Ney & Partners lat per lat gecontroleerd werd.”
Gare Maritime bevindt zich op de site van Tour &
Taxis. De zeven hallen zijn goed voor een
oppervlakte van drie voetbalvelden.
De architecten wilden de oude structuren en
elementen maximaal behouden.
28 | BOUWENAANVLAANDEREN.BE