KUJTOHET PER VERIUN - Gazeta Express

E mërkurë, 5 janar 2011 15
Bota
redaktor: Arsim Buxhovi
e-mail: arsim.buxhovi@gazetaexpress.com
tel: 038 76 76 76 fax: 038 76 76 78
Haaretz
Mungesa
e demokracisë
në Izrael
Një sondazh kuptimplotë i
kryer nga Instituti Demokratik
Izraelit dhe i
bërë publik edhe në faqet
e kësaj gazete, pikturon
me ngjyra të zymta
panoramën shqetësuese
të sistemit politik izraelit,
ku ndjehet thekshëm
mungesa e kuptimit të
thellë të parimeve bazë të
demokracisë.
Krisjet në skeletin e demokracisë
izraelite po shtohen me shpejtësi.
Një sondazh kuptimplotë i kryer
nga Instituti Demokratik Izraelit dhe
i bërë publik edhe në faqet e kësaj
gazete, pikturon me ngjyra të zymta
panoramën shqetësuese të sistemit
politik izraelit, ku ndjehet thekshëm
mungesa e kuptimit të thellë të parimeve
bazë të demokracisë.
Thuajse të gjithë treguesit e këtij
sondazhi përvijojnë këtë prirje.
Pjesa më e madhe e të pyeturve
mbështesin shpalljen e të drejtës
së votimit përmes një deklarate
nga organet shtetërore, ku duhet
shprehur besnikëria e respektimit;
vetëm 17 për qind e opinionit publik
beson te vetë-deklarimi nga ana e
shtetit, se demokracia duhet të ketë
përparësi tek vetë-përcaktimi si hebrenj;
shumica dërrmuese beson
se vetëm hebrenjtë duhet të jenë
ata që duhet të përfshihen në vendimmarrjet
më të rëndësishme kur
bëhet fjalë për të ardhmen e vendit;
shumica e të pyeturve mbështesin
idenë se të ardhurat dhe burimet e
vendit duhet t’i gëzojnë më shumë
hebrenjtë, sesa arabët; 1/3 e qytetarëve
izraelitë mbështesin idenë
se arabët duhet të zhvendosen në
kampe përqendrimi në kohë lufte
dhe 2/3 e tyre mendojnë se arabët
nuk duhet të ulen kurrë në karrige
ministrore.
Këto konstatime vërehen në të
njëjtën kohë që rabinët dhe politikanët
kanë ndërmarrë një fushatë
provokimesh dhe urrejtjeje ndaj
Vazhdon gjendja e rëndë në Australi
Aeroplanët ushtarakë i kanë shtuar fl uturimet
për t’i furnizuar banorët në qytetin
Rockhampton në Australi, i cili ngadalë po
zhytet nën ujin e vërshimeve, të shkaktuar
nga të reshurat e mëdha.
Në këtë qytet, në pjesën verilindore të
Australisë, me afro 80 mijë banorë, mund të
arrihet vetëm me anije të shpëtimit.
qytetarëve arabë të Izraelit. Kjo
prirje tashmë po kanalizohet edhe
përmes nismave anti-demokratike,
që në shumë raste diskutohen dhe
jo në pak raste edhe miratohen nga
parlamenti izraelit (Knesset). Këto
zhvillime kanë marrë udhë të plotë
ndërkohë që zërin e kryeministrit,
ministrit të arsimit apo edhe të opozitës
nuk ta zë veshi.
Rezultatet e këtij sondazhi nuk
befasojnë askënd, por në të vërtetë
janë tepër shqetësuese. Në
themel të kësaj dukurie zë vend
besimi dredhacak se demokraci do
të thotë tirani e bolshevizëm, dhe që
të drejtat e barabarta të qytetarëve
nuk janë pjesë integrale e sistemit
demokratik.
Sondazhi duhet të ndjellë reagime
të forta e të vendosura. Udhëheqësia
e vendit dhe të gjitha organet e
saj përkatëse, veçanërisht ato të arsimit,
kulturës apo edhe parlamenti,
duhet të përqendrojnë të gjitha
forcat dhe energjitë për të mbjellë
vlerat e njëmendta të demokracisë
në mjedisin publik, që nga ana e tij
mbart këto lloj paragjykimesh e opinionesh.
E gjithë trupa shtetërore
e ka për detyrim të ndërmarrë veprime
kundër injorancës dhe ultranacionalizmit
që pasqyrohet nga ky
sondazh.
Duhet vënë theksi e duhet stërthënë
në çdo rast që jepet mundësia
se rreth 1/5 e qytetarëve të Izraelit
janë arabë me të drejta të barabarta,
si dhe që misioni i demokracisë
është fund e krye mbrojtja e pakicave
etnike. Sakaq, duhet tërhequr
vëmendja e t’i mëshohet fort idesë
se demokracia nuk pranon në gjirin
e saj qytetarë të dorës së parë e të
dytë, shtresën e lartë dhe të ulët
shoqërore. Është mjaft e rëndësishme
që brezat e rinj të këtij vendi
ta ngulisin këtë mirë në kokë.
Rëndësia e këtyre përpjekjeve
nuk duhet marrë me zjarrmi në
kokë: në rrezik është vënë natyra
e shoqërisë së vendit dhe sistemi
politik i tij. Të gjitha plasaritjet dhe
krisjet e brendshme që ndihen në to,
do rrezikojnë seriozisht të ardhmen
e Izraelit jo më pak se kërcënimet
nga jashtë. Lloji i shoqërisë që pasqyrohet
nga ky sondazh nuk do të
jetë i aftë të mbrojë demokracinë.
Një nga ekspertët kryesor ushtarak
të SHBA-së është gjetur i
vdekur në një grumbull të mbeturinave.
John Wheeler 66 vjet ka
qenë për shumë vite këshilltar i
Pritet që uji do ta arrijë nivelin maksimal
gjatë ditës së sotme.
Të reshurat e mëdha në Queenland kanë
shkaktuar daljen e lumenjve nga shtrati dhe
arritjen e nivelit më të lartë të ujit për shumë
vite. Vërshimet e mëdha i kanë shkatërruar
rrugët dhe portet, e kanë ndalë eksportin
e thëngjillit dhe e kanë shkatërruar tokën
Pentagonit, ndërsa policia beson
se bëhet fjalë për vrasje.
Ai ka qenë këshilltar i Ronald
Reaganit, George Bushit të
vjetër dhe të riut dhe rrethanat
e punueshme. Në shtetin e Queenslandit
thotë se autostrada kryesore i përngjan
më tepër një lumi dhe shumë shtëpi janë
nën ujë. Vetëm një rrugë në veri të qytetit
është e kalueshme. Tre persona deri më tani
kanë humbur jetën që me fi llimin e Vitit të
Ri, ndërsa dhjetë kanë humbur jetën qëkur
shirat tropikale fi lluan në nëntor.
SHARON, PESE VJET NE KOME
Më 4 janar të vitit 2006, kryeministri
i atëhershëm i Izraelit,
Ariel Sharon, ra në komë. Atëbotë,
Sharoni 77 vjet u zhduk
befas nga qendra e vëmendjes.
Sharon atë mbrëmje u ankua se
nuk po ndjehej mirë, u dërgua në
spitalin Hadassah në Jerusalem,
ku e humbi vetëdijen dhe që nga
ajo kohë nuk u zgjua më. Goditja
që pësoi në tru tmerroi Izraelin.
Vendi e kishte humbur të atin e
vet.
Që nga ajo kohë, në Izrael janë
zhvilluar dy zgjedhje, e gjithashtu
vendi ka zhvilluar edhe dy
luftëra. Faktin se një shteti mund
t’i mungojë tej mase një politikan
me përvojë, këtë izraelitët e
kanë kuptuar në veçanti gjatë dy
luftërave të fundit.
Presidenti amerikan, Barack
Obama, është rikthyer
në Washington, pas përfundimit
të pushimeve familjare
në shtetin e Havait, që
zgjatën gati dy javë.
Presidenti ka pakësuar
paraqitjet publike që prej
se filloi pushimet më 22
dhjetor. Ato pasuan disa
fi tore të tij të rëndësishme
në Kongresin amerikan,
përfshirë miratimin e një
kompromisi të rëndësishëm
për zgjatjen e shkurtimeve
të tatimeve dhe
ratifi kimin në Senat të një
traktati të ri me Rusinë për
armët bërthamore.
Trupi i palëvizshëm i Sharonit
tani vëzhgohet në vazhdimësi
nga dy agjentë civilë të shërbimit
të brendshëm izraelit të in-
Gjendet i vdekur një këshilltar i Pentagonit
Obama përfundon pushimet
Por Obama do të përballet
me një legjislaturë të
ndarë, ndërsa republikanët
e opozitës marrin kontrollin
e Dhomës së Përfaqësuesve
dhe demokratët, me gjithë
humbjet, ruajnë shumicën
në Senat.
Udhëheqësit republikanë
kanë shpallur tashmë plane
për shqyrtimin e një
mase që do të shfuqizonte
reformën e kujdesit shëndetësor
që u miratua në
Kongres vitin e kaluar. Ata
po ashtu janë zotuar se do
të pakësojnë shpenzimet
federale dhe të tkurrin
madhësinë e qeverisë.
teligjencës, Shin Bet. Anëtarët
e familjes e vizitojnë çdo ditë,
duke lëshuar muzikë klasike dhe
i lexojnë libra.
e vdekjes së tij mbesin enigmatike.
Sipas policisë, kufoma e
tij është zbuluar në një deponi
të mbeturinave, pas zbrazjes së
një kamioni për grumbullimin e
mbeturinave.
Pas autopsisë së bërë, policia
është e bindur se bëhet fjalë për
vrasje. Wheeler ka qenë absolvent
i akademisë ushtarake
West Point, e gjithashtu ka studiuar
edhe në Harvard dhe Yale.
Ai ka qenë ofi cer gjatë luftës në
Vietnam. Familja e tij lëshoi një
kumtesë, por kërkoi nga të gjithë
që të përmbahen nga komentet
publike. “Është kjo një periudhë
mjaft e vështirë për ne dhe besojmë
se opinioni publik do të
respektojë sferën tonë private”,
u theksua në kumtesë.