Disertacija - Univerzitet u Novom Sadu

37
Doktorska disertacija
različita obeležja krivičnog dela. Prema T.Dobrenić i V.Poldrugač (prema:Koller-Trbović,
2004:84) poremećaji u ponašanju predstavljaju naziv za sve one pojave biološke, psihološke i
socijalne geneze koje manje ili više pogađaju pojedinca i nepovoljno djeluju na njegovu aktivnost
i reaktivnost, te neugodno ili dapače štetno utječu na druge pojedince i društvene organizacije
(obitelj, dječije ustanove, školu, užu i širu zajednicu).
Na sličan način i prof. Uzelac (Bouillet i Uzelac,2007:130) definiše poremećaje u
ponašanju kao ponašanja koja se znatnije razlikuju od uobičajenog ponašanja većine mladih
određene sredine, ponašanja koja su štetna/ili opasna kako za osobu koja se tako ponaša, tako i
za njenu širu okolinu te ponašanja koja zbog toga iziskuju dodatnu stručnu i/ili širu društvenu
pomoć radi uspešne socijalane integracije takve osobe. Stoga, ovakvo ponašanje odstupa od
ponašanja većine ili proseka. Kao takvo, ono uglavnom ima i negativni uticaj na obrazovno i
radno postignuće deteta/mlade osobe, kao i na njegovo socijalno i opšte funkcionisanje. S
obzirom da je reč o ponašanju ono se kao takvo vrlo često primeti u najranijoj fazi pojavljivanja,
ali u zavisnosti od kulturoloških i opšte socijalnih kriterijuma, vrlo često rana intervencija
izostane. To se dešava najčešće iz razloga različitih definisanja takvih poremećaja u socijalnom
ponašanju. Vrlo često pojedina odstupanja u ponašanju ne moraju nužno značiti da je reč o
poremećajima u socijalnom ponašanju.
Kriterijumi na osnovu kojih se može sa sigurnošću reći da je reč o poremećajima u
socijalnom ponašanju su:
- Trajanje poremećaja, kada se o poremećajima u ponašanju govori da postoje ako traju
neko određeno, duže vreme (najčešće od tri do šest meseci i duže)
- Intenzitet poremećaja, odnosno težina poremećaja, pri čemu se najčešće pominju blagi,
umereni i teški poremećaji, odnosno poremećaji koji sa sobom nose nisku, umerenu i
visoku rizičnost
- Prisutnost poremećaja u određenoj sredini, pri čemu se opasniji poremećaji pojavljuju u
više sredina ( i u školi, i u porodici i drugo)
- Prisutnost većeg broja različitih poremećaja, pri čemu su poremećaji u ponašanju koji
imaju nekoliko različitih poremećaja opasniji i teži za intervencije kao multiproblemski
poremećaji u ponašanju