Kronik Jenerik

ÖNSÖZ
Tüm dünyada ve ülkemizde kronik hastalıkların görülme sıklığı ve ölüm nedenleri içindeki
payı giderek artmaktadır. Bu artışta çevresel ve sosyal değişikliklerin payı büyüktür. Kronik
hastalıklar yavaş ilerleyen, sürekli bakım gerektiren bireylerin bütün yaşamlarını etkileyen
sağlık sorunlarıdır. Kronik hastalığı olan bireyin bakımı, tedavinin yanı sıra fiziksel, emosyonel
ve sosyal yönleriyle desteklemeyi kapsar. Bu bütüncül bakım yaklaşımı hemşirelerin
tüm bilgi ve beceri birikimlerini kullanmalarını gerektirir. Kronik hastalıklara ilişkin risk
faktörleri temel olarak; yanlış beslenme, fiziksel aktivite eksikliği, takip edilmeyen yüksek
kolesterol, kan basıncında değişimler ve diyabet, sedanter yaşam tarzı sigara ve alkol tüketimi
ve stres olarak özetlenebilir.
Kronik hastalıkların en önemli özelliği aile hikâyesinin olması ya da genetik faktörler gibi
değişmez etkilerin yanısıra altta yatan nedenlerin birçoğunun tamamen önlenebilir risk faktörleri
olmasıdır. Bu risk faktörlerinin önlenmesine yönelik diyet, fiziksel aktivite ve sağlık
için küresel strateji; uygulama ve izlem çerçevesi modeli oluşturulmuştur.
Kronik hastalıkların yönetiminde hemşirelik bakımı evde veya bir sağlık kurumundaki
bakımı kapsar. Hemşirelik bakımının öncelikli olarak korumaya yönelik olması hastaneye
gidişleri en aza indirmektedir. Uluslararası Hemşireler Birliği (International Council of Nurses-
ICN)’e göre kronik hastalıklarla daha iyi mücadele edebilmek için hemşirelerin her ne şekilde
olursa olsun uygun rol modellerle topluma sağlıklı davranışlar kazandırması, hemşirelik
bakımının devamlılığını sağlaması, bilgisini artırması gerekmektedir. Bireyin yaşam kalitesini
arttırmak, kronik hastalık tedavisinin temel amaçlarındandır ve bu noktada hemşirelerin çok
fazla sorumluluğu vardır. Bu kitapta sık rastlanan kronik hastalıklar ve bu hastalıkların yönetiminde
hemşirenin rolleri ile örnek hemşirelik bakım planları yer almaktadır. Her bir bölümün
hazırlanmasında emeği geçen Hocalarımıza teşekkür eder, kitabın hemşirelik mesleği
için faydalı bir kaynak olmasını dileriz.
Editörler
Dr. Öğr. Üyesi Nermin EROĞLU
Dr. Öğr. Üyesi Gamze TEMİZ
iii