Olympische Spelen - girugten

-door Claire Vernède-
Uit het buitenland
Cusco en de cultuurverschillen
Na twee maanden in Cusco (Peru) verbleven te zijn vallen er uiteraard veel dingen op die ‘anders’ zijn, maar tegelijkertijd ook de dingen die hetzelfde
zijn als in Nederland Ook zijn er gewoon de dingen, die me niet eens meer opvallen, omdat ik er al aan gewend ben en tot me genomen heb. Maar
over wat voor dingen heb ik het dan eigenlijk? Wat zijn nu eigenlijk de verschillen en overeenkomsten tussen beide landen, beide continenten zelfs,
voor zover ik in staat ben daar een vergelijking van te maken?
Allereerst valt het me op dat, net zoals in Nederland, bijna iedereen wel een mobiele telefoon heeft. Nu is het gemakkelijk kiezen tussen providers,
want er zijn maar twee aanbieders. Heb je toch geen mobiele telefoon dan staat er op iedere hoek van de straat wel een persoon met een groen
lint en een mobiele telefoon, bij wie je voor 50 solcent (12,5 eurocent) een telefoontje kan plegen. Wanneer je je email-contact met het thuisfront
wilt onderhouden dan zijn er gemiddeld drie internetcafés per straat waar dit kan voor een zeer laag bedrag. Nog een bijkomend voordeel is dat de
bekende vrouwenseries Grey’s Anatomy en Desperate Housewives helemaal gelijk lopen met Nederland, dus hoef ik niks te missen. Bovendien is
het erg goed voor mijn (meer informele) Spaans dankzij de Spaanse ondertitelingen.
Op het eerste oog lijkt Peru dus veel op Nederland, maar welke dingen zijn er dan zo anders? Het taalverschil misschien? Maar dat heb je in Europa
ook. Het eten dan. Maar hoe meer ik er over nadenk des te meer besef ik dat het eigenlijk best raar is, dat je in Nederland een broodje kaas als lunch
eet in plaats van een warme maaltijd. Maar het gerecht ‘cavia’ ligt toch niet gauw op je bord. In Peru is het trouwens ook niet dagelijkse kost, want
het wordt alleen gegeten bij grote evenementen, zoals bijvoorbeeld een verjaardag. In het hoofd van de cavia zit trouwens een heel klein minuscuul
stukje bot, dat de vorm heeft van een vos (zorro in het Spaans). Nu is het gebruikelijk om dit stukje in een glas met sambuca te stoppen en vervolgens
een ferme slok te nemen. Diegene die het stukje doorslikt, heeft heel veel jaren geluk. Het duurt echter wel een aantal ronden voordat het stukje van
de bodem komt, dus je kunt je voorstellen dat het altijd erg gezellig is, wanneer er cavia gegeten wordt!
Een wat negatiever aspect aan al het ‘vreemde’ voedsel is dat je ook sneller ziek wordt. Al een aantal vrienden van mij is opgenomen in het ziekenhuis
met de verschijnselen van salmonella, parasieten en uitdroging. Ook ik ben het slachtoffer geworden van een ‘bacteriële infectie’, maar heb gelukkig
nog geen antibiotica hoeven te slikken. Hier is overigens geen doktersrecept voor nodig. Deze kunnen gewoon in de apotheek gehaald worden!
Dan het water. Uiteraard kan dit niet uit de kraan gedronken worden, dus biedt elke winkel wel flessen water aan. Of het water kan natuurlijk gekookt
worden… als er tenminste water is! Ook daar moest ik enorm aan wennen dat er ’s nachts vanaf ongeveer 22.00u tot 04.00u geen water uit de kraan
komt. Nu woon ik ergens waar er ook ’s middags geen water is, dus hebben we grote flessen gevuld met kraanwater om dit vervolgens te koken. En
’s ochtends een lekkere warme douche nemen zit er ook meestal niet in. Opwarmen bij de verwarming gaat helaas ook niet, omdat die er gewoon
niet is. Gelukkig maken de fleecedekens en alpacatruien een hoop goed!
Iets heel anders wat mij opvalt hier, zijn alle leuke, gezellige en zeer verzorgde parkjes. In elke wijk bevinden zich er wel een paar en soms vind je er
een betonnen voetbalveld bij. De parken zijn keurig verzorgd en niet met graffiti bewerkt. Er wordt dan ook veelvuldig gebruik van gemaakt door
verliefde stelletjes.
Plaza de Armas is het centrum van Cusco en wederom keurig symmetrisch opgebouwd met bloemperken, bankjes en een grote fontein in het
midden. Om het plein heen bevinden zich aan twee zijden kerken en een grote kathedraal en de overige zijden bestaan uit cafés en kleine winkeltjes.
Echter nergens zijn terrasjes te vinden, zoals in Groningen het geval is. Wel hebben de meeste barretjes op de eerste verdieping een heel smal
balkonnetje waarvandaan je een goed uitzicht hebt over de Plaza. Om dit alles in het gareel te houden loopt er ook veel politie rond. Zo valt het op
dat bijna bij elk stoplicht óók nog een agent het verkeer in de gaten houdt. Nu wordt er sowieso niet gedaan aan het behouden van je eigen rijbaan,
maar ook wordt er gerust links en rechts ingehaald.
Iedereen hier is ook erg behulpzaam en zal nooit zeggen dat hij of zij het niet weet. Alles is mogelijk, ook al kom je er dan achter dat wanneer je al in
het restaurant zit net dat ene gerecht er toch niet is of wanneer je in de middle of nowhere belandt de taxichauffeur jou gaat vragen of je goed zit…
En natuurlijk komt de Incacultuur telkens weer naar voren. De Sacred Valley heb ik al bewonderd, maar Machu Picchu, de verborgen stad, nog
niet. Toch vraag ik me telkens weer af hoe het mogelijk is geweest om deze kunstwerken/tempels/steden te maken. En dan vooral denkend aan de
enorme hoogte (bijna 3400 meter), waarop Cusco zich bevindt. Waarschijnlijk door de sterke cocathee, die mij meteen werd voorgeschoteld zodra
ik gearriveerd was. De trapeziumvorm komt telkens terug in de oude Incaruïnes. Hierbij kan gedacht worden aan een piramide, waarvan de top
eraf gehaald is. Deze constructie is heel stevig en heeft zo de aardbevingen in Cusco van 1650 en 1950 doorstaan. Ook vier dieren komen telkens
terug in de Incacultuur, namelijk de slang die gelijk staat aan de onderwereld, de lama of de puma voor onze huidige wereld en de condor voor de
bovenwereld.
Het erfgoed in Cusco wordt in ieder geval goed bewaard, in tegenstelling tot Lima, waar er volop gebouwd wordt. Ik denk dat het ook wel
noodzakelijk is, zeker gezien het aantal toeristen, dat op deze stad afkomt.
Wanneer je een aantal musea bezoekt, komt telkens de Cuscoschool naar voren. Deze kunststroming is afkomstig van de Spanjaarden, die toentertijd
Cusco overheersten. De oorspronkelijke bewoners echter hebben hun eigen slag aan de Spaanse schilderkunst gegeven. Zo wordt bijvoorbeeld het
‘Laatste avondmaal’ van Jezus Christus afgebeeld met een grote cavia als avondmaal en is het gezicht van Judas heel donker/Peruviaans gemaakt,
terwijl de overige gezichten blank en Europeaans aandoen. Overigens is ‘blank’ zijn hier nog steeds een groot schoonheidsideaal. Bijna in elke
reclame op straat of televisie prijzen zeer blanke vrouwen met blauwe ogen hun waren aan. In het echte leven kom je ze, op de toeristen na, amper
tegen. Overigens heb ik nog geen enkele McDonalds of Burger King kunnen ontdekken, hoewel ik had vernomen dat de grond wel al hiervoor
opgekocht is. Ondanks de globalisatie wat betreft de Amerikaanse televisieseries, het mobiele telefoongebruik en internet, is Cusco nog niet helemaal
opgeslokt hierdoor en wordt de Incacultuur nog steeds uitgedragen.