yzna 2007 - Politechnika Łódzka
yzna 2007 - Politechnika Łódzka
yzna 2007 - Politechnika Łódzka
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
N A U K A<br />
ŻYCIE UCZELNI 4/<strong>2007</strong> 24<br />
W CDTL PŁ jest jedyna w Polsce pracownia mammograficzna, w której istnieje możliwość wykonania jednoczesnego,<br />
lub w zależności od potrzeb wymiennie, badania piersi jedną z trzech metod, co zapewnia<br />
pacjentce ciągłość badań diagnostycznych.<br />
Kompleksowe badania piersi<br />
W Centrum Diagnostyki i Terapii Laserowej P£ utworzona<br />
zosta³a pracownia do kompleksowej diagnostyki chorób<br />
piersi. W jednej placówce ka¿da kobieta mo¿e wykonaæ jednoczeœnie<br />
badanie termograficzne, mammograficzne i ultrasonograficzne<br />
piersi. W tym celu zakupiono najnowoczeœniejszy<br />
cyfrowy mammograf, pierwszy w regionie, a czwarty tej<br />
klasy w kraju. Urz¹dzenie to zdaniem radiologów od lat wykonuj¹cych<br />
badania mammograficzne, daje 300% dok³adniejszy<br />
obraz diagnostyczny w porównaniu ze „zwyk³ym”<br />
mammografem i nie wymaga powtarzania zdjêæ nienaœwietlonych<br />
lub przeœwietlonych (tylko pojedyncza ekspozycja!).<br />
Ponadto wyposa¿ono pracowniê w pe³ny system kontroli jakoœci,<br />
aby do minimum ograniczyæ konieczn¹ dawkê promieniowania<br />
rentgenowskiego.<br />
Termografia, mammografia oraz badanie ultrasonograficzne<br />
s¹ narzêdziami wzajemnie siê uzupe³niaj¹cymi w walce<br />
z rakiem piersi. Ujawniaj¹ ró¿ne aspekty przebiegu choroby,<br />
po³¹czenie tych metod zdecydowanie zwiêkszy prawdopodobieñstwo<br />
wykrycia zmian. Ponadto badanie ultrasonograficzne<br />
i termografia umo¿liwiaj¹ dalsze monitorowanie podejrzanych<br />
zmian wykrytych w mammografii w trakcie koniecznego<br />
12 lub 24 miesiêcznego odstêpu pomiêdzy kolejnymi badaniami<br />
mammograficznymi.<br />
Mammografia jest badaniem polegaj¹cym na przeœwietlaniu<br />
piersi promieniami X (Roentgena) o charakterystyce innej<br />
ni¿ te, które s¹ wykorzystywane do badañ organów wewnêtrznych.<br />
Mammografy emituj¹ mniejsz¹ dawkê promieniowania<br />
i s¹ skonstruowane w taki sposób, aby dobrze przedstawiaæ<br />
tkanki miêkkie piersi, a w przypadku mammografów cyfrowych<br />
dawka ta jest ograniczona do minimum. Zastosowanie<br />
mammografii w procesie diagnozowania nowotworów piersi<br />
jest bardzo cenne i zwiêksza szanse wyleczenia choroby wykrytej<br />
we wczesnym etapie. Z badaniem tym wi¹¿¹ siê jednak<br />
pewne problemy. Negatywny wynik mammografii, wskazuj¹cy,<br />
¿e w piersi nie ma zmian nowotworowych, wytwarza<br />
u niektórych kobiet fa³szywe poczucie bezpieczeñstwa. Przestaj¹<br />
one wykonywaæ okresowe samobadanie piersi, co mo¿e<br />
prowadziæ do zaniedbañ i póŸnego wykrycia choroby. Mammaografia<br />
nie jest bowiem w 100% skuteczna i ocenia siê, ¿e<br />
w oko³o 20-25% przypadków rzeczywiœcie rozwijaj¹cy siê nowotwór<br />
nie jest wykrywany (s¹ to tzw. wyniki fa³szywe ujemne).<br />
Dlatego nawet wtedy, kiedy wynik mammografii nie wykazuje<br />
zmian nowotworowych kobieta powinna w dalszym ci¹gu<br />
prowadziæ regularne samobadanie piersi lub wykonaæ ca³kowicie<br />
nieinwazyjne badanie termograficzne.<br />
Badanie ultrasonograficzne wykorzystuje ultradŸwiêki,<br />
emitowane przez sondê przy³o¿on¹ do skóry nasmarowanej<br />
specjalnym ¿elem. UltradŸwiêki odbijaj¹ siê od tkanek o ró¿-<br />
nej gêstoœci i przetwarzane s¹ do postaci obrazu podobnego<br />
do zdjêcia rentgenowskiego. Ta metoda badania jest szczególnie<br />
przydatna do oceny stanu piersi o gêstym utkaniu, np.<br />
u m³odych kobiet. W przypadku wiêkszych zmian pozwala na<br />
odró¿nienie w sposób nieinwazyjny wype³nionych p³ynem torbieli<br />
od guzów litych. Badanie USG pozwala tak¿e wykryæ widoczne<br />
na mammografii, a niewyczuwalne palpacyjnie guzki<br />
i stosowane jest w monitorowaniu zmian o charakterze nowotworowym<br />
bez potrzeby zbyt czêstego napromieniania promieniami<br />
X w trakcie kolejnych badañ mammograficznych.<br />
Badanie ultrasonograficzne jest niebolesne i wydaje siê, ¿e<br />
nie ma ono szkodliwych dzia³añ ubocznych.<br />
Termografia jest mniej znanym badaniem ni¿ mammografia<br />
czy ultrasonografia. Termografia nie jest uznana jako badanie<br />
podstawowe w diagnozowaniu nowotworów piersi,<br />
a jedynie wspomagaj¹ce inne rodzaje badañ. Termografia polega<br />
na wykonywaniu fotografii kamer¹ termowizyjn¹, rejestruj¹c¹<br />
promieniowanie podczerwone, jest to wiêc metoda<br />
ca³kowicie nieinwazyjna i bezbolesna. Poniewa¿ tkanka nowotworowa<br />
ma zwykle wy¿sz¹ temperaturê ni¿ otaczaj¹ce j¹<br />
tkanki zdrowe, na obrazie z kamery widoczne s¹ ciep³e i ch³odne<br />
obszary w postaci ró¿nych barw. Przed badaniem kobieta<br />
rozbiera siê, aby skóra piersi obni¿y³a siê do temperatury zbli-<br />
¿onej do temperatury otoczenia. Nastêpnie podnosi rêce do<br />
góry i w takiej pozycji wykonywanych jest kilka zdjêæ piersi<br />
pod ró¿nymi k¹tami. Termografia jest badaniem fizjologicznym.<br />
Nie zajmuje siê ona anatomi¹ ani struktur¹, a tylko odczytuje<br />
w podczerwieni ciep³o wysy³ane przez powierzchnie<br />
cia³a. Wzory cieplne pacjentek s¹ dok³adne i powtarzaj¹ siê<br />
w ci¹gu ca³ego ich ¿ycia, jakiekolwiek zmiany w ich zwyk³ym<br />
„cieplnym odcisku palca” bêd¹ stawa³y siê coraz bardziej widoczne.<br />
Monitorowanie takich zmian przez d³u¿szy okres czasu<br />
przy u¿yciu termografii jest najskuteczniejsz¹ i najwczeœniejsz¹<br />
metod¹ wykrywania zmian chorobowych, zanim bêd¹<br />
one wykrywalne przy pomocy innej metody diagnostycznej.<br />
n<br />
Cezary Peszyñski-Drews<br />
Jak dowiedzia³a siê redakcja CDTL P£ stara siê o kontrakt<br />
z NFZ na bezp³atne badania dla kobiet (po 40 roku ¿ycia) podlegaj¹cych<br />
badaniom przesiewowym. Je¿eli Konkurs zostanie<br />
rozstrzygniêty pomyœlnie dla Centrum kobiety bêd¹ mog³y od<br />
stycznia 2008 r. skorzystaæ z badañ mammograficznych na<br />
najlepszym, najdok³adniejszym i najbezpieczniejszym aparacie<br />
cyfrowym.