TÜRK TİCARET KANUNU (1) (2) Bu Kanun ile ilgili tüzükler için ...

29503. Eşya taşıma mukavelesinde muayyen ve müşahhas olarak gösterilmemiş mallar gemiye konulduktanveya gemiye yükletilmek üzere yükleme yerinde kaptan tarafından teslim alındıktan sonra zayi olursa; taraflarbiri diğerine tazminat vermekle mükellef olmaksızın eşya taşıma mukavelesi hükümden düşer.Birinci fıkranın üçüncü bendindeki halde mallar 1039 uncu maddenin ikinci fıkrasında yazılı beklememüddeti içinde zayi olursa, taşıtan 1022 nci maddeye dayanarak zayi olanlar yerine başka mal teslimine hazırolduğunu gecikmeksizin bildirdiği ve yine aynı müddet içinde teslime başladığı takdirde, mukavele hükümdendüşmez. Taşıtan bu malların yüklenmesini en kısa bir zamanda bitirmeye, bu yükletmenin fazla masraflarınıüzerine almaya ve yükleme yüzünden bekleme müddeti uzarsa taşıyanın bu yüzden uğradığı zararı tazminemecburdur.2. Mukaveleden cayma hakkı:Madde 1083 – Aşağıdaki hallerde taraflardan her biri, tazminat vermekle mükellef olmaksızın,mukaveleden cayabilir:1. Yolculuk başlamadan önce; gemiye ambargo konması yahut devlet veya yabancı devlet hizmeti için elkonması, varma yeri memleketi ile ticaretin menedilmesi, yükleme veya varma limanının abluka altına alınması,eşya taşıma mukavelesi gereğince taşınacak olan malların yükleme limanından ihracının veya varma limanınaithalinin menedilmesi, diğer bir amme tasarrufu ile geminin yola çıkmasının veya yolculuğun yapılmasının yahuteşya taşıma mukavelesi gereğince teslim edilecek olan malların yollanmasının men olunması. Bütün bu hallerdeamme tasarrufundan çıkan engel, ancak mevcut ihtimallere göre az zamanda ortadan kalkmıyacağı anlaşıldığıtakdirde mukaveleden cayma hakkını verir.2. Yolculuk başlamadan önce bir harb çıktığı için geminin veya eşya taşıma mukavelesi gereğince gemiile taşınacak olan malların yahut her ikisinin artık serbest sayılmaması ve zabıt ve müsaadere tehlikesine maruzkalması.Bu hükümler 1022 nci madde ile taşıtana verilmiş olan salahiyetin kullanılmasına mani olmaz.II - Yolculuk başladıktan sonraki hadiseler:1. Mukavelenin hükümden düşmesi:a) Geminin zıyaa uğraması:Madde 1084 – Gemi, yolculuk başladıktan sonra umulmıyan bir hal yüzünden 1082 nci maddeninbirinci fıkrasının birinci bendinde yazılı surette zayi olursa eşya taşıma mukavelesi hükümden düşer. Bununlaberaber mallar emniyet altına alınmış veya kurtarılmış olduğu nispette taşıtan aşılan mesafenin bütün yolculuğaolan nispetine göre mesafe navlunu öder.Ödenecek mesafe navlunu, kurtarılmış olan mal değerini aşamaz.b) Mesafe navlunu hesabı:Madde 1085 – Mesafe navlununun hesaplanmasında yalnız aşılmış mesafe ile kalan mesafe arasındakinispet değil, aynı zamanda, vasati olarak, masraflar, zaman, rizikolar ve zahmetler itibariyle yolculuğun aşılankısmı ile kalan kısmı arasındaki nispet dahi göz önünde tutulur.c) Kaptanın vazifeleri:Madde 1086 – Eşya taşıma mukavelesinin hükümden düşmesi, kaptanın, geminin zıyaındansonra da yükle ilgili olanların gıyabında 995 - 997 nci maddeleri ge