Politika ve Uygulama Önerileri Katalogu
Politika ve Uygulama Önerileri Katalogu
Politika ve Uygulama Önerileri Katalogu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Giriş<br />
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Sözleşmesi Madde 27, tüm engellilerin iş <strong>ve</strong> istihdamda eşit<br />
iş haklarına sahip olması gerektiğini açıklar. Bu eşitlik, engelliye de açık olan, onu dahil eden<br />
<strong>ve</strong> ulaşabileceği bir istihdam <strong>ve</strong> iş pazarında kendisinin seçildiği <strong>ve</strong>ya kabul edildiği bir iş ile<br />
hayatını geçindirmesini de kapsar. 27. Madde aynı zamanda ülkelerin uygun adımları atarak,<br />
mevzuatlar oluşturarak, engellinin istihdam sürecinde çalışma hakkını realize edebilmesi<br />
yolunda koruyucu olmasını <strong>ve</strong> bunu sağlamasını şart koşar.<br />
Bununla birlikte, 2002 Avrupa işgücü istatistiklerine bakıldığında, engellilerin dezavantajlı<br />
konumda olduğu görülür. Avrupa‘daki nüfus, yaklaşık 50 milyonun üzerindedir <strong>ve</strong> engelli<br />
oranı yaklaşık %15‘dir. Engelli olmayanların 16-24 yaş arasındakilerin %64,2‘sinin istihdam<br />
kaynaklı geliri olmasına rağmen, engellilerin yalnızca %38‘i istihdam edilmektedir. Bu<br />
rakamlar, son on yılda da çok fazla değişmemiştir. Koruyucu atelye uygulamasında 2,5<br />
milyon engelli istihdam edilmiştir. %43,7‘si yeterli destek aldığı taktirde çalışabilecek<br />
durumda olmasında rağmen engellilerin yalnızca %15,9‘unun işi vardır, çalışırken destek<br />
almaktadır. Durum böyleyken, AB nüfusu içinde engelli işsizlik oranı %5 ila %8 olarak<br />
açıklanmaktadır. Bu rakamlar, eyalaletler engelliyi, ―çalışmak için yeterli nitelikte olmayan<br />
engelli‖ kısmında ele aldığı için pek çok engelliyi kapsamamaktadır. Gerçek engelli işsizlik<br />
oranı çok daha yüksektir.<br />
Bu gün AB‘nde yaşanan ekonomik <strong>ve</strong> finansal kriz, engelli istihdamını olumsuz<br />
etkilemektedir. Engelliler istihdam pazarından uzaklaştırılmakta, koruyucu atelyeler <strong>ve</strong> sosyal<br />
atelyeler iş anlaşmalarını kaybetmekte <strong>ve</strong> böylece çalıştırdığı engellilerine yeterli iş imkanı<br />
sağlayamamaktadır.<br />
AB‘nde son gelişmelerden biri de toplumsal entegrasyon sürecinin yerelleştirilmesi <strong>ve</strong><br />
sorumluluğun kişiye özel destekler sunabilmek amacıyla yerel aktörlere <strong>ve</strong>rilmesi yönündedir.<br />
Ayrıca, daha çok sayıda engellinin istihdamda yer alması için finansal destekler<br />
kullanılmaktadır. Ulaşılması amaçlanan en son nokta ise engellilerin bireysel taleplerine <strong>ve</strong><br />
ihtiyaçlarına daha fazla dikkat gösterebilmek için kişiye özel çözümler sunmaktır. Duruma<br />
göre çözüm üretme, yeni bir yaklaşım olarak kullanılmaya başlanmıştır.<br />
Türkiye‘de ise durum daha temel sorunları içinde barındırmaktadır. Engelli eğitim oranı<br />
asgari ilkokul mezunu olmak üzere %53,5‘dir. 12.2011 TÜİK <strong>ve</strong>rilerine göre engelli olmayan<br />
nüfusun %91,2‘si istihdam sürecinde yer alırken, engellilerde istihdama katılma oranı 2004<br />
<strong>ve</strong>rileri itibarı ile %22,2‘dir.<br />
2/ 19<br />
CRM Yönetim Danışmanlık