Materiały z konferencji konserwatorstwa archeologicznego, 2007

Ryc. 1. Schemat funkcjonowania
systemu wydobycia kopaliny.
Fig. 1. Mineral outcrop
management system.
Lokalizacja obiektów wydobywczych
Obiekty wydobywcze i towarzyszące im pracownie przetwórcze manifestują się na powierzchni
stanowisk w charakterystyczny sposób (ryc. 2). W szczególnych przypadkach
jest to charakterystyczna rzeźba nakopalniana. W innych specyficzny ostrokrawędziowy
gruz skały macierzystej w połączeniu z okruchami
kopaliny wskazują miejsce prawdopodobnej
eksploatacji. Dodatkową wskazówką może być specyficzna
szata roślinna towarzysząca glebie o antropogenie
zakłóconym pierwotnym układzie warstw.
Ostatecznym wskaźnikiem jest zawsze analiza zabytkowego
materiału ujawnionego na powierzchni
poparta wynikami badań geofizycznych (Herbich
T. 2000, Misiewicz K., 2000). Obecność w jednym
miejscu gruzu, form pracownianych z wczesnych
stadiów produkcji oraz całych lub fragmentów narzędzi
górniczych wskazuje niezwykle prawdopodobny
punkt eksploatacji kopaliny (dotyczy to
w szczególności surowców przetwarzanych technikami
krzemieniarskimi) (ryc. 3) (Budziszewski J.
2000, ss. 20-29).
Dokładne lokalizowanie granic pola eksploatacyjnego
oraz pojedynczych obiektów eksploatacyjnych
możliwe jest nie tylko na podstawie badań
sondażowych, ale także mikromofometrycznych,
precyzyjnych, planigraficznych badań powierzchniowych
oraz badań geofizycznych (ryc. 4).
Ryc. 2. Fotografia lotnicza pola
eksploatacyjnego w Krzemionkach
Opatowskich. Zasięg pola widoczny
na podstawie roślinności.
Fig. 2. Aerial photograph. The vegetation
marks the range of the exploitation field
in Krzemionki Opatowskie.
13