Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
incelenecektir.<br />
1.5.14 Örnekte kısaca verilen devirli yarıgruplar, 3. Bölümde ayrıntılı olarak<br />
1.5.15 Örnek: S yarıgrubu<br />
2<br />
⎡<br />
⎣a1, a2,..., an ; ai = ai , aia j = a jai (1 ≤ i, j ≤ n)<br />
⎤<br />
⎦<br />
sunuşu ile tanımlansın. S nin her bir elemanı a i nin kuvveti şeklindedir. Gerçekten,<br />
herhangi çarpım şeklindeki bir eleman, aia j = a jai bağıntısı kullanılarak,<br />
a a a ( i j ≥ 0, 1 ≤ j ≤ n)<br />
biçiminde yazılabilir ve burada i j lerin hepsi birden 0<br />
1 2<br />
1 2 ... n i<br />
i i<br />
n<br />
değildir. Ayrıca<br />
2<br />
ai = ai<br />
bağıntısını kullanarak bu çarpımdaki i j kuvvetlerini<br />
n<br />
i = 0,1 sayılarına indirgeyebiliriz. Böylece S en çok 2 − 1 elemanlı bir yarıgrup<br />
j<br />
olur. ◊<br />
1.5.16 Örnek: S yarıgrubu<br />
4 3<br />
⎡<br />
⎣a, b ; a = a, b = b, ba = ab⎤<br />
⎦<br />
tanımlansın. ab = ba bağıntısı kullanılarak S nin her bir elemanı<br />
biçiminde yazılabilir. Ayrıca<br />
4<br />
a = a ve<br />
25<br />
sunuşu ile<br />
i j<br />
a b ( i, j ≥ 1)<br />
3<br />
b = b bağıntılarını kullanarak i ve j<br />
sayılarını 1 ≤ i ≤ 3 , 1 ≤ j ≤ 2 olarak indirgeyebiliriz. Böylece S, en çok 11 elemanlı<br />
bir yarıgrup olur. ◊<br />
Buraya kadar grup, monoid ve yarıgruplar için sunuş tanımlarından ve<br />
aralarındaki farklılıklardan bahsedildi. Bu üç cebirsel yapının sunuşları arasında<br />
birinden diğerine geçiş yapılabilir. Bu durum aşağıdaki gibi özetlenebilir.<br />
i Her yarıgrup sunuşu bir monoid sunuşu haline getirilebilir. Örneğin [ A; R ]<br />
sunuşu S yarıgrubunu temsil etsin. Bu yarıgruba birim eklenirse [ A; R ] sunuşunun<br />
temsil ettiği bir monoid elde edilir.<br />
i Eğer S yarıgrubu e A +<br />
∈ ile temsil edilen bir birim eleman içeriyorsa bu<br />
durumda [ A; R , e = 1]<br />
sunuşu S yarıgrubu için bir monoid sunuşudur.