Materiały z konferencji konserwatorstwa archeologicznego, 2007

Ryc. 7. Precyzyjne badania
powierzchniowe połączone
z planigrafią materiału oraz analizy
mikromorfometryczne pozwalają
określić strefy eksploatacji pola
o zniszczonej rzeźbie powierzchni.
Fig. 7. Thorough surface survey
added to dispersion of the material
and micromorphometric analyses
allow to determine those zones
of the exploitation field were the
surface earth’s sculpture has been
disturbed.
Ryc. 8. a. badania hałd kopalnianych mogą dostarczyć informacji nie tylko o sposobach gospodarowania
gruzem, ale także o związkach organizacyjnych pomiędzy poszczególnymi jednostkami; b. zgrupowania
jednostek oraz specyficzne ukształtowanie hałd sugerują istnienie wydzielonych stref pola eksplotacyjnego
(pól górniczych); c. ścieżki na powierzchni hałd wyznaczają ciągi komunikacyjne funkcjonujące w ostatnim
etapie eksploatacji kopalni.
Fig. 8. a. study of mining waste–heaps can yield information not only on ways in rubble management but
also on organized connections between the units. b. groupings of units and specific shape of heaps suggest
the existence of separate zones within the exploitation field. c. paths across the heaps determine traffic
arteries functioning during the last period of exploitation of the mine.
Wielkość tej ostatniej decydowała zatem bezpośrednio o ilości pozyskanego surowca.
Pracowało w takich jednostkach zapewne nie więcej niż trzech górników. Używali oni
prawdopodobnie narzędzi drewnianych oraz z całą pewnością rogowych i krzemiennych.
Odkrywane w zasypanych kopalniach jamowych narzędzia rogowe noszą jedynie
ślady użytkowania, nie były zatem celowo przygotowywane. W przeciwieństwie do
nich narzędzia krzemienne kształtowano wstępnie w formę czworościennych picków
z ostrym kolcem, który służył do rozluźniania gruzu wapiennego.
Posuwając się za zapadającym złożem, górnicy osiągali poziom skały wapiennej.
Była ona jeszcze silnie spękana, ale powodowała zmianę zarówno jakości surowca, jak
17