2004 YILI BÜTÇES‹N‹N UYGULAMA SONUÇLARI AÇIKLANDI ...

SAVUNMASANAY‹‹NDEREKABET, ARTIKDAHA KOLAY…I. GiriflLevent KARTALUluslararas› arenada, ülkelerin ekonomikve siyasal alandaki gücünü belirleyiciunsurlar›ndan birisi olan savunma sanayi,dünyada yaflanan teknolojik geliflmelereparalel olarak de¤iflime, yenili¤e vemodernizasyona sürekli olarak ihtiyaçduymaktad›r.Ülkemizde, ileri teknolojili yat›r›mlarayönlendirme ve araflt›rma-gelifltirmefaaliyetlerini teflvik etme suretiyle gerekliher türlü silah, araç ve gerecin sa¤lanmas›politikalar› etraf›nda; yerli ve yabanc›özel sektöre aç›k, ihracat potansiyelinesahip, yeni teknolojilere kolayl›kla adapteolan, teknolojik geliflmeler karfl›s›ndakendini yenileme kabiliyeti bulunan vepek çok ülke karfl›s›nda sürekli al›c›durumundan s›yr›lm›fl dengeli iflbirli¤inimümkün k›lan bir savunma sanayikurulmas› öngörülmüfltür.Türkiye’de mevcut sanayi potansiyelininde¤erlendirilmesiyle, özel sektörün azamidüzeyde ifltirak edece¤i, teknolojikyeniliklere uyumlu ve bu yeniliklerinkayna¤› olabilecek ulusal bir savunmasanayini gelifltirme hedefinde kabul edilentemel prensip; ihtiyaç duyulan her türlüsilah, araç ve gerecin mümkün veekonomik oldu¤u ölçüde Türkiye’deüretilmesidir.Bu prensibin sa¤lanmas›nda en etkinfaktörlerden birisi de hiç flüphesiz kivergilendirme politikalar›d›r. Vergilendirmerejiminin ekonomik sistemin yap›tafllar›n› oluflturan sektörlere katk›sa¤layacak ve d›fla aç›l›mc› politikas›n›destekleyecek flekilde düzenlenmesiihtiyac› bulunmaktad›r.Bu do¤rultuda, savunma sanayi sektöründefaaliyet gösteren firmalara da birtak›m vergisel teflvikler sa¤lanmas›kaç›n›lmaz olmaktad›r. Özellikle gelir veharcamalar üzerinden al›nan vergileritibariyle sa¤lanacak teflvik unsurlar›n›niyilefltirilmesi, sektörde faaliyet gösterenyerli firmalar›n uluslararas› ihalelerekat›lan yabanc› giriflimciler karfl›s›ndarekabet imkânlar›n› daha da artt›racakt›r.Yaz›m›zda, Katma De¤er Vergisi (KDV)Kanunun 13 üncü maddesine 5228 say›l›Kanun ile eklenen “Ulusal GüvenlikHarcamalar›nda KDV ‹stisnas›” hususundaaç›klamalara yer verilmifl olup; buhususta tereddütleri gidermek amac›ylaMaliye Bakanl›¤› taraf›ndan yay›mlanan93 Seri No’lu KDV Genel Tebli¤i’ndeyer verilen düzenleme ve aç›klamalarada ayr›ca de¤inilmifltir.II. Ulusal Güvenlik Amaçl›Teslim ve Hizmetlere ‹liflkin‹stisnaKDV Kanunu’nda yer alan ve öteden beriyürürlükte bulunan 16/1-b maddesinegöre, yurt d›fl›nda yerleflik firmalar›n,Gümrük Kanunu’nun 167. maddesindebelirtilen flartlar dahilinde, milli savunmave iç güvenli¤i ilgilendiren teslim vehizmetlerinde katma de¤er vergisi istisnas›uygulan›rken, ayn› mahiyetteki teslim vehizmetlerin yurt içi firmalarca yap›lmas›durumunda KDV mükellefiyetindeherhangi bir esneklik sa¤lanmamas›yurtiçi firmalar aleyhine bir rekabeteflitsizli¤i yaratmaktayd›.‹leri teknoloji gerektiren, istihdam, katmade¤er ve döviz kazand›r›c› özellikleriitibariyle büyük imkânlar vadedensavunma sanayiinin geliflimini olumsuzyönde etkileyen bu rekabet eflitsizli¤iningiderilebilmesi için 31.07.2004 tarih ve25539 say›l› resmi gazete’de yay›mlanarak01.08.2004 tarihinde yürürlü¤e giren“5228 Say›l› Baz› Kanunlarda Ve 178Say›l› Kanun Hükmünde KararnamedeDe¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda Kanun”un14 üncü maddesi ile Katma De¤er VergisiKanunu’na 13/f bendi eklenmifltir.Buna göre, Milli Savunma Bakanl›¤›,Jandarma Genel Komutanl›¤›, SahilGüvenlik Komutanl›¤›, Savunma SanayiiMüsteflarl›¤›, Milli ‹stihbarat Teflkilat›Müsteflarl›¤›, Emniyet Genel Müdürlü¤üve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlü¤ü’ne,milli savunma ve iç güvenlikihtiyaçlar› için uçak, helikopter, gemi,denizalt›, tank, panzer, z›rhl› personeltafl›y›c›, roket, füze ve benzeri araçlar,silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizatve sistemleri ile bunlar›n araflt›rmagelifltirme,yaz›l›m, üretim, montaj, yedekparça, bak›m-onar›m ve modernizasyonunailiflkin olarak yap›lan teslim vehizmetler ve bu teslim ve hizmetlerigerçeklefltirenlere bu kapsamda yap›lacakolan, miktar› ve nitelikleri yukar›da say›lankurulufllarca onaylanan teslim ve hizmetlervergiden müstesna hale getirilmifltir.Söz konusu bent hükmü ile yurt içindekifirmalar›n ulusal güvenlik ihtiyaçlar›n›nkarfl›lanmas› için yapm›fl oldu¤u bentkapsam›ndaki teslim ve hizmetlerine tamistisna getirilmifl bu özelli¤i ile KDVKanunu’nun 32. maddesine dayanarakmükelleflere yüklenilen girdi vergileriiade alma hakk› da sa¤lanm›flt›r.Rekabet flartlar›n›n düzeltilmesi ve yerlifirmalar aleyhine iflleyen uygulaman›nsona erdirilmesi amac›yla yurt d›fl›firmalar›n yararland›¤› KDV muafiyetindenyerli firmalar›n da yararlanmas›en nihayetinde bu bent hükmü ilesa¤lanm›fl bulunmaktad›r.5228 say›l› Kanunla Katma De¤er VergisiKanunu’nun 13. maddesinin son f›kras›na31.07.2004 tarihinden itibaren uygulanmaküzere eklenen hükümle BakanlarKurulu’nun, 213 say›l› Vergi UsulKanunu’nun 232. maddesinde yer alanve ilgili y›lda uygulanmakta olan haddi,istisna uygulamas›nda asgari tutar olarakbelirlemeye ve belirlenen bu tutar› ikikat›na kadar art›rmaya, s›f›ra kadar indirmeyeyetkili oldu¤u ve Maliye Bakanl›-¤›’n›n, istisna kapsam›na girecek teslimve hizmetleri tan›mlamaya, istisnayailiflkin usul ve esaslar› belirlemeye yetkilioldu¤u ifade edilmifltir.Yer verilen yetkilendirme çerçevesinde,Maliye Bakanl›¤›, 93 Seri No’ lu KDVGenel Tebli¤i ile uygulamaya iliflkin usulve esaslar› belirlemifltir.MART 2005 5