Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Målpris ålpris til Rein<br />
2008 var kulturbyåret, der byporten i<br />
Stavanger skulle vera open for kulturelt<br />
og kunstnarleg mangfald. Men nynorsk<br />
språk og kultur blei i alt for liten grad ein<br />
del av 2008. Det blei mykje spektakulær<br />
engelsk, resten var bokmål, bortsett frå<br />
nokre vakre nynorske titlar: Open port (!),<br />
men ikkje minst Himlaleite, Kyrkjelyd og<br />
Desse auga. Rogaland <strong>Mållag</strong> trur desse<br />
prosjekta er mellom dei som kjem til å<br />
bli hugsa best «ittepå» – og at det i så<br />
fall har med språk og språkleg identitet<br />
å gjera.<br />
Det nynorske høgdepunktet i 2008<br />
var likevel at «heile byen» valde Kaninbyen<br />
av Arild Rein som den romanen<br />
«heile byen» skulle lesa. Prosjektet var<br />
styrt av lesarane sjølve. Dei diskuterte.<br />
Somme fryda seg. Somme reagerte<br />
med forarging og sinne – over den<br />
i nynorskens skog<br />
pessimistiske skildringa av Stavanger<br />
etter oljerikdomen. Somme reagerte<br />
på språket, for Kaninbyen viser fram folkemålet<br />
i alt sitt mangfaldige – og forskrekkelege<br />
- velde. Rogaland <strong>Mållag</strong><br />
gler seg over at Rein har valt å skriva<br />
ein heil Stavangertriologi på nynorsk,<br />
og trur at språket er ein viktig dimensjon<br />
ved det som har gjort bøkene til<br />
slik ein suksess.<br />
Nynorsk er vakkert i poesi, det har<br />
ein høyrt mange gonger. Nynorsk er<br />
funksjonelt til kvardags. Nynorsk er tøft<br />
i Kaninbyen. Arild Rein får Målprisen<br />
2008 for sin tøff e og skitten-urbane nynorsk,<br />
i det elles så språkleg pyntelege<br />
kulturbyåret. (Pressemelding)<br />
Målpris til saft-<br />
og mostbedrift<br />
Sogn og Fjordane <strong>Mållag</strong> har gjeve Målprisen<br />
20<strong>09</strong> til saftprodusenten Balholm<br />
AS i Balestrand. Bedrifta produserer saft<br />
og most av økologisk frukt og bær og<br />
marknadsfører alle produkta sine på<br />
nynorsk. Det er Sogn og Fjordane <strong>Mållag</strong><br />
som deler ut prisen. Grunngjevinga<br />
for at Balholm får prisen, er at dei bruker<br />
moderne nynorsk på fl askene sine og<br />
marknadsfører seg på nynorsk på nettsidene.<br />
– Dermed er Balholm eitt av desse<br />
gode døma som gjer at nynorsken når<br />
ut til område som til no har vore framande,<br />
sa Torleik Stegane ved prisutdelinga.<br />
(©NPK)<br />
Olaf Nøkleby tek i mot Austmannaprisen frå leiaren i Austmannalaget,<br />
Atle Brandsar. Foto: Anne Martine Engebakken Grymyr, Oppland Arbeiderblad)<br />
Olaf Nøkleby heidra<br />
med Austmannaprisen<br />
Under kulturkvelden i Steinhuset<br />
på Granavollen vart Austmannaprisen<br />
gjeven til Olaf Nøkleby.<br />
Prisen vert gjeven til kandidatar<br />
som har utmerkt seg som gode<br />
språk- og kulturberarar i området<br />
Austmannalaget dekkjer. Nøkleby<br />
har på ein framifrå måte bore<br />
fram nynorsken m.a. gjennom<br />
sitt yrkesaktive liv som rektor ved<br />
Valle vidaregåande skule og som<br />
organisasjonsmann på både det<br />
kulturelle og politiske planet. Prisvinnaren<br />
har i tillegg vore ein god<br />
brukar av totendialekten, og han<br />
er vorten karakterisert som sjølve<br />
grunnfj ellet på Toten når det gjeld<br />
historie, talemåte og anna kulturarbeid.<br />
Kulturkvelden i Steinhuset<br />
var skipa til av Hadeland <strong>Mållag</strong>,<br />
med musikkinnslag ved Hadeland<br />
spellemannslag, Gerd Nyland las<br />
på hadelandsmål og Stein Buan<br />
kåserte og song. Ein triveleg kveld<br />
som vart avslutta med to prisutdelingar<br />
– fyrst Hadeland <strong>Mållag</strong> sin<br />
dialektpris for 20<strong>09</strong> til Gerd Nyland<br />
og så Austmannalaget sin pris til<br />
Olaf Nøkleby.<br />
– Eg treng ingen målpris for å bruka nynorsk. Eg brukar<br />
nynorsk fordi det er naturleg for meg, seier målblomevinnar<br />
Ole Danbolt Mjøs. Foto: Dei nynorske festspela<br />
Korleis tinga<br />
ein Målblome?<br />
Ole Danbolt Mjøs skal endeleg få den<br />
merksemda frå <strong>Mållag</strong>et som han har<br />
etterlyst.<br />
Før prisutdelinga av Nobels Fredspris i 2007 heldt<br />
dåverande leiar av Nobelkomiteen Ole Danbolt<br />
Mjøs eit føredrag. Der snakka Danbolt Mjøs om at<br />
me må ta klimatrugselen på alvor, at Nobelkomiteen<br />
er politisk sjølvstendig og at han strengt tatt<br />
burde få ein pris frå <strong>Mållag</strong>et snart. For kor mange<br />
er det som har snakka til ein halv milliard menneske<br />
på nynorsk?<br />
– Du er vel nøgd når du no endeleg får den merksemda<br />
du har bede om?<br />
– Eg er svært nøgd med å få denne prisen frå<br />
<strong>Mållag</strong>et. For å seie det slik: Det er første gong eg<br />
har abonnert på ein pris. Og det er første gong eg<br />
har fått ein pris som eg har abonnert på!<br />
– Arne Johannesen sa at han tykte det var litt<br />
rart å få pris for noko som var så naturleg for han.<br />
På den andre sida er det kan henda slik med dei<br />
vinnarane du har hatt med å gjera i Nobel-samanheng<br />
òg. Det er vel ikkje så mange som set seg ned<br />
og tenkjer: «Hm, no skulle det vore fi nt med ein<br />
Nobels Fredspris. Korleis kan eg få den?»<br />
– Eg treng ingen målpris for å bruka nynorsk. Eg<br />
brukar nynorsk fordi det er naturleg for meg. Når<br />
både <strong>Mållag</strong>et og folk fl est let vel over talane mine,<br />
er dette pris nok for meg. Eg trur ikkje Nobelprisvinnarane<br />
har brukt mykje tid på å tenkja på om dei<br />
får fredsprisen eller ei. Men dei set stor pris på å få å<br />
verdas fremste pris!<br />
– Korleis har ein nynorskbrukar det i Nobelorganisasjonen?<br />
Er det slik at ein må læra opp dei<br />
tilsette i kva jamstellingsvedtaket gjekk ut på, eller<br />
har det vore problemfritt?<br />
- Det har vore heilt problemfritt å vera nynorskbrukar<br />
i Nobel-organisasjonen. Både<br />
nestleiar Berge Furre og eg har hatt gode kår i<br />
Nobelkomiteen.<br />
– Når du no har gått av som leiar, kva talarstol<br />
skal du no arbeida for nynorsken frå?<br />
– Eg er 17. mai-talar året rundt. Og det held<br />
eg fram med uansett! Særskilt vil eg bruka tid på<br />
å halda fredsføredrag.<br />
KJARTAN HELLEVE VE<br />
kjartan.helleve@nm.no .no<br />
Gerd Nyland (t.h.) får prisen av<br />
leiar Reidun R Sørensen.<br />
Foto: Haakon Kalvsjøhagen/Hadeland<br />
Dialektprisen<br />
for Hadeland<br />
Hadeland <strong>Mållag</strong> har tidlegare<br />
gjeve ut dialektprisen to gonger.<br />
I år er det lærar Gerd Nyland frå<br />
Gran som er vinnaren. Nyland<br />
fekk prisen for måten ho fremjar<br />
hadelandsdialekten på i tale og<br />
skrift. Ho skriv på hadelandsdialekt<br />
og er mykje brukt som kåsør<br />
og høgtlesar. I fj or vart ho «kjøpt<br />
inn» av Gran kommune for å<br />
vitje sjukeheimane med «Den<br />
kulturelle spaserstokken.» Prisen<br />
er eit bilete teikna av kunstnaren<br />
Kari Ruud Flem.<br />
Heider til<br />
Kystradioen<br />
Redaktør Vigleik Brekke<br />
i Kystradioen i Bergen får<br />
Hordaland <strong>Mållag</strong> sin Målblome<br />
20<strong>09</strong>. Kystradioen har<br />
hatt sendingar i nære på tjuefem<br />
år, men må no snart slutta verksemda<br />
si fordi Medietilsynet<br />
ikkje har oppattnya konsesjonen<br />
til radioen.<br />
– I sin visdom fann Medietilsynet<br />
ut at andre kom med<br />
tilbod om fl eire sendetimar og<br />
dermed skulle dei få overta.<br />
Kvantiteten vann over kvaliteten.<br />
Mange, både målfolk og andre<br />
er opprørte over det som har<br />
hendt, som er ei krenking av det<br />
språklege og kulturelle mangfaldet<br />
i Hordaland.<br />
– For nynorsken er dette eit<br />
stort tap. Kystradioen har ein klår<br />
nynorsk profi l. Redaktøren og andre<br />
medarbeidarar brukar nynorsk<br />
på framifrå vis. (Pressemelding)<br />
Hugs<br />
landsmøtet<br />
<strong>Noregs</strong> <strong>Mållag</strong> skipar til<br />
sitt 93. landsmøte<br />
i Oslo 24. –26. april.<br />
Sjå heimesida www.nm.no<br />
for meir informasjon.<br />
Dobbelt? Får du dobbelt opp av <strong>Norsk</strong> <strong>Tidend</strong>, kan det kome av at du er medlem av både <strong>Mållag</strong>et og NMU. Send e-post til nmu@nynorsk.no om du meiner det greier seg med eitt eksemplar.
Change language