Hazar Raporu - Issue 01 - Fall 2012
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
göre, Türkiye’nin doğal gaz talebinin<br />
2020 yılında yaklaşık 66 milyar<br />
metreküpe ulaşması beklenmektedir.<br />
Ancak, ek ithalat sözleşmeleri<br />
olmaksızın, Türkiye’ye 2020 yılında<br />
yaklaşık 41 milyar metreküp tedarik<br />
edilecektir. Uzun dönem ikili gaz alım<br />
anlaşmasının varlığı, Nabucco Boru<br />
Hattı Projesi görüşmeleri sırasında<br />
unutulmuştu. Bu görüşmelerde, Türk<br />
tarafının iç piyasasına sunmak üzere<br />
Nabucco’dan iletilecek gazın %15’i<br />
veya Azeri gazından yıllık 4-8 milyar<br />
metreküplük isteği kabul edilemez<br />
olarak değerlendirilmişti. Ankara, iç<br />
pazarı için bir miktar gaz temin etmeden<br />
topraklarından bu kadar önemli gaz<br />
hacimlerinin geçişine izin veremezdi.<br />
Türkiye ilk defa bir boru hattı projesinin<br />
ana ortağı olacak ve doğal gaz alanında<br />
Avrupa’nın dördüncü ana arteri olma<br />
amacını gerçekleştirecektir. Trans-<br />
Anadolu Projesi’nin aynı zamanda<br />
Türkiye’de gaz depolamasını içerip<br />
içermediği cevap arayan bir soru<br />
olarak kalmıştır. Azerbaycan’ın imza<br />
töreninde sarf ettiği “gazı Avrupa’da<br />
birlikte pazarlamayla” ilgili bazı sözleri,<br />
Türkiye’de bir miktar depolama<br />
olacağına bir ima olarak okunabilir.<br />
Gürcistan için neticeleri<br />
Gürcistan, Azerbaycan’dan Türkiye’ye<br />
olan transit yol üzerinde “kazan-kazan”<br />
konumuna sahiptir. Trans-Anadolu<br />
Projesi, yılda 16 milyar metreküpten 23<br />
milyar metreküpe çıkarak, Gürcistan<br />
üzerinden boru hattı kapasitesinin en<br />
azından iki katına çıkması ve gaz akışının<br />
da minimum mevcut düzeyinden üç kat<br />
artması öngörülmektedir.<br />
Önümüzdeki çetin müzakere<br />
süreci<br />
Yakın gelecekte, Türkiye-Azerbaycan<br />
arasındaki ikili düzeydeki çabalar;<br />
müzakerelere, anlaşmaların ayrıntılarına<br />
ve mekanizmaların oluşturulmasına<br />
odaklanacaktır. Bu da uzun müzakerelere<br />
yol açacak bile olsa sonuçta ticari<br />
konular ve pragmatik anlaşmalar<br />
üstün gelecektir. Bu süreçte kardeş<br />
söyleminin devamı taraflar arasında<br />
çıkar ve yetkileri belirleyen genel resmin<br />
netleşmesine mani olarak her iki ülkede<br />
rahatsızlık yaratma riski de taşıdığı göz<br />
ardı edilmemelidir.<br />
Düşük maliyetli gaz ithalatı, BOTAŞ’ın<br />
Türkiye’nin enerji güvenliği için<br />
hazırladığı öncelik listesinde üst<br />
sıralarda yer almaktadır. Türkiye’nin<br />
coğrafi konumunu dikkate alan<br />
BOTAŞ, <strong>Hazar</strong> ve Körfez bölgesi ile<br />
Orta Doğu’da üretilen gaz için Merkezi<br />
Avrupalılarla aynı fiyatı ödemeye karşı<br />
çıkmaktadır. Türk yetkililer, doğu<br />
sınırlarındaki gazı daha düşük bir fiyata<br />
satın almak için ısrar etmektedir. Diğer<br />
yandan Azerbaycan, kendi doğal gazını<br />
en yüksek fiyata satmak arzusundadır.<br />
Azerbaycan’ın gaz üretimi büyük<br />
olasılıkla 2<strong>01</strong>5 yılında 30 milyar<br />
metreküp ve 2025 yılında 50 milyar<br />
metreküpe ulaşacaktır. Azeri gazının,<br />
yüksek değerdeki Avrupa pazarlarına<br />
transit koşulları netlik kazanmak<br />
20