HABERLER - Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü

ARKEOLOJ‹ DÜNYASINDANoldukça tahrip edilmifllerdir. Alman-Suriye kaz›lar›ndatap›naklar temizlenerek yeniden çizimleri yap›lm›fl vegirifl bölümlerinde kaz›lara bafllanm›flt›r. Ba’al Tap›-na¤›’n›n eski bir kat›n›n yan› s›ra bir terasa sahip oldu-¤u ve teras önünde yer alan merdivenlerle de tap›naklaravlusuna inildi¤i tespit edilmifltir. “A‡tarte” Tap›na-¤›’ndan da merdivenlerle avluya iniliyordu, fakat Ba’alTap›na¤›’n›n aksine buradaki merdivenler antalararas›nda bafllamaktayd›. GTÇ evleri “Emar Evi” plan›nda,yani bir ön avlu ve buradan girilebilen iki arkaodaya sahip bir biçiminde yap›lm›fllard›r. Bu evlerdengelen küçük buluntular, Emar’›n kuzeyinde bulunanMunbaqa flehrinin Mittani Dönemi buluntular›na benzemektedir.Hitit Ça¤›’na ait buluntular höyük yüzeyindenele geçmektedir. En önemlileri aras›nda LuwiHiyeroglifli iki damga mühür say›labilir.Helenistik, Roma ve Bizans Dönemlerinde Barbalissosad›yla tan›nan flehir Araplarca, Balis olarak adland›r›lm›flve 1261 tarihinde Mo¤ollar taraf›ndan tahrip edilmifltir.Balis kaz›lar› yine 1970’li y›llarda A. Raymondbaflkanl›¤›nda yap›lm›flt›. Baraj gölünün dolmas›ndansonra sadece iki savunma kulesi ve bu ikisi aras›ndauzanan sur haricinde tamam›yla baraj gölü alt›nda kalanBalis’teki yeni çal›flmalar, Prof. Dr. Thomas Leisten’›nbilimsel baflkanl›¤›nda Amerika’n›n Princeton Üniversitesitaraf›ndan gerçeklefltirildi.Baraj gölünün yol açt›¤› dalgalarca altlar› oyulanyaklafl›k 18 m yüksekli¤indeki kuleler, (Praetorium vegüneydo¤u kulesi) Dr. Uwe Finkbeiner baflkanl›¤›ndaAlman D›fliflleri Bakanl›¤›, Würth Vakf› ve TübingenÜniversitesi Dostlar› Derne¤i’nce verilen ba¤›fllarlarestore edilmifl ve çökmeleri engellenmifltir.Tunç Ça¤lar›’ndan sonra flehrin bat› k›sm›, özellikleGeç Roma Ça¤›’nda mezarl›k olarak kullan›lm›flt›r.Mezarlar, kaçak kaz›larca tahrip edilmifl olmalar›nara¤men, tahribat s›ras›nda gözden kaçan fibula veyacam flifleler gibi buluntularla, Geç Roma Dönemihakk›nda halen bilgiler vermektedirler.Alman Araflt›rma Derne¤i’nce (Deutsche ForschungGemeinschaft) finanse edilen 1996 ve 2002 aras›ndasürdürülen Alman-Suriye kaz›lar›, flu s›ralarda yay›nahaz›rlanmakta olup, stratigrafi ve mimarisi Dr. UweFinkbeiner ve Ferhan Sakal M.A., çanak çömle¤iWendy Eixler M.A., küçük buluntular› ve mezarl›¤›yine Ferhan Sakal M.A. taraf›ndan yay›nlanacakt›r.Kaz› hakk›nda ayr›nt›l› bilgi için;http://www.uni-tuebingen.de/emar adresine baflvurulabilir.Ferhan SakalKaz› - Araflt›rmaAkalan ve Yak›n ÇevresiYüzey Araflt›rmas› - 2004Akalan ve Yak›n Çevresi Yüzey Araflt›rmalar› 6-19Eylül 2004 tarihleri aras›nda iki aflamal› olarak gerçeklefltirildi.Bu dönem çal›flmalar›na araflt›rma heyetiüyesi olarak ‹.Ü. Edebiyat Fakültesi Protohistorya veÖnasya Arkeolojisi Anabilim Dal› Yüksek Lisansö¤rencisi Hüseyin Madenli, stajyer lisans ö¤rencisiMehmet Sa¤›r ile Mimar Ali Kamil Yalç›n kat›ld›.Yüzey araflt›rman›n birinci aflamas›n›, 6-9 Eylül 2004tarihleri aras›nda 4 gün süreyle gerçeklefltirilen Zindankayaaraflt›rmalar› oluflturdu. Zindankaya, Samsunili Vezirköprü ilçesinin 15 km güneybat›s›nda yeralmaktad›r. Esenköy ile Boruk Köyü yolu üzerindebulunan yerleflim Esenköy arazisi içindedir. TavflanDa¤›’n›n bat› ete¤inde Esenler Deresi’nin akt›¤› vadiüzerinde konumlanm›fl olan Zindankaya yerleflmesiad›n› ald›¤›, yaklafl›k 20 m yüksekli¤inde ve 60 x 50 mboyutundaki bir kaya kütlesi etraf›nda yer al›r. Üzerindeifllenerek oluflturulmufl çok say›da basamak oldu¤ugözlenen kaya kütlesinin tepe k›sm›nda, 7 x 4 m boyutundave 5 m derinli¤inde tekne fleklinde oyulmufl birbölüm bulunmaktad›r. Kaya kütlesinin yaklafl›k 300 mkuzeybat›s›nda Evkaya ad› ile an›lan üç sütunlu ve ikiodal› bir kaya mezar› yer almaktad›r. Odalar›n›n önündebir galerisi bulunan kaya mezar›, yaklafl›k 25 myüksekli¤inde ve 50 x 30 m boyutundaki bir kayakütlesinin güney yüzüne oyulmufltur. Zindankayayerleflmesinin ismini ald›¤› kaya kütlesinin yaklafl›k300 m kuzeyinde ise Ziraat Tepesi olarak adland›r›lan20 m yüksekli¤inde ve 80 x 60 m boyutunda bir höyükbulunmaktad›r. Evkaya ve Ziraat Tepesi’ni içine alacakflekilde büyük olan yerleflme ilk saptamalar›m›zagöre, 1200 x 500 m boyutundad›r. Yerleflme kuzeydengüneye do¤ru e¤imli bir arazi üzerine kurulmufltur.Zindankaya yerleflmesinde gerçeklefltirdi¤imiz araflt›rmalarsonucunda Geç Demir Ça¤› ve HelenistikÇa¤’a ait boya bezekli ve yal›n çanak-çömlek parçalar›n›nyan› s›ra, Samsun ilinde Akalan ve Köyiçi Tepesi’ndende bildi¤imiz piflmifl toprak mimari kaplamalevha parçalar› da ele geçti. ‹lk gözlemlerimize göreAkalan ve Köyiçi Tepesi örneklerinden biraz farkl›olan piflmifl toprak mimari kaplama levhalar›, Zindankaya’n›nçok önemli bir Demir Ça¤› yerleflmesi oldu-¤una iflaret etmektedir. Ayr›ca yerleflmenin boyutu dabu durumu destekler niteliktedir.16 TÜRK ESK‹ÇA⁄ B‹L‹MLER‹ ENST‹TÜSÜ HABERLER