Amiga Dunyasi - Sayi 19 (Aralik 1991).pdf - Retro Dergi

gi, register'lara gitmeden önce bir adres
decoder'dan geçer.
Clock Girişleri CCK,7M: Denise'ın zamanlaması
CCK clock girişiyle sabitlenmiştir.
CCK clock Fat Agnus'ta üretilir. Buradan
da Denise'e gelir. 7M hattındaki sinyal
7 MHz'dir (7.15909 MHz). Denişe bu saat
girişlerine, pixelleri ekrana düzenli bir şekilde
sürebilmek için ihtiyaç duyar.
Çıkış Sinyalleri RO-3, GO-3, BO-3, ZD
ve BURST: Bu çıkış sinyalleri, Denise'ın RGB çıkışını belirtir.
Bu çıkışlar dijitaldir. Daha sonra bunlar bir bufferdan geçer ve dijital
analog dönüştürücülerle Analog RGB sinyaline dönüştürülüp,
RGB port'a gönderilirler. Bazı video mixerler, bu RGB renkleri
tek bir hat üzerinden isterler. Bunun için BURST denilen sinyale
ihtiyaç duyarlar. Burst yine Denişe tarfından üretilen bir frekans
olup, CCK clockla eşdeğerdir (3.58 MHz). Son çıkış ise ZD sinyalidir.
Bu, Amiga'nın Genlock'la beraber kullanılmasında o andaki
görüntünün video mu yoksa Amiga görüntüsü mü olacağını belirleyen
çıkıştır.
Mouse/Joystick girişleri MOH, MIH, MOV, MIV: Bu dört giriş,
doğrudan mouse ve joystik portlarına bağlıdır. Buradan mouseun
Yatay ve dikey hareketleri, Denişe içindeki sayıcılara iletilir.
8364 PAULA
Paula'nın başlıca görevi, giriş/çıkışları kontrol altında tutmaktır.
Bu giriş çıkışlar; Disket I/O, Serial I/O, ve ses çıkışları olarak
ana bir temel altında toplanabilir. Ayna
bunlara ilave olarak, Paula bütün interrupt
lan Jcendi kontrolü altında tutar. Systerc
içinde oluşan interruptlar, Paula'dan geçerler.
Normalde ondört adet olan interruptlar
Paula tarafından 6 seviyeye ayrılırlar. Bunlar
68000'e bağlı IPL hatlarına iletilen \-t
seviyeli interruptlardır. Ayrıca Paula kulla
nıcıya bu interruptlar! istediği gibi işleme
\e maskeleme imkanını da sağlar.
Paula'nın disk data transferi ve ses çıkışları
DMA kontrolündedir. Datalar diskten transfer edileceği zaman,
bir sonraki data word'ünün Agnus'un oluşturduğu DMA
transferi için hazır olup olmadığı her zaman belli olmayabilir. Bu
genelde drive'arın hızlarındaki değişimden kaynaklanan bir olgudur.
Aynı şey ses çıkışı içinde geçerlidir. Agnus bir sonraki ses
datasının, yumuşak bir ses geçişi yapmak için, ne zaman gerekli
olduğunu bilemez. İşte bu hataları önlemek için Paula disk ve ses
biilgilerinin kontrolünü elinde tutar ve Agnus'a DMA hattının hazır
olduğunu bildirmek için DMAL hattından bir sinyal gönderir.
Serial iletim haberleşmesi için Paula içinde bir UART bileşeni
bulunmaktadır. (Universal Asynchronous Receive Transmit).
U'ART'ın ses kanallarının ve analog port'ların incelenmesini daha
sonra. Custom chiplerin programlanması ve Hardware Assembler
bölümlerinde ele alacağız.
Şimdi Paula'nın pinlerinin işlevlerini inceleyelim.
Data Bus D0-15: Öteki chiplerde olduğu gibi, bunlarda Chip
Data Bus'ına bağlanmıştır.
Register Adres Bus RGA1-8: Denise'da olduğu gibidir.
Clock Sinyalleeri ve Reset CCK, CCKQ, RES: Paula,
Agnus'la aynı clock sinyallerine sahiptir. Reset hattı RES chip'e
başlangıç durumu almasını haber verir.
DMA isteği DMAL: Bu hatla Paula Agnus'a DMA transferi
yapması gerektiğini bildirir.
Ses çıkışları AUDL,AUDR: AUDL ve AUDR (AUDIO Left
AUDIO Right), Paula'nın oluşturduğu ses sinyallerini yerleştirdiği
analog çıkışlardır. AUDL, 0 ve 3 no'lu ses kanallarını,
AUDR ise 1 ve 2 nolu ses kanallarını taşırlar.
Serial Arabirim Hatları TXD, RXD: RXD (Receive Data)
serial giriş. TXD (Transmit Data) ise serial çıkıştır. Bunlar direk
olarak UART'a bağlıdırlar. Normalde bu hatlar TTL uyumludurlar.
yani seviyeleri 0-5 volt arasındadır. Ancak daha sonra bir çevirici
vasıtasıyla + 12/-5 volt seviyelerine çevrilerek RS-232 standardına
uygun hale getirilirler.
Analog Girişler POT0X, POT0Y, POT1X, POT1Y: POT0X
ve POT0Y girişleri, 0 nolu Joystik portuna, POT1X ve POT1Y
girişleri ise 1 nolu Joystik portuna bağlanmıştır. Paddle'lar ve
Analog Joystikler bu girişlere bağlanırlar. Bu araçlar Potansiyometre
denilen, değişken dirençli elemanlardan oluşurlar ve çıkışları
Joystik portundaki 5 volt ve POT girişlerine bağlanır. Paula bu
direnç değişimlerini ölçer ve içindeki registerlara yazar. POT girişleri,
ayrıca software üzerinden çıkış olarak da belirlenebilirler.
Disk Hatları DKRD, DKWD, DKWE: Paula, DKRD (Dis
Kette ReaD) hattı vasıtasıyla diskten gelen bilgiyi okur ve
DKWD (DisKette Write) hattıyla da hafızadaki bilgiyi, diskete
yazar. DKWE (DisK Write Enable) hattı drive'a bilgi yazılmasına
izin verir.
Interrupt Hatları INT2, INT3, INT6 ve IPL0, IPL1, IPL2:
Paula gerekli interrupt isteklerini, INT hatlarından alır. Buradan
gelen bilgilere göre o seviyede bir interrupt yaratır. INT2
hattı normalde CIA-A-8520 ye bağlıdır. Bu hat ayrıca Expansion
Port'a ve serial port'a da bağlıdır. Eğer bu hatlardan herhangi biri
Low seviyede olursa, Paula 2. seviyeden bir interrupt yaratır.
INT3 hattı Agnus'a ve INT6 hattı ise CIA-B ve Expansion
port'a bağlıdırlar. Diğer seviyedeki interruptlar, Paula'nın içinde
üretilmektedir.
IPL0-IPL2 hatları, direk olarak 680O0'e bağlıdır. Paula bu hatları,
68000'den istediği seviyede interrupt almak için kullanır.
Custom Chiplerin işlevleri genel olarak bu kadar. Gelecek aydan
itibaren Hardware Programlamayı öğrenmeye geçeceğiz.
Bu ay size ufak bir Hardware programı sunuyoruz. Bu Program
Agnus, Denişe ve Peripheral registerları kullanarak ekranda renk
değişimi olmasını sağlıyor. Programı Seka, MasterSeka veya AsmOne
serisi assemblerlardan herhangi biri vasıtasıyla yazabilirsiniz.
Başla:
Move.l $4.a6 ;ExecBase
Jsr -132(a6) ;Forbid
RasterBekle:
Cmpi.b #$ff,$dff006 ;256 nolu satırda elektron ışınını
Bne RasterBekle ;bekle (agnus)
Move.w#$0f0f,$dffl80;Arkaplan rengini değiştir.(Denise)
Move.l #1000,d0
Gecikme:
Dbra d0,Gecikme ; 1000 birim bekle
Move.w #$0000,$dff 180 ;ArkaPlan rengini siyah yap.
Btst #6,$bfe001 ;Mouse basılı mı
Bne RasterBekle ;Hayır, Rasterbekleye dön.
Jsr -138(a6) :Permit
Clr.l d0
Rts
Bu programda Exec.Library'den iki adet komut kullandık; bunlar
Forbid ve Permittir. Forbid Bütün taskları ve interruptları kapatır
ve sistemi bizim himayemize bırakır. Permit komutu ise sisteme
geri döneceğimiz zaman taskların ve interruptların eski durumlarını
almasını sağlar.
$dff006 adresi, VHPOSR (Vertical And Horizontal Beam Position)
bir Agnus registeridir. Bu register ekranı tarayan elektron
ışının o anda yatay ve dikey olarak hangi konumda olduğu bilgisini
içerir. Biz, son satır olan 256 ya kadar bekliyoruz. Bu sırada
copper ekran düzenlemesini yapıyor. Bu satırdan sonra, elektron
ışını tekrar 0 nolu satıra dönüyor. Biz bu ikisi arasında geçen süre
içinde, bir denişe Renk registerı olan $dff 180 (COLOR00 Color
Palette Register 0) vasıtasıyla ekran rengini değiştiriyoruz. Burada
girilen bilgi $0RGB formatındadır. Biz Red ve Blue bileşenlerini
maximum yapıp, eflatun rengini elde ediyoruz. Daha sonra
bu rengin ekranda belli bir süre kalması için 1000'e kadar sayıyoruz.
Aynı şekilde COLOR00 registerına siyah ($0000) girerek
ekranı karartıyoruz». $bfe001 Peripheral register'ının 6 nolu bitinden,
mouse'un sol tuşunun basılı olup olmadığını öğreniyoruz.
Tuş basılı değilse işlemlere baştan başlayıp devam ediyoruz.
Eğer basılıysa interruptları eski haline döndürüp programdan sisteme
geri dönüyoruz. Bu programın, custom chiplerin registerlarına
nasıl ulaşılacağı ve bunların nasıl programlanacağı konusunda
bir parça olsun genel bilgi verdiğini umuyoruz.
Yine aynı sayfada görüşmek dileğiyle, sevgilerimizi sunuyoruz.
AMIGA DÜNYASI 43