Zorg Gids Vlaams Brabant 2022_2023

REDACTIONEEL
DE OBESITASEPIDEMIE
Europa gaat tegen 2030 te
maken hebben met een “immense”
obesitasepidemie, zo
waarschuwde de Wereldgezondheidsorganisatie
onlangs.
Wereldwijd zijn er meer mensen
die met obesitas en overgewicht
kampen dan mensen die honger
lijden.
Geschat wordt dat in 2030 zowat
89% van de mannen in het
land overgewicht heeft, 48%
zal zelfs obees zijn. Uit het onderzoek
blijkt dat de overgrote
meerderheid van de 53 onderzochte
Europese landen zijn bevolking
zal zien verdikken. Dat
ook een milde vorm van overgewicht
de levensduur verkort,
werd inmiddels bevestigd in
twee studies waarvan de resultaten
vorige week gepubliceerd
werden in The New England
Journal of Medecine.
De onderzoeksresultaten zijn in
tegenspraak met wat de Centers
for Disease Control eerder
dit jaar stelden. Volgens hen zou
een beetje overgewicht het mortaliteitsrisico
doen dalen. “Deze
studies bieden een definitief
antwoord op de vraag of overgewicht
goed of slecht is voor
de gezondheid: overgewicht en
obesitas verhogen het mortaliteitsrisico”,
aldus experts.
In de Verenigde Staten blijkt ook
dat heel wat artsen problemen
hebben met patiënten die te dik
zijn. Sommige dokters hebben
het dan ook over het nieuwe
f-woord (fat). Het probleem is
niet nieuw, maar wel groter dan
ooit, zo menen experts.
Waarom hebben artsen het
moeilijk om het obesitasprobleem
te bespreken met patiënten?
Ze zijn bang om de kinderen
te kwetsen en zo hele families
weg te jagen, ze weten niet zeker
welke therapie de beste is,
omdat ze niet genoeg tijd hebben,
omdat er wachtlijsten zijn
en omdat de verzekering niets
terugbetaald voor de follow-up
consultaties. Inmiddels blijkt dat
één op de drie zwaarlijvige Belgen
zich geen zorgen maakt en
onterecht van mening is dat hij
of zij “alleen maar wat overgewicht”
heeft. Dat bleek onlangs
uit een onderzoek bij 2.000 Belgen.
Obesitas en diabetes - Type 2
Type 2 diabetes ontstaat door
een combinatie van een slechte
insulinewerking en de achteruitgang
van de alvleesklier. De
belangrijkste risicofactoren zijn
overgewicht, ongezond leven,
erfelijke aanleg, en leeftijd.
Obesitas en insuline
De relatie tussen overgewicht en
diabetes type 2 ligt in het feit dat
mensen met obesitas minder gevoelig
zijn voor de insuline die in
het lichaam wordt aangemaakt.
Doordat zij zwaarder zijn maakt
het lichaam meer vetzuren aan
die onder meer in de spiercellen
en de lever komen te zitten.
Dit zijn precies die plekken waar
glucose wordt verwerkt. De vetzuren
hebben daar een toxische
werking en verstoren bepaalde
processen.
Het gevolg is dat de spiercellen
de glucose slechter kunnen opnemen.
De lever kan het vet hierdoor
minder goed verwerken.
Obesitas en erfelijke aanleg
De reden dat niet iedereen met
overgewicht diabetes type 2
ontwikkelt is een kwestie van erfelijke
aanleg.
Ook etniciteit speelt een rol: Hindoestaanse
mensen met overgewicht
blijken bijvoorbeeld vijf
maal zoveel kans te hebben om
diabetes te ontwikkelen dan
blanke westerlingen.
Voor Turkse en Marokkaanse
mensen geldt de factor twee.
Met mensen zonder overgewicht
die toch diabetes ontwikkelen is
meestal iets anders aan de hand.
Vaak blijkt het dan om diabetes
type 1 te gaan of een genetisch
type van diabetes.
Onderzoeken naar diabetes
Om te onderzoeken welke factoren
een voorspellende waarde
hebben voor het ontwikkelen
van diabetes, werd in 1989 de
Hoorn-studie in het leven geroepen.
Dit grootschalige en langlopende
bevolkingsonderzoek
wordt uitgevoerd door onderzoekers
van het EMGO-instituut.
Uit de studie blijkt dat vijftien
procent van de mensen met
obesitas binnen zes jaar tijd diabetes
type 2 krijgt. Andersom
geldt dat 85 procent van de diabetes
type 2-patiënten een BMI
van 27 of hoger heeft.
WWW.ZORGGIDS.VLAANDEREN | 197