Norsk Tidend 2-09 - Noregs Mållag

Det er nokre år sidan den
førre plata til Side Brok kom. I
mellomtida har Runar Gudnason
sprunge rundt i klasserom
og snakka om Aasen.
Gudnason, aka Torstein Hyl III, er komen
i siget og vik ikkje unna for å fyre av
ein brannfakkel eller to. Me sit i studioet
til Side Brok aust i Oslo, drikk pulverkaffi
mellom ulike instrument og skal snakke
om den nye plata.
– Eg trur at ei plate av Side Brok eller
Vassendgutane har ti gonger så stor eff ekt
som ein kampanje frå Mållaget. Eg er ikkje
interessert i noka nynorskmisjonering,
seier han.
Ein viss autoritet
Så kan ein spørje seg om dette er ein brannfakkel
eller om det ikkje berre er slikt snakk
som den typiske nynorskbrukaren lirer av
seg, ho som ikkje vil organisere seg og som
berre bruker nynorsk av di det er naturleg
for henne.
Haka er at Gudnason snakkar med
ein viss autoritet. Ein ting er at han er frå
Hovdebygda, har bilete av Ivar Aasenskulpturen
på eit av plateomslaga sine
og har vore omvisar i Aasen-tunet før
Sverre Fehn hadde sett ein strek på papiret.
Men Gudnason har dei siste åra vitja ein
stad mellom hundre og hundre og femti
skuleklassar med Det undrande språket, eit
prosjekt sett i gang av Nynorsk Kultursentrum
og fi nansiert av Den kulturelle skulesekken.
Så mange skulebesøk fører Gudnason
langt opp på tabellen for fl est målferder. Etter
han har halde opplegget sitt på skulane,
går ungdommane inn på YouTube og skriv
«Han va på vår skule i dag!» Eit visst inntrykk
må han då ha gjeve.
– Eg gjekk inn i det med blanda kjensler.
Eg var heller ikkje interessert i noko «Tal
dialekt, skriv nynorsk»-opplegg. Med all
respekt for mållaget, så har eg ikkje noko
tru på desse kampanjane. Eg trur at ei plate
av Side Brok eller Vassendgutane har ti
gonger så stor eff ekt. For dei syner at språket
kan brukast, det kan brukast i kvardagen
og ein gjer ikkje noko nummer ut av
det. Eg held ikkje på med «nynorsk rap»
eller «dialektrap». Me speler musikk med
norske tekstar, og språket mitt fungerer like
godt som andre.
– Kvifor gjorde du det då?
– Det som motiverer meg, er å gjere born
10
musikk
VENTETIDA
ER OVER
Foto: Erik Aavatsmark
SIDE BROK
◆ Hip-hop band frå Hovdebygda
◆ Aktuell med ny plate. Ekte Menn
er i sal 27. april
◆ Gruppa har fi re faste medlemer:
Sjef R, Skatebård og Torstein Hyl III
og Odd G
◆ Har tidlegare gjeve ut Side Brok EP
(2002), Høge Brelle LP (2004),
Side Brooklyn EP (2005), Kar me kjøme frå
LP (2006)
◆ Turid Rogne Filmen lagar no ein dokumentarfi
lm om gruppa med arbeidstittelen
«Heimegutar»
og unge medvitne på språk. Ungar har eit veldig
kreativt språk og ein skal vere varsam med
å blande seg for mykje inn i det. Det er ein fryd
å sjå korleis dei nyttar språket. Men ein kan
forklare dei at det er skilnad på skrift- og talespråk,
ein kan fortelje dei om dialektar og om
kva dei kan ha å seie for identitet og slike ting.
Få dei til å tenkje sjølve og refl ektere. Og eg ser
at dei undrar seg, eg ser det knakar oppe i hovuda
deira og om dei ikkje har fått med seg alt
me har snakka om, så har det sett i gang nokre
tankar og det er det viktigaste. Difor tykkjer
eg det har vore vellukka, seier Gudnason.
Ferdig med Hovdebygda
Men det var ikkje det me skulle snakke om.
For tre år sidan gav Side Brok ut plata Kar
Me Kjøme Frå. Den var meir alvorleg enn
gjennombrotsplata, den var eit forsøk på
gjere noko anna og ei plate som dei freista å
halde skjult og «det lukkast me ganske godt
med». Eigentleg er det fem år sidan dei
Fleirtal for ny folkemusikkorganisasjon
På årsmøtet i Norsk Folkemusikk- og Danselag nyleg vart det fl eirtal for styret sitt framlegg om å
arbeide for å etablere ein ny felles organisasjon for folkemusikk og dans i Noreg.
Det var 17 som røysta for og 9 som røysta mot. – Styret er glade for at årsmøtet har gjeve
oss mandat til vidare arbeid i retninga me har starta på, og no ser me fram til å koma i gang
med arbeidet med framlegg til strukturar, vedtekter og føremål for ein ny organisasjon, seier
styreleiar Åshild Vetrhus i ei pressemelding. Åshild Vetrhus vart attvald som leiar, og med seg i
styret har ho Åse Teigland, Anders Buen, Arnfi nn Bjerkestrand og Tellef Kvifte. (©NPK)
sist gav ut ei langspelplate. «Høge Brelle»
sette Side Brok på kartet og etablerte ein
fanskare som tolmodig har venta på nytt
materiale.
– Eg veit ikkje kor mykje eg har lyst til å
seie om kva plata handlar om. På den eine
sida har eg gjort meg opp nokre tankar om
kva ho handlar om som eg eventuelt kan
dytte på folk. På den andre sida kan eg spele
ei anna rolle der eg seier at «nei, plata den
talar for seg sjølv».
– Men du tek utgangspunkt i deg sjølv?
– Det er jo eg som skriv tekstane. Denne
gongen hadde eg lyst til å bevege meg vekk
frå Hovdebygda. Ho er så godt som ikkjeeksisterande
på den nye plata. Men uansett
om ho handlar om Hovdebygda eller 36 og
eit halvtårskrisa, så handlar det om meg
sjølv. Sjølv dei mest absurde Torstein Hyltekstane
kjem jo ut av meg sjølv, og er i utgangs
like personlege som alle dei andre.
– Det hender kan hender ikkje så mykje
i Hovdebygda lenger. Det er jo ikkje akkurat
Bronx heller.
– Det hender like mykje der som det
gjer i Bronx. Ein kjem jo frå den plassen ein
kjem frå, med alt det inneber. Det handlar
meir om at eg ynskjer å utfordre meg sjølv
som tekstforfattar, anten på innhaldssida
eller på formsida. Det er tre tema på den
plata som eg kjem innom, og eitt av dei er
t.d. korleis det går an å halde på med rap
når ein er så gamal som meg. Korleis kan
ein forsvare å halde på med noko som
mange ser på som barnsleg? Det å aldri ha
hatt ein skikkeleg jobb og slike ting.
– Er du den eldste rapparen i Noreg?
– Eg veit ikkje om Tommy Tee reknar
seg som rappar eller produsent, men det er
vel eg og han som er i det sjiktet. Trur han
er ein månad eldre enn meg.
Dialektrap
Saman med Tungtvann, Onkel P og Jaa9
utfordra Side Brok hegemoniet som Oslo
hadde på rap og hip-hop. Dei kom frå distriktet
og gjorde eit poeng av det. Dei etablerte
sjangeren dialektrap.
– Akkurat det har roa seg, det har vorte
meir naturleg, seier Gudnason.
– Det er nokre som vel engelsk, men det
er ikkje lenger noko nytt at folk rappar på
norsk. Dei fl este som byrjar å rappe no, gjer
det nok på norsk. Eg tykkjer eigentleg at det
ikkje er eit tema lenger.
– Grunnen til eg spør er at det ein ser
ei utvikling innan rocken der mange av dei
banda som gjer det bra syng på norsk.
– Jon Olav Nilsen og gjengen og Fjorden
Baby! har jo sjølve sagt i intervju at dei er
inspirert av rapmusikk og er i same gjengen
som Lars Vaular, som rappar på norsk.
Desse rockarane har jo høyrt norsk rap
NORSK TIDEND NR. 2 – 2009