Saglik Dergisi 15

18 gram civarındadır. Bu oran
Dünya Sağlık örgütü önerisinin
ve dünya ortalamasının çok
üzerindedir. Son yıllarda
toplumun bilinçlenmesiyle tuz
kullanımı biraz azalmış olduğu
gözlemlenmektedir ancak bu
tüketim miktarının da halen
yüksek olduğu bir gerçektir.
Tuz içeren gıdalar ölçülü
tüketilmeli
Yüksek tansiyon, kalp, böbrek
yetmezliği hastalarının ve tiroid
problemi yaşayan kişilerin tuz
tüketimi konusunda çok daha
dikkatli olması gerekmektedir.
Normalde tüketilen işlenmiş
gıdaların içinde belirli miktarda
tuz zaten bulunmaktadır. Tuz
içeren besinler arasına peynir,
zeytin, ekmek, turşu, salça,
soda, ketçap, hardal, soya sosu,
konserveler, ,salam sosis, sucuk
ve pastırma gibi işlenmiş etler,
tuzlu kuruyemişler, krakerler ve
cipsler bulunmaktadır. Bir kişi
gün içinde tükettiği hiçbir besine
tuz eklemese bile ortalama
3-3,5 gram kadar tuz almaktadır.
Bu nedenle ekstra tuz tüketimi
gün içinde yarım çay kaşığını
geçmemelidir.
Peynir ve zeytin yüksek oranda tuz
içeriyor
Peynir veya zeytin normalde tuz
içeriği yüksek gıdalardır. Suyun
içerisinde bekletmek tuz oranlarını
düşürmez, sadece tuzu seyrelterek
tuz hissiyatını azaltabilir ama
toplam tuz oranında büyük bir
değişime yol açmamaktadır. Bu
yüzden tuzsuz peynir, zeytin ve
ekmek tüketilmesi gerekmektedir.
Turşu ve şalgam suyu gibi bol
miktarda tuz içeren besinlerden
mutlaka uzak durulmalıdır.
İyot tiroit hormonlarının üretimi
için önemlidir
Tuz tercihinin kişinin tiroidiyle
ilgili bir sorunu yoksa mutlaka
iyotlu tuzdan yana yapılması
gerekmektedir. 1 gram tuzun
içinde de yaklaşık 70
mikrogram iyot bulunmaktadır.
İyot özelikle büyüme ve
gelişme çağındaki çocuklarda
ve tiroit hormonlarının
düzgün salgılanmasında çok
önemlidir. Sağlıklı bir insanın
günlük iyot ihtiyacı 150 mikro
gramdır. Gebelerde bu ihtiyaç
200-250 mikrograma kadar
çıkmaktadır. İyotlu tuzdan fayda
sağlamak için tuz yemeklere
pişirme işlemi sona erdikten
sonra eklenmelidir. Tabağa
konduğunda da eklenebilir
böylece tuzun içindeki iyottan
daha sağlıklı bir şekilde
yararlanılabilir.
Aşırı tuz tüketimi kalp ve damar
hastalıklarına neden oluyor
Aşırı tuz tüketimi en az sigara
kadar toplum sağlığına
zararlıdır. Tuz, damar içindeki
sıvı miktarını artırarak ödeme
yol açmaktadır. Çok tuz tüketimi
tansiyonu yükselterek yüksek
tansiyona neden olmaktadır.
Koroner arter yani kalp ve
damar hastalıklarına yakalanma
riskini, buna bağlı olarak
kalp krizi, inme ve felç riskini
artırmaktadır. Mide kanseri
ve osteoporoz ihtimallerini
yükseltir. Yine fazla tuz tüketimi
insülin direncine yol açarak
obeziyete, gebelerde ise
gebelik zehirlenmesine neden
olabilmektedir. Kullanılan
tuz tüketimini azaltmak bu
hastalıklara yakalanma riskini
düşürmektedir. Kullanılan
tuz miktarının yavaşça
azaltılmasıyla az tuzlu yeme
alışkanlığı edinilebilmektedir.
Yetişkinlerin ve özellikle
çocukların yemeklere tuz
eklemesini önlemek amacıyla
sofralardan tuzlukların
kaldırılmasında fayda vardır.
Gün içinde tüketilen hazır
gıdalarda belli bir miktar tuz
bulunduğu için ekstra tuz
tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Yine hazır gıdalar tüketilirken
daha az tuz içerenler tercih
edilmelidir.
Platform-Sağlık | 15. Sayı 2020 | Sayfa 31