Hazar Raporu - Issue 01 - Fall 2012
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ikinci SCP’yi faaliyete geçirmek, SOCAR<br />
için mükemmel bir fırsat olacaktır. Değer<br />
zincirinin Kafkasya halkasındaki çoğunluk<br />
hissesiyle Azerbaycan, bu stratejik<br />
projenin bir kısmını işletme ve denetleme<br />
imkânına sahip olacaktır. Bakü’nün elinde<br />
efektif para, gaz kaynakları, TANAP ve<br />
SCP gibi para kaynağı olan boru hatları<br />
var. BP ve diğer Şah Deniz (SD) ortakları<br />
SCP’nin geliştirilmesi hakkında bir görüş<br />
birliğine varmış durumdalardır.<br />
SOCAR’ın Türk topraklarında,<br />
değerler zincirinin alt sıralarındaki<br />
çıkarlarını ileride muhafaza edebilmesi<br />
için yukarıda bahsedilen stratejinin<br />
geliştirilmesi ciddi bir gereklilik halini<br />
almıştır. 17 Kasım 2<strong>01</strong>1’de Trans<br />
Anadolu Boru Hattı’nın ilanıyla gelen<br />
çözüm, Güney Gaz Koridoru’nda<br />
kaçınılmaz bir oyun değiştirici olmuştur.<br />
Beklenildiği üzere, Azerbaycan<br />
ve Gürcistan topraklarındaki yer<br />
değişimin ardından boru hattı,<br />
SCP’nin geliştirilmesi yoluyla Türk<br />
topraklarındaki Doğu Nabucco’yu<br />
değiştirecektir.<br />
Trans Anadolu Boru Hattı (TANAP)<br />
ilk olarak Ekim 2<strong>01</strong>1’de Türkiye-<br />
Azerbaycan transit müzakereleri<br />
esnasında “aniden gündeme gelmiş”<br />
ve 25 Ekim 2<strong>01</strong>1 tarihinde IGA’daki<br />
(Hükümetlerarası Anlaşma) “ilave bir<br />
madde” ile güvence altına alınmıştır.<br />
Sonrasında 24 Aralık 2<strong>01</strong>1’de TANAP<br />
için Mutabakat Zaptı (MOU) ve 26<br />
Haziran 2<strong>01</strong>2’de özel IGA imzalanmıştır.<br />
Birçok uzmanın öngördüğünün<br />
aksine, TANAP müzakerelerinde boru<br />
hattının yasal düzenlemeleri tartışmalı<br />
bir konu değildi. Oysaki iki yıl süren<br />
müzakerelerin ardından 25 Ekim<br />
2<strong>01</strong>1 tarihinde imzalanan BOTAŞ-<br />
SOCAR transit anlaşmasında hukuki<br />
altyapı temel sorunu oluşturmaktaydı.<br />
TANAP’ın IGA/HGA 3 ’sının İsviçre<br />
hukukuna göre düzenleneceği kabul<br />
edilmişti.<br />
Her iki tarafın da kabul ettiği üzere,<br />
TANAP aracılığıyla Türk piyasasına<br />
6 milyar metreküp gaz ihraç edilmesi<br />
şartının metne eklenmesi SOCAR<br />
açısından önemliydi. 6 milyar<br />
metreküp gaz olmaksızın TANAP’ın<br />
hayata geçirilmesi mümkün değildir.<br />
Çünkü 56 inç ve 31 milyar metreküp<br />
kapasiteli boru hattı, yalnızca 10 milyar<br />
metreküplük bir başlangıç hacmi ile<br />
ekonomik açıdan uygun olmayacaktır.<br />
Bu sebeple Türk Meclisi tarafından<br />
onaylanmış olan 25 Ekim 2<strong>01</strong>1 tarihli<br />
IGA’nın “transit” başlıklı kısmı ve aynı<br />
tarihte imzalanan BOTAŞ-SOCAR<br />
Transit Gaz Anlaşması (GTA) gayri<br />
resmi manada TANAP projesi için<br />
“uygulanamaz” hükmündedir.<br />
Azerbaycan ve Türk hükümetlerince<br />
TANAP ciddi manada<br />
desteklenmektedir. Ayrıca TANAP<br />
İngiltere, ABD, AB ve hatta Trans<br />
Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile<br />
Nabucco konsorsiyumları tarafından<br />
da desteklenmektedir. BP ise farklı<br />
yaklaşımlardan ötürü hem TANAP hem<br />
de BOTAŞ şebekesini desteklemektedir.<br />
3 IGA: Hükümetlerarası Anlaşma, HGA: Ev Sahibi Hükümet<br />
Anlaşması<br />
12
Change language