Sokak Ãocukları Rehabilitasyon Modeli - Ä°stanbul BüyükÅehir ...
Sokak Ãocukları Rehabilitasyon Modeli - Ä°stanbul BüyükÅehir ...
Sokak Ãocukları Rehabilitasyon Modeli - Ä°stanbul BüyükÅehir ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Türkiye’de <strong>Sokak</strong> Çocuklar› Durum Analizi 43<br />
çocuklar›n›n say›s›n›n artt›¤› görülmektedir. <strong>Sokak</strong> çocuklar›na aç›k ve<br />
kalabal›k yerlerde, örne¤in al›flverifl merkezlerinde, istasyonlarda, park<br />
ve pazarlarda, e¤lence alanlar› ve de turistik bölgelerde rastlamak<br />
mümkündür. 45<br />
Sonuç olarak bu çocuklar ana-baban›n bak›m ve denetiminden giderek<br />
uzaklaflmakta; genellikle çal›flt›klar› için e¤itim imkânlar›ndan daha<br />
az yararlanmaktad›rlar. Sonuçta da bu çocuklar büyük kentlerin sokaklar›nda<br />
yaflamlar›n› kendi bafllar›na sürdürmek zorunda kalmaktad›rlar.<br />
Büyük kentlerdeki ‘sokak çocu¤u’ sorunu iflte bu aflamada kendisini<br />
göstermektedir. Türkiye’de ilk olarak 1950’li y›llarda ortaya ç›-<br />
kan ‘köprü alt› çocuklar›’ kavram› benzeri olan sokak çocuklar›, anababan›n<br />
korumas› ve bak›m›n›n yetersizli¤i nedeniyle, k›smen ya da tamamen<br />
sokaklarda yaflamak zorunda kalan çocuklar olarak tan›mlanabilir.<br />
Bununla birlikte ‘sokak çocu¤u’ olgusu ve sokak çocuklar›n›n<br />
yayg›n bir flekilde uçucu madde kullanmaya bafllamas› sürecinin çok<br />
yeni oldu¤unu da belirtmek gerekmektedir.<br />
Bu konuda önemli çal›flmalar yapm›fl olan Sosyoloji Profesörü Dr.<br />
Esin Küntay da araflt›rmalar›nda bu olgunun son 40 y›l›n ürünü olarak<br />
de¤erlendirilmesi gerekti¤ini söylemektedir. 1992 y›l›nda gerçeklefltirdi¤i<br />
araflt›rmada sokak çocuklar› aras›nda madde ba¤›ml›l›¤›n›n 1970’li<br />
y›llar›n sonunda ortaya ç›kan yeni bir olgu oldu¤u Küntay taraf›ndan<br />
belirtilmektedir. Küntay sempozyumda da yapt›¤› konuflmada bu duruma<br />
dikkat çekmifltir. Son zamanlarda dünyan›n birçok ülkesinde say›-<br />
lar› giderek artan sokak çocuklar›, uçucu ve yap›flt›r›c› maddeleri yayg›n<br />
olarak kullanmaktad›rlar. 1970’lerin sonu ve 1980’li y›llar “globalleflmenin”<br />
ve “neo-liberalizmin” yayg›nlaflmaya bafllad›¤› y›llar olarak;<br />
ayn› dönemde ortaya ç›kan sokakta yaflayan çocuklar ve evsizler olgusu<br />
ile iliflkisi, incelenmeye de¤er bir konudur. 46<br />
Ancak sokak çocuklar›na iliflkin araflt›rmalar›n tarihi, en az›ndan<br />
Türkiye’de, bu kadar geriye gitmemektedir. Türkiye’de, yak›n zamana<br />
kadar, kent sokaklar›nda yaflayan ve/veya çal›flan çocuklarla ilgili genel<br />
tutum, görmezlikten gelme fleklindeydi. Bu çocuk gruplar›n›n say›lar›-<br />
45<br />
IL‹K B., <strong>Sokak</strong>tan Ustal›¤a, ILO, Ankara, 1994<br />
46<br />
KÜNTAY E., ‹stanbul’un <strong>Sokak</strong> Çocuklar› - Karfl›laflt›klar› Riskler ve Koruma Politikalar› - Sosyolojideki Son<br />
Geliflmeler ve Türkiye’deki Etkileri, UNESCO, Ankara, 1993