Sokak Çocukları Rehabilitasyon Modeli - İstanbul Büyükşehir ...

Türkiye’de Sokak Çocuklar› Durum Analizi 21
Sokak çocuklar›n›n ayr›m› için temel kriter, aileleri ile olan iliflkileridir.
Çocuklar›n aileleri ile olan iliflkileri yaflam biçimlerini ve yaflad›klar›
mekan›, dolay›s›yla da yaflam modellerini oluflturmaktad›r. Burada
dikkat çeken boyut, çocuklar›n ad›m ad›m daha tehlikeli ve normal
yaflama dönmelerini zorlaflt›ran ortamlara do¤ru sürükleniyor olmalar›d›r.
Sokak Çocuklar› komisyon baflkanl›¤›n› yapm›fl olan Öner Ergenç’in
konuflmas›nda belirtti¤i üzere informal sektör olarak nitelendirilen
cam silicili¤i, mendil satma ve benzeri ifllerle sokakta olan çocu-
¤un daha sonra fliddet, uçucu madde kullanma gibi olaylara kar›flt›¤›n›
ve ailesinden, evinden koptu¤u izlenmektedir. Bu aç›dan bu üç grubu
aflamal› olarak de¤erlendirmek mümkündür. Yani çocuk genellikle ilk
gruptayken bir süre sonra ikinci gruba kayar. Daha sonra üçüncü grubun
içinde kendini bulur. Her aflamada bu çocuklar›n topluma kazand›-
r›lmalar› da güçleflmektedir.
Birleflmifl Milletler Senatosu Gençlik Hukuku Alt Komitesi 1986 y›-
l›nda metropolitan flehirlerdeki sokak çocuklar›n› üç alt bafll›kta toplayarak
durumu flöyle tan›mlamaktad›r: 9
- Toplum taraf›ndan d›flar› itilenler ya da kovulanlar,
- Yak›nlar› ya da toplum taraf›ndan desteklenmeyen terk ya da ebeveynsiz
kalan çocuklar,
- Evden Kaçanlar grubu; evi olup istismar ya da reddedilme yoluyla
evi terk etmeye zorlanan çocuklar.
Bu tan›m ülkelere göre farkl›l›klar da göstermektedir. Edmond
McLoughney de Kenya, Meksika, Filipinler ve Sri Lanka gibi turizm
odakl› ülkelerde; herhangi bir düzenli ifli olmayan, turistlerin e¤lence
harcamalar›ndan hayatlar›n› kazanan “aç›k hava ekonomisinde çal›flan
çocuklar›n da sokak çocuklar› olarak tan›mland›¤›na dikkat çekmektedir.
Bu tan›m gece ve gündüz arkadafllar› ile birlikte sokaklarda ve topluma
ait yerlerde para kazanmak için bir fleyler satan ve dilenen çocuklar›
da içine almaktad›r.
9
WHITMAN Y. and ACCORDO P., Homelesness and Cognitive Performance in Children, A Possible Link, Social
Work 35( 6), 1990